Co oznaczają te dziwne kody na dole w prawie jazdy?
Oprac.: Marcin Szałaj
Wielu kierowców przyglądając się swojemu prawu jazdy, nie wie, co oznaczają numery zapisane na odwrocie dokumentu. Wielu nie kojarzy nawet, gdzie jest wpisany kod na prawie jazdy? Taka niewiedza może drogo kosztować — według aktualnego taryfikatora nawet 1500 zł! Co oznaczają poszczególne liczby? Czy powinieneś jeździć w okularach czy w soczewkach kontaktowych? W poniższym artykule znajdziesz pełną listę kodów ograniczeń i informacji dodatkowych, które mogą pojawić się na prawach jazdy wydawanych w Polsce.
Spis treści:
Co oznaczają te dziwne kody na dole w prawie jazdy?
Kody, które znajdziemy na rewersie prawa jazdy, mówią o ograniczeniach i ewentualnych dodatkowych informacjach na temat osoby, której został wydany dokument. Najbardziej popularne są kody z grupy 1.01-1.06 dotyczące wady wzroku i sposobu jej korekty. Podobne zalecenia umieszcza się także w prawie jazdy osoby niesłyszącej, czy niepełnosprawnej ruchowo.
Kody w prawej rubryce tabeli mogą też zawierać różne istotne zapisy informacyjne, np. "95" to potwierdzenie uprawnień kierowcy zawodowego. Liczną grupę stanowią oznaczenia dotyczące wymaganych modyfikacji wyposażenia samochodu — regulowanego pedału sprzęgła, modyfikacji układu hamulcowego czy fotela kierowcy.
Gdzie na prawie jazdy są wpisane kody ograniczeń?
Wszystkie kody ograniczeń i rozszerzeń kierowcy znajdują się w rubryce oznaczonej liczbą "12" na rewersie prawa jazdy. To ostatnia kolumna tabeli widocznej na odwrocie dokumentu. Tuż obok znajduje się wykaz kategorii wraz z datami ważności uprawnień osoby, której je przydzielono.
W przypadku gdy ograniczenie dotyczy wszystkich posiadanych przez osobę kategorii prawa jazdy, odpowiedni kod umieszcza się w ostatnim wierszu tabeli. Jeśli dany zapis odnosi się tylko do jednej kategorii, umieszcza się go w wierszu do niej przypisanym.
Znaczenie poszczególnych pól na prawie jazdy możemy sprawdzić na legendzie umieszczonej z tyłu plastikowej karty. W zależności od wersji znajdziemy ją na odwrocie, w lewym dolnym rogu lub po prawej stronie (zapisane w poprzek, wzdłuż krawędzi tabeli).
Warto dobrze sprawdzić, czy na naszym prawie jazdy znajdują się jakieś kody. Niezastosowanie się do nich jest w świetle prawa traktowane jak jazda bez uprawnień. Jeżeli policjant zauważy to podczas kontroli, możemy spodziewać się mandatu — nawet 1500 zł.
Kody ograniczeń na prawie jazdy — PEŁNA LISTA OZNACZEŃ
Wszystkie kody, które mogą znaleźć się w rubryce oznaczonej liczbą "12" ze względu na ich ilość nie są wymienione na plastikowym dokumencie wielkości karty kredytowej. Możemy je znaleźć w treści Rozporządzenia dot. wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami z 2016 roku.
Poniżej znajdziesz pełną listę wszystkich ograniczeń i dodatkowych informacji, które można wyczytać z prawa jazdy.
01 - wymagana korekta lub ochrona wzroku:
- 01.01 - okulary,
- 01.02 - soczewka(i) kontaktowa(e),
- 01.05 - przepaska na oko,
- 01.06 - okulary lub soczewki kontaktowe,
- 01.07 - indywidualna korekta lub ochrona wzroku;
02 - wymagana korekta słuchu lub wspomaganie komunikacji;
03 - wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn:
- 03.01 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej,
- 03.02 - proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej;
10 - wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów:
- 10.02 - bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
- 10.04 - zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów;
15 - wymagana modyfikacja sprzęgła:
- 15.01 - zmodyfikowany pedał sprzęgła,
- 15.02 - sprzęgło sterowane ręcznie,
- 15.03 - sprzęgło automatyczne,
- 15.04 - składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą;
20 - wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym:
- 20.01 - zmodyfikowany pedał hamulca,
- 20.03 - pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą,
- 20.04 - pedał hamulca pod całą stopę,
- 20.05 - wychylny pedał hamulca,
- 20.06 - ręcznie sterowany hamulec roboczy,
- 20.07 - możliwość efektywnego użycia pedału hamulca z określoną siłą ... N (np. 20.07 (300N)),
- 20.09 - zmodyfikowany hamulec postojowy,
- 20.12 - składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
- 20.13 - hamulec obsługiwany kolanem,
- 20.14 - elektrycznie sterowany hamulec roboczy;
25 - wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia: 25.01 - zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
- 25.03 - wychylny pedał przyspieszenia,
- 25.04 - przyspieszenie sterowane ręcznie,
- 25.05 - przyspieszenie sterowane kolanem,
- 25.06 - serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
- 25.08 - pedał przyspieszenia po lewej stronie,
- 25.09 - składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą;
31 - wymagane modyfikacje pedałów:
- 31.01 - pedały równoległe,
- 31.02 - pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
- 31.03 - składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
- 31.04 - wypiętrzona podłoga;
32 - wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia:
- 32.01 - obsługa układów przyspieszenia i hamowania jedną ręką,
- 32.02 - obsługa układów przyspieszenia i hamowania z użyciem zewnętrznego wspomagania;
33 - wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania, przyspieszenia i kierowania:
- 33.01 - obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomagania jedną ręką,
- 33.02 - obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomagania dwoma rękami;
35 - wymagane modyfikacje urządzeń sterowania (przełączniki świateł, wycieraczki szyby przedniej, spryskiwacz, sygnał dźwiękowy, kierunkowskazy):
- 35.02 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni),
- 35.03 - urządzenia sterowania obsługiwane lewą ręką bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
- 35.04 - urządzenia sterowania obsługiwane prawą ręką bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
- 35.05 - urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia;
40 - wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym:
- 40.01 - zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
- 40.05 - zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
- 40.06 - wychylne koło kierownicy,
- 40.09 - kierowanie nożne,
- 40.11 - gałka na kierownicy,
- 40.14 - alternatywny układ kierowania obsługiwany jedną ręką (ramieniem),
- 40.15 - alternatywny układ kierowania obsługiwany rękoma (ramionami);
42 - wymagane modyfikacje lusterka wstecznego (lusterek) lub urządzeń widzenia wstecznego:
- 42.01 - zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe albo zmodyfikowane urządzenie widzenia wstecznego,
- 42.03 - dodatkowe wewnętrzne lusterko lub inne urządzenie, pozwalające na obserwację ruchu,
- 42.05 - lusterko lub inne urządzenie do obserwacji martwych pól;
43 - wymagane modyfikacje fotela kierowcy:
- 43.01 - fotel kierowcy podwyższony dla dobrej wysokości obserwacyjnej, w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
- 43.02 - fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
- 43.03 - fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
- 43.04 - fotel kierowcy z podłokietnikiem,
- 43.06 - zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
- 43.07 - pas bezpieczeństwa szelkowy;
44 - wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów (obowiązkowe stosowanie subkodów):
- 44.01 - hamulec z pojedynczym sterowaniem,
- 44.02 - zmodyfikowany hamulec ręczny,
- 44.03 - zmodyfikowany hamulec nożny,
- 44.04 - zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
- 44.08 - wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej i zachowanie równowagi motocykla podczas zatrzymania i postoju,
- 44.09 - maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca ręcznego .... N (np. 44.09 (140N)),
- 44.10 - maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca nożnego .... N (np. 44.10 (240N)),
- 44.11 - zmodyfikowany podnóżek,
- 44.12 - zmodyfikowany uchwyt kierownicy
45 - wyłącznie motocykle z wózkiem bocznym;
46 - wyłącznie pojazdy trójkołowe;
47 - ograniczenie do pojazdów mających więcej niż dwa koła, które nie wymagają utrzymywania równowagi przez kierowcę w czasie uruchamiania, zatrzymywania i postoju;
50 - dla określonego pojazdu lub nadwozia (numer identyfikacyjny pojazdu, VIN);
61 - jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu);
62 - jazda tylko w promieniu ... km od miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy albo w obrębie miasta/regionu (np. 62.nazwa miasta/regionu albo 62. ....... km);
63 - jazda bez pasażerów;
64 - jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h;
65 - jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy co najmniej tej samej kategorii;
66 - bez prawa ciągnięcia przyczepy;
67 - bez prawa jazdy po autostradach;
68 - zakaz spożywania alkoholu;
70 - wymiana prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzeciego, np. 70.0123456789.NL);
71 - wtórnik prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzeciego, np. 71.987654321.HR); 73 - wyłącznie dla pojazdów kategorii B z silnikiem, typów czterokołowych (B1);
79 (...) - ograniczenie do pojazdów, które spełniają wymogi specyfikacji wskazanej w nawiasach - kod stosuje się wyłącznie w przypadku przeniesienia ograniczeń z wymienianego prawa jazdy wydanego za granicą:
- 79.01 - wyłącznie dla pojazdów dwukołowych z wózkiem bocznym lub bez,
- 79.02 - wyłącznie dla pojazdów trójkołowych lub czterokołowych kategorii AM,
- 79.03 - wyłącznie dla pojazdów trójkołowych,
- 79.04 - wyłącznie dla pojazdów trójkołowych z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 750 kg,
- 79.05 - motocykl kategorii A1 o stosunku mocy do masy przekraczającym 0,1 kW/kg,
- 79.06 - pojazd kategorii B+E, przy czym dopuszczalna masa całkowita przyczepy przekracza 3500 kg;
80 - wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A typu trójkołowego, w wieku poniżej 24 lat;
81 - wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A, typu motocykl dwukołowy, w wieku poniżej 21 lat;
95 - potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej;
97 - nie posiada uprawnień do prowadzenia pojazdów kategorii C1 objętych zakresem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. Urz. UE L 60 z 28.02.2014, str. 1);
101 - wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu;
102 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
103 - wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
104 - wymiana prawa jazdy kategorii M z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi;
105 - wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
106 - zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy;
107 - wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia;
110 - posiada orzeczenie lekarskie stwierdzające przeciwwskazania do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii A1, A2 i A.
Czytaj także:
Zobacz też:
