Niemcy likwidują strefy czystego transportu. Koniec zakazów dla starych aut

Ciekawe informacje płyną do nas z Badenii-Wirtembergii. Lokalne miasta hurtowo likwidują właśnie strefy czystego transportu. Powód - pomiary jakości powietrza wykazały w ostatnich latach znaczącą poprawę, więc utrzymywanie "rygorystycznych" obostrzeń nie ma już sensu. 

W Badenii-Wirtembergii masowo likwidowane są właśnie lokalne strefy czystego transportu. Jeszcze w listopadzie ubiegłego roku rozwiązana została sct w Balingen. Od 1 marca umweltzone nie będą już obowiązywać w:

• Heidelbergu,
  
• Karlsruhe,
• Pfinztal,
• Schrambergu.
  

W najbliższych miesiącach do tej listy dołączą również:

• Wendlingen am Neckar,
• Schwäbisch Gmünd,
  
• Ilsfeld,
• Urbach.

Decyzje władz lokalnych spotkały się z ostrą krytyką ze strony organizacji ekologicznej Deutschen Umwelthilfe (DUH). W opinii szefa organizacji - Jürgena Rescha nieodpowiedzialne gminy:

Przedstawiciele samorządów stoją jednak na stanowisku, że jakość powietrza uległa zdecydowanej poprawie, w związku z czym utrzymywanie umweltzone nie ma już sensu.

Dla zwolenników ograniczania dostępu do centrów miast dla pojazdów spalinowych decyzje władz Badenii-Wirtembergii mogą być dowodem na zbawienny wpływ umweltzone na jakość powietrza.

Z drugiej strony wiele samorządów mówiąc o poprawie jakości powietrza wskazuje głównie na spadek zanieczyszczenia pyłami zawieszonymi. W ich przypadku największymi emitentami są rzecz jasna stare auta z silnikami Diesla (bez filtra cząstek stałych), ale w porównaniu z tym, co wydobywa się z kominów domostw ich wpływ na jakość powietrza uznać można za marginalny.

W tym kontekście warto mieć na uwadze, że ostatnie trzy dekady przyniosły w Niemczech m.in. masową rezygnację z ogrzewania na paliwa stałe (węgiel, drewno) i olej,  głównie na rzecz gazowego, a - ostatnio - elektrycznego (pompy ciepła i fotowoltaika).

Róznice w polskich i niemieckich strefach czystego transportu są - łagodnie rzecz ujmując - diametralne. Dla przykładu - mimo że Niemców uznać można za pionierów wprowadzania sct - nikt u naszych sąsiadów zza Odry nie wpadł na tak innowacyjne i korzystne społecznie rozwiązanie, jak chociażby objęcie strefą obszaru całego miasta, jak ma to miejsce w Krakowie.

W efekcie zakazy ruchu dla starszych pojazdów dotyczą tam jedynie konkretnych obszarów - najczęściej w okolicach centrum - do których łatwo dostać się z poziomu obwodnicy, głównych miejskich arterii lub komunikacją publiczną. Zupełnie odwrotnie niż w Krakowie, gdzie obszar sct obejmuje również wszystkie miejskie parkingi park&ride, które - w założeniu - miały zachęcać kierowców do przesiadki na komunikację miejską zwaną też przez autochtonów "środki masowego rażenia".

Jakby tego było mało Niemcy od lat świadomie ryzykują zdrowie i życie swoich obywateli wpuszczając do "umweltzone" diesle spełniające normę emisji spalin Euro 4 (obowiązywała od 2006 roku) i auta benzynowe z normą - uwaga - Euro 1.

W Polsce nie jesteśmy na szczęście aż tak lekkomyślni. Dla przypomnienia - od 1 lipca 2026 roku do Krakowa nie wjadą żadne osobówki z silnikami wyprężonymi, które nie spełniają normy emisji spalin Euro 5, ani żadne auta benzynowe bez Euro 3.

W Warszawie - od lipca 2024 - do strefy wjadą wyłącznie samochody benzynowe spełniające co najmniej normę Euro 2 i diesle spełniające Euro 4. Od stycznia 2026 minimum to benzyna z normą emisji Euro 3 i diesel z normą Euro 5.

Warto przypomnieć, że na tworzenie stref czystego transportu zezwala polska ustawa o elektromobilności, a konieczność ich wytyczenia wynika m.in. z założeń Krajowego Planu Odbudowy.  

Krajowy Plan Odbudowy precyzuje, że miasta, na terenie których stwierdzono przekroczenie średniorocznych norm emisji NO2, będą miały 9 miesięcy od dnia otrzymania informacji o przekroczeniu poziomu stężenia NO2, na utworzenie na swoim terenie miasta strefy czystego transportu.

Jak poinformowała Interię Klaudia Stępień z Biura Dyrektora Generalnego Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, dane wstępne dotyczące przekroczeń dopuszczalnego poziomu średniorocznego dla NO2 w roku 2022 mówią o czterech takich punktach w Polsce. Chodzi o:

• stację pomiarową przy Al. Wiśniowej we Wrocławiu (strefa Aglomeracja Wrocławska),
  
• stację pomiarową przy Al. Krasińskiego w Krakowie (strefa Aglomeracja Krakowska),
  
• stację pomiarową przy Al. Niepodległości w Warszawie (strefa Aglomeracja Warszawska),
  
• stację pomiarową przy ul. Plebiscytowej w Katowicach (strefa Aglomeracja Górnośląska).

Oznacza to, że utworzenie stref czystego transportu na obszarze wymienionych wyżej miast jest już pewne.

***