0,0. Koniec z limitem alkoholu dla kierowców w Polsce. Nowy pomysł

Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce wystąpił do rządu z apelem o rozpoczęcie prac legislacyjnych nad zmianami, które mają na celu całkowite wyeliminowanie alkoholu w organizmach osób prowadzących pojazdy. Obecny limit 0,2 promila, zdaniem organizacji, pozostawia miejsce na interpretację i zachęca do podejmowania ryzykownych decyzji, jak na przykład kalkulowanie czasu potrzebnego na wytrzeźwienie. Reprezentanci branży uważają, że wprowadzenie limitu 0,0 promila uczyniłoby przepisy jednoznacznymi i bardziej zrozumiałymi. Argumentują, że takie rozwiązanie mogłoby przyczynić się do wzrostu świadomości społecznej, eliminując sytuacje, w których kierowcy błędnie zakładają, że stężenie alkoholu w ich krwi mieści się w granicach prawa.

Wnioskodawcy zwracają uwagę, że mimo zaostrzonych kar wielu kierowców nadal zostaje zatrzymanych z niewielkim, lecz niebezpiecznym poziomem alkoholu we krwi. W 2024 roku polska policja zatrzymała z tego powodu 90 592 kierujących. Postulowane zmiany mają być jasnym sygnałem, że nie ma miejsca na kompromisy w tej kwestii, a każda ilość substancji psychoaktywnych jest niedopuszczalna za kierownicą.

Związek podkreśla także potencjalne korzyści w kontekście promowania alternatywnych produktów, takich jak piwa bezalkoholowe, które już zyskują popularność na rynku. W ich opinii pełne wyeliminowanie tolerancji dla alkoholu u kierowców byłoby kluczowym krokiem w budowaniu kultury odpowiedzialnego podejścia do bezpieczeństwa na drogach i korzystania z napojów alkoholowych w sposób świadomy i zgodny z przepisami. Limit 0,0 promila dla kierowców obowiązuje m.in. w Czechach, Słowacji, na Węgrzech oraz w Rumunii.

Przeczytaj też: Policja przyjrzy się światłom w autach. Lepiej ustaw je za darmo

Polskie prawo rozróżnia dwa kluczowe stany związane z obecnością alkoholu w organizmie kierowcy: stan wskazujący na spożycie alkoholu oraz stan nietrzeźwości. Zgodnie z art. 115 §16 Kodeksu karnego, stan nietrzeźwości występuje, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila lub stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi więcej niż 0,25 mg na litr. Z kolei stan wskazujący na spożycie alkoholu, określony w art. 87 §1 Kodeksu wykroczeń, odnosi się do niższych wartości, tj. zawartości alkoholu we krwi od 0,2 do 0,5 promila lub stężenia w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg na litr. Te różnice w definicjach wynikają z odmiennych poziomów wpływu alkoholu na zdolności psychomotoryczne kierowcy.

Stan wskazujący na spożycie alkoholu jest traktowany jako poziom, który może wpływać na zdolność koncentracji i czas reakcji, ale nie zawsze prowadzi do wyraźnych objawów upojenia. Dlatego też jest uznawany za wykroczenie. W tym zakresie kierowca może jeszcze podejmować działania wymagające precyzji, jednak jego reakcje mogą być opóźnione, co stwarza zagrożenie na drodze. Stan nietrzeźwości oznacza natomiast znaczące ograniczenie zdolności prowadzenia pojazdu – alkohol na tym poziomie może powodować zaburzenia równowagi, niewłaściwą ocenę sytuacji na drodze oraz problemy z koordynacją ruchową. Przepisy definiują te stany tak, by jednoznacznie wskazać granice, za którymi jazda pod wpływem alkoholu staje się poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Kierowcy zatrzymani w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, czyli z zawartością alkoholu we krwi od 0,2 do 0,5 promila lub odpowiednim stężeniem w wydychanym powietrzu, podlegają odpowiedzialności za wykroczenie. Sankcje w takich przypadkach obejmują areszt, grzywnę sięgającą nawet 5000 zł oraz zakaz prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Sąd może również nałożyć obowiązek ponownego zdania egzaminu na prawo jazdy, jeśli zakaz prowadzenia trwa dłużej niż rok.

Znacznie poważniejsze konsekwencje dotyczą osób prowadzących pojazd w stanie nietrzeźwości, czyli przy stężeniu alkoholu we krwi powyżej 0,5 promila lub równoważnym poziomie w wydychanym powietrzu. Taka sytuacja jest traktowana jako przestępstwo zgodnie z art. 178a Kodeksu karnego. Kary mogą obejmować grzywnę, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności do dwóch lat. W przypadku recydywy lub spowodowania wypadku ze skutkiem śmiertelnym sąd może wymierzyć jeszcze surowsze sankcje, w tym dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Od marca 2024 roku przepisy wprowadziły dodatkowy środek w postaci konfiskaty pojazdu w przypadku najbardziej rażących naruszeń, takich jak kierowanie z ponad 1,5 promila alkoholu we krwi lub spowodowanie wypadku z wynikiem powyżej 1 promila.