Ograniczenia prędkości. Jakie na autostradzie, drodze ekspresowej, w terenie zabudowanym?

Dozwolona prędkość na autostradzie w Polsce to 140 km/h. 

W przypadku drogi ekspresowej dwujezdniowej jest to 120 km/h, drogi ekspresowej jednojezdniowej — 100 km/h. 

Na obszarze niezabudowanym na drodze dwujezdniowej o dwóch pasach w każdą stronę prędkość jest ograniczona do 100 km/h, a drogi jednojezdniowej do 90 km/h. 

Ile można jechać w terenie zabudowanym? Dla każdej drogi publicznej dopuszczalna prędkość to 50 km/h. W przypadku strefy zamieszkania jest to natomiast 20 km/h.

Jakie ograniczenia prędkości obowiązują pozostałe pojazdy oraz zespoły pojazdów? 

Dozwolona prędkość na autostradach i drogach ekspresowych (zarówno dwujezdniowych, jak i jednojezdniowych) to 80 km/h. 

Na terenie niezabudowanym, na drodze dwujezdniowej o dwóch pasach w każdą stronę jest to 80 km/h, a dla drogi jednojezdniowej prędkość jest ograniczona do 70 km/h. 

Na terenie obszaru zabudowanego, wymienione pojazdy ciężkie i autobusy mogą poruszać się po każdej drodze publicznej z prędkością 50 km/h. W przypadku stref zamieszkania jest to z kolei 20 km/h.

Jest też wyjątek, bo 100 km/h po autostradach i drogach ekspresowych mogą jechać autobusy, które spełniają warunki, jakie zostały określone w art. 66 Prawa o ruchu drogowym.

Nawet kierowcy, którzy doskonale znają wszystkie ograniczenia prędkości oraz rządzące nimi zależności (na przykład czy droga jest jedno- czy dwupasmowa), czasami dają się złapać na czym innym. Na przykład na zasadzie, że skrzyżowanie odwołuje ustawiony wcześniej znak wyznaczający limit. Tymczasem jeśli mijamy boczną drogę, na której ustawiono znak "Droga wewnętrzna", to nie jest to skrzyżowanie. Podobnie jest w przypadku drogi gruntowej.

Innym popularnym błędem jest niezwracanie uwagi na umiejscowienie znaku informującego o ograniczeniu prędkości. Jeśli znajduje się on przy tablicy z nazwą miejscowości, to ten limit obowiązuje na całym jej obszarze. Podobnie jak w przypadku znaków wyznaczających strefę ograniczenia prędkości (na kwadratowej, białej tablicy) - tu też limit obowiązuje na całym obszarze, a nie do najbliższego skrzyżowania. Sporo niejasności budzi też ograniczenie prędkości na jednym znaku z informacją o progu zwalniającym. To z kolei nie oznacza "zalecanej" prędkości podczas przejeżdżania przez próg, ale jest pełnoprawnym ograniczeniem, które odwołuje dopiero skrzyżowanie lub stosowny znak.

Prawo o ruchu drogowym wskazuje także dopuszczalne prędkości: 

• ciągnika rolniczego (także z przyczepą) - 30 km/h
• pojazdu z urządzeniem wystającym do przodu więcej niż 1,5 m od siedzenia dla kierującego - 30 km/h na obszarze zabudowanym i 60 km/h poza obszarem zabudowanym
• motocykla (również z przyczepą), czterokołowca i motoroweru, którymi przewozi się dziecko w wieku do 7 lat - 40 km/h
• hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego - 20 km/h.
  

W przypadku strefy zamieszkania prędkość dla wskazanych pojazdów jest ograniczona do 20 km/h. 

Przekroczenie dozwolonej prędkości na drogach może wiązać się z karami, jeśli zatrzyma nas patrol drogówki. 

Jaki mandat może wystawić policjant i ile punktów trafi na konto kierowcy? 

• za przekroczenie prędkości do 10 km/h jest to 50 zł, 
• od 11 do 20 km/h - między 50 a 100 zł i 2 punkty karne, 
• między 21 a 30 km/h - od 100 do 200 zł i 4 punkty karne, 
• od 31 do 40 km/h - 200-300 zł i 6 punktów karnych, 
• między 41 a 50 km/h - 300-400 zł i 8 punktów karnych, 
• powyżej 50 km/h - 500 zł i 10 punktów karnych.

Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że kierowca, który regularnie łamie przepisy nie tylko jest zmuszony do zapłacenia mandatu. Może on również stracić prawo jazdy, jeśli w terenie zabudowanym przekroczy prędkość o ponad 50 km/h.

Uprawnienia do kierowania można też stracić, jeśli w ciągu 12 miesięcy na konto kierującego trafią 24 punkty karne (lub 20 punktów, gdy prawo jazdy posiada się krócej niż rok). 

Po utracie prawa jazdy za punkty trzeba ponownie zdać egzamin. Co ważne, kierowca, który w pierwszym roku przekroczy wspomniany limit 20 punktów, jest zobligowany do przejścia kursu w szkole nauki jazdy. 

Osoby, które posiadają uprawnienia do prowadzenia pojazdów dłużej niż 12 miesięcy, w ciągu jednego roku mogą dwukrotnie wziąć udział w szkoleniu redukującym. Partycypacja w nim zmniejsza liczbę posiadanych punktów karnych o 6.

W najbliższych tygodniach te przepisy mogą się zmienić, bo trwają prace nad nowym taryfikatorem mandatów. 

Co to jest prędkość bezpieczna? Mianem tym określa się taką prędkość, która w zależności od warunków może być niższa od dopuszczalnej. Zapewnia ona panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich odbywa się ruch. Chodzi tu między innymi o stan i widoczność drogi, rzeźbę terenu, natężenie ruchu, warunki atmosferyczne czy kondycję oraz ładunek pojazdu. Prędkość bezpieczna została określona w art. 19 Ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Kierowcy, poruszający się po polskich drogach powinni być świadomi tego, że obowiązujące limity prędkości wyznaczają wyłącznie jej maksymalną górną granicę. 

Może być ona niższa, lecz nie może być za niska — stwarzać może bowiem wówczas zagrożenie dla pozostałych uczestników ruchu drogowego, utrudniając go lub tamując. Kodeks drogowy przewiduje znak C-14, który odnosi się do prędkości minimalnej. W praktyce jest on rzadko stosowany.

***