24 punkty karne. Co dalej, gdy przekroczyłeś limit?
Oprac.: Anna Czowalla
Przekroczenie 24 punktów karnych może skutkować utratą prawa jazdy. Kierowcy, którzy osiągną ten limit, muszą stawić czoła surowym konsekwencjom, w tym obowiązkowym badaniom psychotechnicznym i egzaminom sprawdzającym kwalifikacje. Jeśli chcesz uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, możesz regularnie monitorować ilość punktów karnych w aplikacji mObywatel. Wyjaśniamy, jak zredukować punkty karne i co zrobić gdy przekroczymy limit 20 lub 24 punktów.
Spis treści:
Ile można mieć punktów karnych i gdzie kierowca może to sprawdzić?
W Polsce limit punktów karnych dla doświadczonych kierowców wynosi 24 punkty. Dla młodych kierowców, którzy posiadają prawo jazdy krócej niż rok, limit ten jest niższy i wynosi 20 punktów. Punkty karne są przyznawane za wykroczenia drogowe, czyli np. przekroczenie prędkości, przejazd na czerwonym świetle czy nieudzielenie pierwszeństwa pieszym.
Przekroczenie tych wartości może doprowadzić do utraty prawa jazdy. Dlatego warto regularnie sprawdzać ilość punktów karnych na swoim koncie. Możesz to zrobić na kilka sposobów:
- Profil Zaufany ePUAP - najprostszą i najwygodniejszą metodą jest skorzystanie z usługi online przez ePUAP. Wystarczy, że zalogujesz się na swoje konto;
- Komisariat Policji - tradycyjnie, punkty karne można również sprawdzić w lokalnym komisariacie policji, przedstawiając dokument tożsamości;
- Aplikacja mObywatel - kierowcy mogą na bieżąco monitorować stan swojego konta punktowego, sprawdzić historię mandatów oraz historię pojazdu.
Najprostszą metodą jest skorzystanie z internetowego systemu CEPiK 2.0, dostępnego na portalu Gov.pl.
Co grozi za przekroczenie 24 punktów karnych?
Kierowca, który osiągnie limit 24 punktów karnych, zostaje skierowany na badanie psychotechniczne. Musisz również zdać egzamin sprawdzający umiejętności, który obejmuje zarówno część teoretyczną, jak i praktyczną. To powtórka egzaminu, który musiałeś zdać, aby uzyskać prawo jazdy. Często okazuje się, że dla kierowców z wieloletnim doświadczeniem może to być spore wyzwanie, szczególnie w przypadku części teoretycznej, ponieważ przepisy regularnie się zmieniają.
Jeżeli kierowca zda obydwa testy, jego konto punktowe zostanie wyzerowane, a prawo jazdy pozostanie ważne. W przypadku niezdania któregokolwiek z testów, kierowca traci prawo jazdy i musi ponownie przystąpić do egzaminów na wszystkie kategorie, które posiadał. Dotyczy to również badań lekarskich oraz psychologicznych.
Warto zaznaczyć, że od 2024 roku wprowadzono nowe przepisy, które obejmują bardziej szczegółowe pytania teoretyczne oraz bardziej wymagające zadania praktyczne. Egzaminatorzy mogą teraz oceniać umiejętności kierowców w trudniejszych warunkach drogowych, dotyczy to: jazdy nocą, w deszczu czy na śliskiej nawierzchni. Egzaminatorzy nie przerywają już egzaminu praktycznego w trakcie jego trwania, nawet jeśli kandydat popełni błąd. Zamiast tego, ocena końcowa jest przekazywana po zakończeniu egzaminu, aby zdający mniej się stresowali.
24 punkty karne na koncie kierowcy. Co dalej?
Zgodnie z ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1212, 1997, 2269, 2328 i 2490), starosta ma obowiązek skierować kierowcę na badanie psychotechniczne oraz egzamin sprawdzający kwalifikacje, jeśli ten przekroczy limit punktów karnych. Artykuł 90 ust. 1 tej ustawy precyzuje, że takie działania są konieczne, aby ocenić, czy kierowca nadal posiada odpowiednie umiejętności do bezpiecznego prowadzenia pojazdu.
Badanie psychotechniczne ma na celu ocenę zdolności psychomotorycznych kierowcy, takich jak refleks, koncentracja, koordynacja ruchowa oraz zdolność do podejmowania decyzji w sytuacjach stresowych. Warto zaznaczyć, że w przypadku młodych kierowców, którzy przekroczą limit 20 punktów w ciągu pierwszego roku od uzyskania prawa jazdy, konieczne jest ponowne odbycie całego szkolenia oraz zdanie egzaminu. Tak surowa kara ma służyć zwiększeniu bezpieczeństwa na drogach poprzez eliminację nieodpowiedzialnych kierowców.
Co ważne, w 2024 roku wprowadzono szereg zmian mających na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach. Nowe regulacje obejmują m.in. obowiązkowe badania psychologiczne dla kierowców powyżej 65. roku życia oraz częstsze kontrole dla młodych kierowców. Te zmiany mają na celu wczesne wykrywanie problemów zdrowotnych i psychologicznych, które mogą wpływać na zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdów.
Kiedy kasują się punkty karne?
Punkty karne kasują się automatycznie po upływie roku od daty opłacenia mandatu za popełnienie wykroczenia. Punkty, które zostały naliczone przed 17 września 2023 roku, będą usunięte dopiero po upływie dwóch lat, co stanowi wyjątek od ogólnie przyjętej zasady. Ten okres może się wydłużyć, kiedy kierowca regularnie popełnia wykroczenia. Jeżeli byłeś uczestnikiem poważniejszego wypadku, punkty mogą być przechowywane dłużej, a w niektórych przypadkach (np. prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu) mogą wpłynąć na dodatkowe konsekwencje w postaci czasowego odebrania uprawnień.
Warto pamiętać, że od 17 września 2023 kierowcy znów mają możliwość zmniejszenia liczby punktów karnych poprzez uczestnictwo w specjalnych kursach organizowanych przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego (WORD). Pozwalają one na redukcję 6 najstarszych punktów karnych raz na pół roku. Aby skorzystać z tej opcji, kierowca musi spełniać określone warunki: nie może mieć więcej niż 24 punkty karne na koncie, musi posiadać prawo jazdy od co najmniej roku i nie może wziąć udziału w kursie częściej niż raz na 6 miesięcy.
Kursy redukujące punkty karne trwają jeden dzień, a ich koszt najczęściej wynosi 1000 zł. Obejmują zarówno zajęcia teoretyczne, jak i praktyczne. Wykłady trwają łącznie osiem godzin lekcyjnych, podzielonych na cztery bloki tematyczne po dwie godziny każdy. Część praktyczna kursu polega na ćwiczeniu awaryjnego hamowania przy prędkościach 30 i 50 km/h.
Przeczytaj również:
