Polonez

FSO Polonez to samochód będący następcą Polskiego Fiata 125p, który był produkowany w zakładach FSO od 1967 do 1991 roku. Oczywiście było to auto licencjonowane, dlatego też polscy inżynierzy nie brali udziału w jego projektowaniu. Inaczej jest z następcą – FSO Polonezem – który był opracowywany wspólnie przez polskich i włoskich inżynierów przed rozpoczęciem produkcji.

FSO Polonez miał stanowić odpowiedź na auta importowane, w tym japońskie oraz niemieckie i francuskie. Miał z nimi konkurować głównie znacznie niższą, bardziej atrakcyjną ceną. Ta wynikała zarówno z ograniczenia funduszy na rozwój płyty podłogowej Polskiego Fiata 125p, jak i z zastosowania wielu nieunowocześnionych elementów mechanicznych znanych ze starszej konstrukcji.

Auta FSO Polonez nie były zbyt dynamiczne. Jednostki napędowe, mimo sprawdzonej konstrukcji, nigdy nie zapewniały sportowych odczuć z jazdy. Nawet jak na ówczesne standardy były po prostu powolne – przy wersji 1,6 diesel Polonezy osiągały 100 km/h dopiero po 25 sekundach.

FSO Polonez to samochód koncernu FSO (Fabryka Samochodów Osobowych) z siedzibą w Warszawie, który miał zastąpić nieco leciwego już Polskiego Fiata 125p. Auto zostało zaprojektowane przez polskich inżynierów wraz ze specjalistami z włoskiego koncernu FIAT w 1975 roku. Wtedy też pojawiły się pierwsze pojazdy koncepcyjne, na których oparto ostateczny kształt nadwozia oraz charakterystykę tego samochodu w wersji produkcyjnej. Projekt, zaakceptowany przez włoskie i polskie władze, wymagał przystosowania linii produkcyjnej do jego wytwarzania. To z kolei oznaczało znaczną modernizację zakładu FSO, jak i dokonanie kilku kosztownych inwestycji, na czele ze zmianą wszelkich elementów linii montażowej. 

Po dwóch latach modernizacji fabryka FSO przeszła do bieżącej produkcji na zautomatyzowanej i wysoce profesjonalnej linii montażowej. Początkowe miesiące produkcji były spokojne z uwagi na chęć sprawdzenia poprawności modyfikacji dokonanych w obrębie taśmy montażowej. Do produkcji masowej doszło w 1978 roku, kiedy to powstało przez 365 dni łącznie nieco ponad 3 500 sztuk.

Oczywiście samochód miał być przystępnie wyceniony, z uwagi na co koncern FIAT zastosował znaną z modelu 125p płytę podłogową. To pozwoliło na daleko idące oszczędności, które dla klientów oznaczały znacznie niższą cenę ostateczną, lecz także odziedziczenie kilku istotnych wad. Warto wśród nich wyróżnić przestarzałe jednostki napędowe, które były leciwymi konstrukcjami już w chwili premiery w Polonezie.

Auto występowało w wielu wariantach, różniących się karoserią, przeznaczeniem, wydajnością oraz wyglądem. Klienci mogli wybrać model typu hatchback, coupé, a nawet pick-up, który wówczas występował jedynie jako wariant 2-drzwiowy. Auta tej firmy pełniły także służbę jako sanitarki, radiowozy, a nawet w Straży Pożarnej.

W 1991 roku doszło do dużej modernizacji, w ramach której powstał model Caro. W 2002 roku jego produkcję wstrzymano z uwagi na przestarzałą i leciwą już konstrukcję. Do klientów trafiło ponad 1 000 000 egzemplarzy różnych FSO Polonezów.

FSO Polonez był oferowany głównie w naszym kraju, dlatego jego zakup nikomu nie powinien przysporzyć żadnego problemu logistycznego. Pojazd był także eksportowany i to do wielu krajów, nie zawsze jednak jako FSO Polonez, a np. jako Nasr Polonez (na Egipt). Sprzedawano go w Chinach, Wielkiej Brytanii, Francji, Danii czy Egipcie – trafił nawet do Brazylii czy na Fidżi.

Wraz z dobrze rozwiniętą siecią sprzedaży łatwe były także serwisowanie auta oraz zakup części zamiennych. Nie bez Polonez powodu był swego czasu jednym z najpopularniejszych aut w swoim segmencie.

Pierwszy model FSO Polonez zjechał z linii montażowej w 1978 roku. Był oparty co prawda na elementach mechanicznych poprzednika, Fiata 125p, lecz znacznie od niego nowocześniejszy wizualnie i technicznie. 

Przede wszystkim był lepiej wyposażony z uwagi na więcej dostępnych opcji. Miał zmodernizowane fotele oraz ulepszone systemy chroniące pasażerów przed zgubnymi skutkami wypadków. Ponadto auto lepiej się prowadziło. Układ kierowniczy stał się bardziej bezpośredni, a zawieszenie – wygodniejsze. 

Samochody FSO Polonez były dostępne w kulturze masowej. „Wystąpiły” w wielu krajowych produkcjach filmowych i serialach. Auto pojawiło się i odgrywało w zasadzie pierwszoplanową rolę w serialu „07 zgłoś się”. To był zresztą główny powód jego ogromnej popularności. Samochód pojawił się również w filmach pełnometrażowych, w tym w produkcjach „Psy” oraz „Kiler”.

Obecnie samochody FSO Polonez są zabytkami i cieszą się wśród kolekcjonerów dość dużą popularnością. Wynika ona z jednej strony z sentymentu, a z drugiej z samego faktu, że FSO Polonez jest jednym z niewielu przejawów polskiej myśli motoryzacyjnej.