Kiedy trzeba wymienić prawo jazdy i ile kosztuje?

Każdy kierowca poruszający się po drogach pojazdami silnikowymi musi mieć aktualne prawo jazdy odpowiedniej kategorii. Co to znaczy? Dokument powinien mieć aktualne dane osobowe, być wydany na podstawie aktualnego badania lekarskiego, a także mieć aktualny termin ważności.  

W przypadku zmiany danych osobowych kierowca musi wymienić prawo jazdy. Dotyczy to jednak tylko zmiany nazwiska. Inne dane osobowe nie są podawane na blankietach nowego typu. 

Badania lekarskie wydawane są kierowcom na dany okres w zależności od występowania schorzeń wpływających na zdolność prowadzenia pojazdem np. wad wzroku lub bezterminowo. W przypadku zawodowych kierowców, badania lekarskie powinny być powtarzane co 5 lat. Jeśli kierowca zawodowy ukończył 60. rok życia, badanie takie są ważne maksymalnie 30 miesięcy.  

Termin ważności prawa jazdy jest kolejnym powodem, dla którego należy wymienić prawo jazdy. Każdy kierowca w zależności od uprawnień, wykonywanego zawodu, stanu zdrowia czy wieku może mieć inny termin ważności. Daty są wypisane na dokumencie i po upływie wskazanego terminu muszą zostać wymienione.  

Obecnie obowiązuje ustawa z roku 2013, na mocy której zniesione zostały dokumenty bezterminowe. Od 19 stycznia 2013 roku wydawane są jedynie dokumenty na okres maksymalnie 15 lat.  

Co z prawo jazdy bezterminowym wydanym przed 19 stycznia 2023 roku? Dokumenty te również muszą zostać wymienione. Kierowcy zobowiązani są do ich wymiany w latach 2028-2033. Po tym czasie wszyscy kierowcy muszą mieć prawo jazdy z określonym terminem.  

Zmiana stanu cywilnego jest jednym z najczęstszych powodów zmiany nazwiska, które obliguje każdego kierowcę do wymiany prawa jazdy. Po ślubie osoba może zostać przy swoim nazwisku - wówczas wymiana dokumentu nie jest konieczna. Może przyjąć nazwisko męża lub przyjąć nazwisko dwuczłonowe - wówczas wymiana prawa jazdy jest konieczna. Kierowca ma obowiązek wymienić prawo jazdy w okresie 30 dni od zmiany nazwiska.  

Prawo jazdy wydane przed rokiem 1999 podlega wymianie. Było wydawane na blankietach starego typu. Jego termin ważności upływał 20 czerwca 2006 roku. Wszystkie osoby posiadające tego typu dokumenty są zobowiązane do jak najszybszej jego wymiany w odpowiednim urzędzie.  

Obywatele Unii Europejskiej posiadający ważne prawo jazdy nie muszą wymieniać go na polskie, ponieważ obowiązuje ono również na terenie naszego kraju. Prawo jazdy międzynarodowe nie stanowi podstawy do wymiany prawa jazdy na polskie, można to zrobić jedynie na podstawie prawa jazdy wydanego w kraju pochodzenia.  

Osoby pochodzące spoza Unii Europejskiej muszą wymienić prawo jazdy w terminie do 6 miesięcy od uzyskania stałego lub czasowego zezwolenia na pobyt w Polsce. Wniosek o wydanie prawa jazdy mogą złożyć w: 

• w urzędzie starostwa powiatowego w miejscu zamieszkania; 
• w urzędzie miasta - dotyczy to mieszkańców miast na prawach powiatu; 
• w urzędzie dzielnicy właściwej dla miejsca zamieszkania dotyczy to mieszkańców Warszawy; 
• w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego w Warszawie - dotyczy to dyplomatów. 

Do wniosku należy dołączyć aktualne zdjęcie, paszport lub kartę pobytu, dokument potwierdzający adres zameldowania, ksero prawa jazdy z tłumaczeniem na język polski. Koszt wymiany wynosi 100,50 zł. Warto wiedzieć, że obywatele posiadający prawo jazdy niezgodne ze wzorem Konwencji Genewskiej czy Wiedeńskiej muszą dodatkowo zdać teoretyczną część egzaminu.

Od 4 marca 2019 roku wydawany jest dokument bez adresu, dzięki temu wszelkie zmiany dotyczące aktualnego zamieszkania nie są powodem do zmiany prawa jazdy. Dotyczy to także dokumentów wydanych przed rokiem 2019, na których widnieje adres. 

Obecny stan cyfryzacji w Polsce pozwala na złożenie wniosku o wymianę prawa jazdy przez internet. Dzięki temu można zaoszczędzić sporo czasu na staniu w kolejkach; przyspiesza to także realizację wydania nowego prawa jazdy. Dokument można odebrać osobiście w urzędzie lub po zaznaczeniu odpowiedniej opcji we wniosku wybrać drogę pocztową.

Wniosek o wymianę prawa jazdy można złożyć na stronie internetowej ePUAP.gov.pl. Z katalogu spraw należy wybrać "Motoryzacja i transport", a następnie "Wymianę prawa jazdy" lub "Utracenie prawa jazdy". Po wybraniu odpowiedniego urzędu należy wypełnić wniosek i dołączyć skany: 

• orzeczenia lekarskiego, jeśli jest wymagane;
• aktualnej fotografii; 
• dotychczasowego prawa jazdy - jeśli takie masz; 
• dowód uiszczenia opłaty.  

Dodatkowo cudzoziemcy muszą dołączyć skan paszportu lub karty pobytu. Do wypełnienia i wysłania wniosku będziesz potrzebować także profilu zaufanego lub aplikacji mObywatel.  

Sama wymiana prawa jazdy w 2024 roku kosztuje 100 zł. Dodatkowo należy doliczyć do tego koszt badań lekarskich, jeśli są wymagane. Te kosztują średnio 200 zł. Po złożeniu wniosku z kompletem dokumentów nowe prawo jazdy najczęściej wydawane jest w terminie do 9 dni roboczych.  

Przeczytaj również:

Prawo jazdy 2024. Duże zmiany na egzaminie od stycznia

Nowa benzyna na stacjach już od 1 stycznia 2024. Może popsuć niektóre silniki

Kierowcy zapłacą więcej za badanie techniczne. "246 zł to uczciwa cena"