Kategorie prawa jazdy ABCDT. Na co są te uprawnienia?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Kodeks drogowy określa aktualnie aż 16 kategorii i podkategorii prawa jazdy. Każda z nich opisuje uprawnienia, które musi posiadać kierowca, by prowadzić określone pojazdy - motocykle, samochody osobowe, samochody ciężarowe, autobusy czy ciągniki.
Spis treści:
- Prawo jazdy kategorii A uprawnia nas do poruszania się motocyklami.
- Prawo jazdy kategorii B pozwala prowadzić samochody osobowe.
- Prawo jazdy kategorii C uprawnia do kierowania samochodami ciężarowymi.
- Kategoria D to prawo jazdy uprawniające do prowadzenia autobusów.
- Kategoria prawa jazdy T pozwala na prowadzeniem ciągnika rolniczego oraz pojazdu wolnobieżnego.
Karta motorowerowa to dziś prawo jazdy AM
Prawo jazdy AM zastąpiło dawną kartę motorowerową w styczniu 2013 roku. Zazwyczaj o to prawo jazdy starają się młode osoby, które ze względu na wiek nie mogą przystąpić do innych egzaminów. Żeby uzyskać prawo jazdy AM, wystarczy mieć ukończone 14 lat.
Czasami także starsze osoby zdają testy na AM, by móc poruszać się zwinnymi pojazdami o mniejszej mocy.
Jeśli osoba niepełnoletnia chce podejść do sprawdzenia swoich umiejętności w ramach egzaminu na kategorię AM, musi uzyskać zgodę rodziców lub opiekunów prawnych.
Prawo jazdy na motocykl - kategoria A
Kategoria A to prawo jazdy na motocykl. Żeby zdać egzamin na tą kategorię, należy mieć ukończone 18 lat. Ta kategoria jest podzielona na:
- podkategorię prawa jazdy A1 - kierowca może prowadzić motocykl o pojemności skokowej do 125 ccm, mocy do 11 kW oraz stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg
- podkategorię prawa jazdy A2 - kierowca może jeździć motocyklem moc do 35 kW, stosunek mocy do masy własnej do 0,2 kW/kg
Ponadto, posiadając powyższe uprawnienia, możemy prowadzić:
- motocykl trójkołowy o mocy do 15 kW,
- pojazdy z kategorii AM,
- zespół pojazdów — powyższe pojazdy połączone z przyczepą — tylko w Polsce.
Prawo jazdy kategorii B. Na samochód osobowy
Kategoria B pozwala nam na swobodne i przepisowe prowadzenie samochodów o masie nie większej niż 3,5 tony. Ale uwaga - zgodnie z ostatnią nowelizacją, jeśli mowa o pojeździe elektrycznym, to może on ważyć nawet 4,25 tony! Pamiętajmy jednak, że kierowcy, którzy mają takie prawo jazdy, nie mogą prowadzić autobusu czy "ciężkiego" motocykla. Wciąż wielu kierowców nie zdaje sobie jednak sprawy, że mogą kierować ciągnikiem rolniczym (bez przyczepy) czy motocyklem do 125cm3 (jeśli posiadają prawo jazdy co najmniej trzy lata).
Prawo jazdy kategorii B pozwala nam także na ciągnięcie samochodem osobowym lekkiej przyczepy bez hamulców. Zgodnie z panującymi przepisami w kodeksie ruchu drogowego, przyczepka nie może być cięższa niż połowa masy ciągnącego pojazdu. Całkowita masa pojazdu wraz z przyczepą nie może przekroczyć 4250 kg.
Osoby, które ukończyły 16 lat, mogą prowadzić trójkołowy lub czterokołowy pojazd o masie nie większej niż 400 kg. Wówczas będą się legitymować prawem jazdy kategorii B1.
Kategoria C. Prawo jazdy na ciężarówkę
Kategoria prawa jazdy C to jeden z najważniejszych dokumentów dla osób, które chcą zawodowo, ale także prywatnie prowadzić auta o masie powyżej 3.5 t.
Z takim prawem jazdy możemy prowadzić samochody ciężarowe, ciągniki oraz pojazdy wolnobieżne. Wykluczone jest prowadzenie autobusu z prawem jazdy kategorii C.
Jeśli chcemy uzyskać prawo jazdy kategorii C, musimy mieć ukończone 21 lat oraz pozytywnie sfinalizowany egzamin na kategorię B.
Analogicznie, jeśli zależy nam na tym, aby rozpocząć pracę jako kierowca samochodu ciężarowego, czyli o masie większej niż 3,5 t wraz z przyczepą, to musimy wyrobić prawo jazdy kategorii C+E. Wcześniej jednak musimy przejść przez testy i egzaminy z oznaczeniem literą C.
Kategoria prawa jazdy C1 umożliwia prowadzenie pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 t, ale maksymalnie do 7,5 t. By móc przystąpić do egzaminu na takie prawo jazdy, należy mieć co najmniej 18 lat.
Prawo jazdy na autobusy - kategoria D
Prawo jazdy kategorii D upoważnia nas do prowadzenia autobusów, pojazdów z kategorii AM, ciągników rolniczych, pojazdów wolnobieżnych, zespołu pojazdów złożonych z ciągnika rolniczego oraz lekkiej przyczepy (do 750 kg), pojazdów wolnobieżnych i lekkiej przyczepy (do 750 kg), a także pojazdów złożonych z autobusu oraz lekkiej przyczepy (do 750 kg). Co jednak istotne, uprawnienia do trzech ostatnich wymienionych pojazdów obowiązują tylko w Polsce.
Aby uzyskać kategorię D, musimy mieć ukończone 24 lata oraz mieć uprawnienia na kategorię B. W całej gamie dla kierowców zawodowych mamy podkategorie: D1, D+E, D1+E.
Warto wiedzieć, że kategoria D1 uprawnia do prowadzenia autobusu (do 17 osób i długości do 8 m) oraz do kierowania ciągnikiem rolniczym. By móc uzyskać tę kategorię, należy mieć co najmniej 21 lat.
Wariant D+E pozwoli nam na swobodne prowadzenie autobusu z przyczepą, a uprawnienie D1+E jest przeznaczone dla osób, które będą kierować zespołem pojazdów z przyczepą o masie nie większej niż 750 kg.
Ile kosztuje prawo jazdy?
Ile kosztuje prawo jazdy? Sprawdziliśmy ceny w 2021 roku. Jak się okazuje, nie jest to mały wydatek.
- Kategoria A1 — 1300 zł
- AM — 1400 zł
- A — 1450 zł
- B — od 1250 do 2000 zł
- B+E — 1200 zł
- C — od 1800 do 2600 zł
- C+E — od 1800 do 2600 zł
- D — od 3200 do 4500 zł
- D+E; D1+E — od 3000 zł w górę
- T — 1200 zł
***