Po jakim czasie zerują i kasują się punkty karne w 2024 roku?

Nowy taryfikator mandatów nie jest łaskawy dla kierowców, którym zdarza się za bardzo spieszyć lub nie skupiać się na jeździe wystarczająco. Stawki mandatów znacząco wzrosły i obecnie można zapłacić mandat opiewający nawet na kilka tysięcy złotych. Punkty karne także są nakładane w sposób bardziej surowy niż wcześniej. Przed zmianami maksymalna ich liczba za jedno wykroczenie wynosiła 10. Obecnie to aż 15. Przypomnijmy, że maksymalna liczba punktów karnych, jaką może zgromadzić kierowca, to 24. Po przekroczeniu tej liczby trzeba udać się na ponowny egzamin na prawo jazdy. W przypadku osób, które mają dokument krócej niż rok, limit to 20 punktów.

Punkty karne można otrzymać za większość wykroczeń w ruchu drogowym popełnionych podczas prowadzenia pojazdu. Skupmy się więc na tym, za co grozi nam najwięcej punktów. Aż 15 można otrzymać między innymi za następujące naruszenia. Pełna lista wykroczeń zagrożonych największą punktową karą obejmuje aż 21 pozycji.

• wyprzedzanie przed lub na przejściu dla pieszych,
• omijanie pojazdu, który zatrzymał się, aby przepuścić pieszych,
• niezastosowanie się do sygnałów świetlnych,
• nieustąpienie pierwszeństwa na przejściu dla pieszych
• przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h,
• naruszenie zakazu wyprzedzania oznaczonego znakiem B-25 lub B-26

Z kolei 10 punktów karnych otrzyma kierowca, który m.in.:

• przekroczy dopuszczalną prędkość od 31 do 40 km/h;
• naruszy zakaz wjeżdżania na przejazd, jeśli z drugiej strony nie ma miejsca do poruszania się autem;
• przewozi osoby pojazdem nieprzystosowanym lub nieprzeznaczonym do tego celu.
• naruszy zakaz zawracania na autostradzie lub drodze ekspresowej

Jak długo punkty karne pozostają na naszym koncie? Kiedyś sprawa była jasna - trwało to rok od momentu popełnienia (czy ujawnienia) wykroczenia. Później, od 2022 roku, obowiązywał dwuletni okres. Teraz, od 17 września 2023 roku, punkty karne kasują się w 12 miesięcy od daty opłacenia mandatu. Warto też zauważyć, że okres "karencji" płynie od momentu opłacenia mandatu, a nie jego wystawienia. To istotna zmiana, która wpływa na zwiększenie ściągalności kar - kierowcy mają motywację, by opłacić mandat.

Jeśli nie jesteśmy pewni co do liczby swoich punktów karnych, warto się w tej kwestii upewnić - konsekwencje zaniedbania mogą być bowiem poważne, a powtórny egzamin to z całą pewnością wyjątkowo stresujące wydarzenie. Liczbę punktów karnych można sprawdzić na dowolnej komendzie policji - nie musi być to ta najbliższa naszego miejsca zamieszkania czy zameldowania. Wystarczy powiedzieć, w jakim celu przychodzimy i wylegitymować się dowodem osobistym.

Alternatywą jest zalogowanie się w aplikacji mObywatel. Widać tam dane z systemu CEPIK - czyli nie tylko liczbę punktów karnych, ale i np. informacje na temat posiadanych przez nas aut. Do aplikacji można trafić przez zakładkę ze strony gov.pl, widoczną po wpisaniu hasła "sprawdź swoje punkty karne". Logowanie do mObywatela może odbywać się za pomocą e-dowodu, Profilu Zaufanego lub poprzez używaną przez nas bankowość elektroniczną. Liczba punktów karnych jest widoczna od razu po zalogowaniu.

Jeśli po opisanym wyżej sprawdzeniu okazuje się, że punktów karnych mamy sporo - na przykład kilkanaście, nie mówiąc o liczbie na poziomie dwudziestu - warto pomyśleć o tym, jak można pozbyć się pewnej ich części. Nie należy liczyć tu na cuda - nie ma sposobu, by szybko wyzerować swoje konto (chyba że akurat mija odpowiednio dużo czasu od wykroczenia lub opłacenia mandatu). Cierpliwość to tylko jedna ze strategii. Kolejna to udanie się na kurs redukujący punkty karne.

Usunięcie tego typu spotkań z oferty WORD-ów, czyli wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego, było elementem pakietu "zaostrzającego" z 17 września 2022 roku (razem z dwuletnim okresem obowiązywania punktów). Rok później kursy jednak powróciły, choć z nieco zmienionymi zasadami.

Co daje kurs redukujący punkty karne? Możemy udać się na niego nie częściej niż raz na pół roku, a z naszego konta kasuje się po nim 6 najstarszych punktów (czyli tych, które najszybciej straciłyby "ważność"). Kurs trwa 8 godzin i aby go odbyć, należy osobiście pojawić się w siedzibie lokalnego WORD-u. Nie ma kursów online. Było to możliwe w czasie pandemii koronawirusa, obecnie jednak taka opcja została usunięta. Aby iść na kurs, trzeba mieć prawo jazdy co najmniej od roku. Nie można przekroczyć też limitu 24 punktów - wtedy również należy się pojawić w WORD-zie, ale w celu zdania egzaminów.

Kurs składa się z dwóch części - teoretycznej i praktycznej. W tej pierwszej mamy m.in. rozmowy z policjantami i psychologami, prezentowane są drastyczne zdjęcia z wypadków i omawiane różne zagadnienia związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego. Część praktyczna stanowi nowość i została wprowadzona po niedawnej reformie. Należy podczas niej wykonać hamowanie awaryjne z prędkości 30-50 km/h, pod nadzorem egzaminatora WORD-u. Koszt szkolenia wzrósł w porównaniu z dawnymi cenami - zamiast 350 zł, teraz redukcja punktów karnych kosztuje 1000 zł. Na koniec nie zdaje się egzaminu, należy jednak wykazać się obecnością podczas każdej z części.

Uwaga - jeśli kierowca będący w okresie jednego roku od dnia wydania prawa jazdy po raz pierwszy przekroczy limit 20 punktów karnych, uprawnienie do kierowania pojazdami silnikowymi zostaje mu cofnięte. To oznacza, że od początku musi odbyć szkolenie w Ośrodku Szkolenia Kierowców i zdać egzamin państwowy na prawo jazdy.