Już jutro sprawdzisz, czy twoje auto wjedzie do strefy czystego transportu

Przypomnijmy, zgodnie z Krajowym Planem Odbudowy, Polska zobowiązała się do wprowadzenia stref czystego transportu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, w których notowane jest przekroczenie średniorocznej normy emisji tlenków azotu NOx. W ubiegłym roku w Polsce były cztery takie miejsca:

• Kraków,
  
• Warszawa,
  
• Katowice,
  
• Wrocław.

W każdym z tych miast pojawienie się strefy czystego transportu jest pewne, jednak chęć utworzenia własnych stref deklarują władze większości miast wojewódzkich.

Wprowadzone w ostatnich tygodniach przepisy (m.in. Rozporządzenie Ministra Cyfryzacji z 11 sierpnia 2023 roku w sprawie katalogu danych gromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów) dają gminom możliwość weryfikacji danych wjeżdżających do stref aut w Centralnej Ewidencji Pojazdów.

Jeśli gmina zdecyduje się na montaż systemu automatycznego odczytywania tablic rejestracyjnych, kierowcy wjeżdżający do strefy nie będą musieli naklejać na szyby swoich aut nalepek kontrolnych. System na podstawie numerów rejestracyjnych online sprawdzi w CEP normę emisji spalin danego pojazdu. 

Problem w tym, że dane dotyczące norm emisji spalin zbierane są w CEPiK-u dopiero od końca 2018 roku, więc na ten moment większość wpisów w państwowej bazie pozbawiona jest tego parametru. Z tego względu Ministerstwo Cyfryzacji stworzyło algorytm, który automatycznie uzupełnić ma brakujące w CEP dane.

Jak poinformowały Interię służby prasowe Ministerstwa Cyfryzacji - w przypadku, w których norma emisji spalin nie została wprowadzona przez organ rejestrujący jako jedna z danych technicznych opisujących pojazd, zadziała algorytm wyliczający normę emisji spalin w oparciu o trzy przesłanki:

1. adnotacje w dowodzie rejestracyjnym,
   
2. najczęściej występującą w CEP wartość normy emisji spalin dla zespołu danych określających pojazd,
   
3. rok produkcji pojazdu.

Wiemy już również, że algorytm przypisujący normy uwzględniać ma takie zmienne, jak:

• moc,
  
• pojemność,
  
• rok produkcji,
• markę,
  
• typ,
  
• wariant,
  
• wersję.

Takie podejście pozwala w dużej mierzy wyeliminować błędy wynikające ze zmian konstrukcyjnych czy lat modelowych. Nie wiemy jednak, czy sam algorytm działać będzie w czasie rzeczywistym i automatycznie zmieni błędnie przypisaną normę w przypadku, gdy np. mniejszość pojazdów, w wyniku interwencji zgłaszających błędy właścicieli, stanie się większością. 

Jak wynika z informacji Ministerstwa Cyfryzacji, działanie automatycznego algorytmu nie zostało jeszcze uruchomione. Mimo tego, już od jutra, 21 września, każdy zainteresowany będzie mógł sprawdzić normę emisji spalin przypisaną do danego samochodu online, za pośrednictwem państwowego serwisu histopriapojazdu.gov.pl. 

Ponieważ algorytm automatycznie przypisujący normę euro jeszcze nie funkcjonuje, z możliwości jej weryfikacji online skorzystać mogą w praktyce jedynie osoby planujące zakup samochodów zarejestrowanych po raz pierwszy po 2019 roku.

Zauważmy jednak, że w pierwszej kolejności, dane udostępniane są publicznie za pośrednictwem serwisu historiapojazdu.gov.pl, a nie w usłudze mObywatel. Przypomnijmy, do serwisu historiapojazdu dostęp mają wszyscy obywatele, a nie, jak w przypadku mObywatela, jedynie właściciel samochodu.

To sygnał, że władze zdają sobie sprawę z wpływu, jaki upowszechnianie się stref czystego transportu będzie mieć na rynek samochodów używanych w Polsce. Dla wielu osób mieszkających w okolicach stref czystego transportu wpis w CEP o konkretnej normie emisji spalin określać będzie użyteczność pojazdu. 

Oznacza to, że podobnie jak ma to dziś miejsce np. w Niemczech, wartość samochodu na rynku wtórnym określać będzie nie tylko rocznik, przebieg i stan techniczny, ale też  wpis w dowodzie rejestracyjnym dotyczący normy emisji spalin.