Za co płacą mandaty polscy kierowcy? Te liczby nie pozostawiają złudzeń

Oprac.: Mirosław Domagała
W zeszłym roku policjanci najczęściej karali kierowców za przekroczenie prędkości. Łącznie w 2024 roku funkcjonariusze wystawili niemal 3,8 mln mandatów na 1,3 mld zł. To oznacza, że przeciętny mandat kosztował kierowcę niespełna 350 zł, co podważa twierdzenia o tym, że Polacy to piraci drogowi.

Spis treści:
Jak przekazało Ministerstwo Finansów, w 2024 roku policjanci wystawili 3 mln 788 tys. 773 mandaty na łączną kwotę 1 mld 285 mln 890 tys. zł. To niemal tyle samo, co rok wcześniej, gdy wystawiono 3 mln 871 tys. 965 mandatów na kwotę 1 mld 286 mln. 820 tys. zł.
Liczba mandatów symbolicznie wzrosła
Resort wskazał, że nie ma wyodrębnionych danych na temat tego, ile mandatów zostało faktycznie opłaconych, a ile musi podlegać windykacji.
Wszystkie wpływy z tytułu grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych przez uprawnione organy - poza jednostkami GITD i samorządu terytorialnego - są przekazywane na rachunek Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu. Jest on właściwy do poboru grzywien nakładanych m.in. przez Żandarmerię Wojskową, Straż Graniczną, Lasy Państwowe, nadzór budowlany, urzędy morskie, urzędy żeglugi śródlądowej, Państwową Inspekcję Weterynarią, Inspekcję Ochrony Środowiska, urzędy miar.
Na co idą pieniądze z mandatów?
Wpływy z grzywien nałożonych w drodze mandatów karnych stanowią dochód: budżetu państwa, Krajowego Funduszu Drogowego z przeznaczeniem na budowę lub przebudowę dróg krajowych, drogowych obiektów inżynierskich i przepraw promowych oraz na zakup urządzeń do ważenia pojazdów oraz Narodowego Funduszu Zdrowia z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Za co najczęściej policja karała kierowców?
Komenda Główna Policji poinformowała , że w 2024 roku policjanci przeprowadzili ponad 7,5 mln kontroli drogowych.
Mandaty najczęściej wystawiano za przekroczenia prędkości (2,42 mln mandatów). Ponad 1,5 mln z nich to przekroczenia w rejonie przejść dla pieszych. Najwyraźniej Polacy zdążyli się już przyzwyczaić do nowych, radykalnie wyższych mandatów za przekroczenia prędkości.
Dalsze zestawienie najczęściej popełnionych wykroczeń może zaskakiwać. Okazuje się bowiem, że poza przekroczeniem prędkości kierowcy najczęściej są karani za niezapinanie pasów bezpieczeństwa - wystawiono za to 154 746 mandatów. To dziwne, bo już od wielu lat samochody mają obowiązkowe systemy przypominające o zapinaniu pasów.
Na dalszych miejscach znalazły się:
- nieprawidłowe zatrzymanie lub postój pojazdu - 148 690 mandatów
- niesprawność świateł - 138 627 mandatów
- jazda bez świateł - 95 579 mandatów
- nieprawidłowa zmiana pasa lub kierunku ruchu - 55 979 mandatów
- nieustąpienie pierwszeństwa - 45 230 mandatów
- nieprawidłowe wyprzedzanie - 34 896 mandatów
- korzystanie z telefonu trzymanego w ręce - 31 550 mandatów
- przejeżdżanie na czerwonym świetle - 30 011 mandatów
Piesi również są karani mandatami
Wykryte wykroczenia nie dotyczyły jedynie kierujących. W ubiegłym roku ponad 165 tys. wykroczeń popełnili piesi. Najwięcej w tej grupie dotyczyło przekraczania jezdni w miejscach niedozwolonych - 118 tys. 114; niestosowania się do sygnałów świetlnych - 19 tys. 563; braku elementów odblaskowych - 15 tys. 881 oraz chodzenia nieprawidłową stroną drogi - 11 tys. 608.
W ubiegłym roku na polskich drogach doszło do 21 tys. 528 wypadków drogowych, w których zginęło 1881 osób, a 24 tys. 825 osób odniosło obrażenia. Doszło również do 38 tys. 8601 kolizji.
Rząd obecnie pracuje nad dalszym zaostrzaniem sankcji wobec kierowców.
Ile kosztują mandaty za przekroczenie prędkości? Taryfikator mandatów 2025
W 2024 roku kierowcy najczęściej karani byli za przekroczenia prędkości. Taryfikator przewiduje za to wykroczenie następujące kary:
- Do 10 km/h: 50 zł - 1 punkt karny
- Od 11 do 15 km/h: 100 zł - 2 punkty karne
- Od 16 do 20 km/h: 200 zł - 3 punkty karne
- Od 21 do 25 km/h: 300 zł - 5 punktów karnych
- Od 26 do 30 km/h: 400 zł - 7 punktów karnych
- Od 31 do 40 km/h: 800 zł - 9 punktów karnych
- Od 41 do 50 km/h: 1000 zł - 11 punktów karnych
- Od 51 do 60 km/h: 1500 zł - 13 punktów karnych
- Od 61 do 70 km/h: 2000 zł - 14 punktów karnych
- Od 71 km/h i więcej: 2500 zł - 15 punktów karnych