​Żółte tablice rejestracyjne. Co dają i co zrobić, by je dostać?

Uznanie pojazdu za zabytkowy na podstawie obowiązujących przepisów wymaga przeprowadzenia stosownego postępowania administracyjnego. 

Co to jest samochód zabytkowy i ile lat musi mieć taki pojazd?

Postępowanie dotyczące ujęcia pojazdu samochodowego w centralnej ewidencji zabytków prowadzone jest przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Wiek pojazdu to jeden z kluczowych czynników postępowania. Pojazd powinien posiadać co najmniej 30 lat, aby zostać uznanym za zabytkowy.

Oryginalny stan klasycznego pojazdu to kolejny istotny czynnik. Pojazd musi składać się co najmniej w 75% z oryginalnych części. Zmiany w samochodzie nie powinny dotyczyć głównych podzespołów, takich jak podwozie, układ kierowniczy, hamulcowy oraz silnik. 

Młodsze samochody także mogą zostać uznane za zabytkowe, jeśli w toku postępowania stwierdzona zostanie jedna z następujących cech:

• zastosowano w nich unikalne rozwiązania technologiczne;
• dokumentują ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej;
• były związane z ważnymi wydarzeniami historycznymi; 
• użytkowane były przez osoby powszechnie uznane za wyjątkowo ważne;
• miały związek z ważnymi osiągnięciami sportowymi;
• mają oryginalne wykonanie lub zostały odrestaurowane na bazie oryginalnych elementów;
• zostały odtworzone zgodnie z technologią okresu produkcji.

Cechy pojazdu, który ma zostać wpisany do rejestru zabytków, muszą zostać potwierdzone przez rzeczoznawcę techniki samochodowej. 

Dopiero z tą opinią można ubiegać się o wydanie Karty Ewidencyjnej Ruchomego Zabytku Techniki, zwanej potocznie "białą kartą".

Uzyskanie wpisu do ewidencji zabytków pozwala zarejestrować pojazd jako zabytkowy. Zanim udamy się do lokalnego wydziału komunikacji, konieczna jest wizyta w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów.

Samochód zabytkowy musi mieć wykonany przegląd techniczny. Odbywa się on na innych zasadach niż w przypadku normalnych samochodów. Przegląd techniczny samochodu zabytkowego wykonuje się tylko raz. 

Wpis do ewidencji zabytków oraz aktualne badanie techniczne pozwalają zarejestrować samochód zabytkowy. Procedura jest podobna jak w przypadku rejestracji zwykłego pojazdu.

Różnice dotyczą braku pierwotnego dowodu rejestracyjnego oraz tablic. Jeśli właściciel nie ma jednej lub obu z tych rzeczy, może złożyć stosowne oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej. Koszt rejestracji samochodu zabytkowego wynosi ok. 800 złotych. 

Na tę kwotę składa się:

• 300 zł - wydanie "białej karty";
• ok. 300 zł - badanie techniczne;
• 200,50 zł - koszt wydania żółtych rejestracji oraz innych opłat w wydziale komunikacji. 

Dodatkowej opłacie podlega koszt pracy rzeczoznawcy techniki samochodowej. 

Miłośnicy klasycznych pojazdów często wkładają dużo serca, czasu i pieniędzy, aby utrzymać swoje samochody w nienagannym stanie. 

Co dają żółte tablice rejestracyjne? Przywileje dla kierowców zabytków mają w pewnym stopniu kompensować obowiązki związane z utrzymaniem pojazdu w oryginalnym stanie. 

Samochód zabytkowy na żółtych rejestracjach nie musi mieć ciągłości OC. Oznacza to, że właściciel nie ma obowiązku wnoszenia opłaty za polisę ubezpieczeniową, gdy auto nie jest użytkowane, np. w zimie.

Należy jednak pamiętać, że przed każdym wyjazdem na drogi publiczne polisa OC musi zostać opłacona. Minimalny okres, na jaki można ją wykupić, to 30 dni. 

Samochody zabytkowe zwolnione są z obowiązku przeprowadzania regularnych badań technicznych. W ich przypadku czynność wykonywana jest tylko raz, podczas rejestracji pojazdu. Co więcej, samochód zabytkowy nie musi być przystosowany do krajowych wymogów technicznych, aby zostać dopuszczony do ruchu drogowego. 

Wielu fanów klasycznej motoryzacji chciałoby posiadać samochód zabytkowy. Plusy i minusy ujęte w przejrzysty sposób pozwalają łatwiej podjąć taką decyzję.

Wspomniane przywileje w postaci braku obowiązku ciągłości polisy OC oraz jednorazowe badanie techniczne obniżają koszty posiadania samochodu zabytkowego. 

W przypadku kolizji jego wartość jest wyceniana na podstawie wartości kolekcjonerskiej pojazdu, a nie według wartości z katalogu. 

Do minusów należy zaliczyć wyższe koszty związane z rejestracją samochodu zabytkowego oraz znacznie dłuższy czas potrzebny na wykonanie tej procedury. 

Ponieważ pojazd jest wpisany do ewidencji zabytków, wszystkie większe zmiany muszą zostać zgłoszone konserwatorowi zabytków.

Samochód zabytkowy nie może służyć do celów zarobkowych poza okazjonalnym przewozem do 7 osób. 

Pojazdy zabytkowe mające więcej niż 50 lat oraz o wartości powyżej 32 000 zł wymagają pozwolenia konserwatora zabytków na stały wywóz za granicę. 

Polskie samochody zabytkowe pochodzą z czasów PRL. 

Do najpopularniejszych pojazdów zabytkowych na naszych drogach należy Fiat 126p, czyli popularny "maluch". Produkowany był we Włoszech od 1972 r., a w Polsce już rok później. W 2020 roku zarejestrowano 16 egzemplarzy tego auta jako samochód zabytkowy.

Syrena to ikona klasycznej polskiej motoryzacji. Seryjną produkcję tego samochodu zabytkowego rozpoczęto w 1958 roku. Był to model ze słynnymi drzwiami otwieranymi do przodu, które potocznie nazywano "łapaczami kur". Produkcję pojazdu zakończono w 1983 roku, więc nawet najmłodsze egzemplarze mogą ubiegać się o żółte tablice rejestracyjne. 

Fiat 125p, czyli "duży Fiat" to czterodrzwiowy sedan wytwarzany w Polsce na włoskiej licencji. Produkcję w naszym kraju rozpoczęto w 1967 roku i trwała aż do roku 1991.

Na bazie jego podzespołów stworzono Poloneza - kolejny pojazd, którego nie trzeba przedstawiać miłośnikom klasycznej polskiej motoryzacji. Nadwozie zostało zaprojektowane przez specjalistów z włoskiego studia Giugiaro. 

Produkcja tego auta rozpoczęła się w 1978 roku i trwała do 2002 roku. Podobnie jak w przypadku Fiata 125p pozostało stosunkowo niewiele oryginalnych egzemplarzy, zwłaszcza z pierwszych lat produkcji.