Nowe przepisy UE uderzą w motoryzację. Zakaz stosowania włókna węglowego coraz bliżej
To materiał znacznie lżejszy od aluminium i jednocześnie bardziej wytrzymały niż stal. Od lat znajduje zastosowanie w produkcji elementów samolotów, motocykli oraz samochodów. Unia Europejska sklasyfikowała włókno węglowe jako materiał niebezpieczny i planuje zakazać jego wykorzystywania w motoryzacji.
- Unia Europejska planuje zakazać stosowania włókna węglowego w motoryzacji.
- Włókno węglowe zostało uznane przez UE za materiał niebezpieczny.
- Zakazy mogą wpłynąć na producentów samochodów sportowych oraz elektrycznych.
- Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Interii
Producenci z różnych branż wykorzystują włókno węglowe, aby zmniejszyć masę produktów, a jednocześnie zwiększyć ich wytrzymałość i sztywność. Szczególnym uznaniem cieszy się ono wśród marek produkujących samochody sportowe i elektryczne, głównie ze względu na swoją lekkość i trwałość. Unia Europejska chce jednak zakazać stosowania tego materiału w samochodach osobowych. To pierwsza taka sytuacja na świecie, w której włókno węglowe zostało uznane za materiał niebezpieczny.
Włókno węglowe trafiło do jednego wora z ołowiem i rtęcią. UE chce zakazać sprzedaży tego materiału
Zgodnie z nowym raportem, Parlament Europejski, który odpowiada za przepisy unijne, niedawno zakończył projekt rewizji Dyrektywy o Pojazdach Wycofanych z Eksploatacji (ELV), która reguluje demontaż i recykling pojazdów. Cały proces ma być znacznie bardziej ekologiczny dla środowiska, więc co rusz pojawiają się na czarnej liście nowe materiały, które uznawane są za niebezpieczne. Do ołowiu, rtęci, kadmu czy chromu sześciowartościowego właśnie dołączyło włókno węglowe.
Dlaczego UE uważa, że włókno węglowe jest niebezpieczne?
To co najmniej zaskakująca decyzja, ponieważ materiał ten od lat stosowany jest w lotnictwie, motoryzacji, a także coraz częściej pojawia się w motocyklach. Powodem jest jego potencjalnie szkodliwe działanie - zarówno na etapie produkcji, jak i podczas ewentualnego wypadku lub złomowania. Podczas cięcia czy łamania włókna węglowego mikrowłókna mogą unosić się w powietrzu, powodując podrażnienia i uszkodzenia skóry, które mogą prowadzić do infekcji.
Jeśli Parlament Europejski oficjalnie przyjmie poprawkę, nowe przepisy wejdą w życie na terenie Unii Europejskiej od 2029 r. Firmy będą stopniowo zmuszane do ograniczania stosowania włókna węglowego w produkcji. Sama branża motoryzacyjna odpowiada obecnie za około 20 proc. globalnego zużycia tego materiału.
Decyzja UE dotycząca zakazu wykorzystywania włókna węglowego w samochodach odbije się na całym rynku
Tuż po ogłoszeniu tej decyzji przez Unię Europejską ceny akcji japońskich producentów włókna węglowego drastycznie spadły. Największe problemy mogą mieć azjatyckie koncerny - Teijin, Toray Industries i Mitsubishi Chemical - które odpowiadają za 54 proc. globalnego rynku produkcji tego materiału.
Producenci samochodów sportowych i supersamochodów niewątpliwie byliby najbardziej dotknięci proponowanym zakazem, ale również niektórzy producenci pojazdów elektrycznych odczuliby jego skutki. Firmy takie jak BMW, Lucid czy Tesla wykorzystują włókno węglowe w dużych ilościach przy konstruowaniu swoich pojazdów. Potężne ilości tego materiału znajdziemy również w bolidach Formuły 1, a przykładowo McLaren buduje całe nadwozie swoich najbardziej sportowych modeli właśnie z tego materiału.
Czy zakaz Unii Europejskiej zniszczy rynek wart miliardy dolarów?
Globalny rynek włókna węglowego, który w 2024 r. był wart 5,48 miliarda dolarów, ma rosnąć średnio o 11 proc. rocznie, osiągając wartość 17,08 miliarda dolarów do 2035 r. - wynika z szacunków amerykańskiej firmy badawczej Roots Analysis. Obecnie samochody odpowiadają za 10-20 proc. całkowitego zapotrzebowania na ten materiał, a udział ten miał systematycznie rosnąć wraz z aspiracjami producentów do zwiększania zasięgu na jednym ładowaniu i obniżania masy pojazdów.
To właśnie włókno węglowe miało być odpowiedzią na problem ciężkich baterii, które znacznie zwiększają masę samochodów elektrycznych. Choć materiał ten nie należy do tanich, uznawany był za idealne rozwiązanie zwłaszcza dla producentów samochodów klasy premium, dla których liczą się przede wszystkim właściwości jezdne oraz zaawansowanie technologiczne całej konstrukcji.
Czym jest włókno węglowe?
Włókno węglowe powstaje w wyniku kontrolowanej pirolizy poliakrylonitrylu oraz innych polimerów organicznych, które składają się niemalże wyłącznie z rozciągniętych struktur węglowych chemicznie zbliżonych do grafitu. Taka struktura nadaje mu wysoką wytrzymałość mechaniczną, a także sprawia, że jest ono nietopliwe i odporne chemicznie.
Ten rodzaj materiału najczęściej stosowany jest w przemyśle jako zbrojenie laminatów opartych na wysokiej jakości żywicach epoksydowych - szczególnie tam, gdzie wymagana jest niska masa własna oraz wysoka wytrzymałość.
