Ważne zmiany dla kierowców w 2025. Znasz nowe przepisy, kary i mandaty?
Oprac.: Agnieszka Boreczek
W 2025 zaczną obowiązywać nowe przepisy ruchu drogowego. Część zmian jest już pewna, a inne są w fazie projektów. Obejmują m.in. podniesienie wysokości kar za przekroczenie prędkości, wysokie kary za brak OC czy możliwość wydawania prawa jazdy nieletnim kierowcom. To nie są jedyne rewolucyjne zmiany w prawie wynikające z konieczności dostosowania polskiego prawa do unijnych regulacji oraz poprawienia bezpieczeństwa na drogach. Co jeszcze nas czeka?
Spis treści:
- Surowsze kary za przekroczenie prędkości i niebezpieczną jazdę
- Nielegalne wyścigi pod lupą prawa
- Redukcja punktów karnych tylko w określonych przypadkach
- Jawny rejestr kierowców z dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów
- Zmiany w prawie jazdy dla młodych kierowców
- Wzajemne uznawanie zakazów w państwach UE
- Mobilne prawo jazdy w UE
- Od 1 stycznia wyższe kary za brak OC
Surowsze kary za przekroczenie prędkości i niebezpieczną jazdę
Jedną z najważniejszych planowanych zmian jest zaostrzenie kar za przekroczenie dozwolonej prędkości. Kierowcy, którzy przekroczą limit o więcej niż 50 km/h na drogach jednojezdniowych poza terenem zabudowanym, mogliby stracić prawo jazdy na trzy miesiące. Obecnie taki przepis obowiązuje jedynie w terenie zabudowanym.
Dodatkowo, za rażące przekroczenie prędkości w miejscach takich jak autostrady i drogi ekspresowe, nowelizacja ustawy o ruchu drogowym ma przewidywać orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów. W przypadku recydywy okres zakazu wynosiłby nawet pięć lat.
To dopiero projekt zmian, które mają być przyjęte przez parlament.
Nielegalne wyścigi pod lupą prawa
Podobnie jest z nowymi przepisami, które mają kryminalizować organizację i udział w nielegalnych wyścigach samochodowych. Ma grozić za to kara od trzech miesięcy do pięciu lat więzienia. Dotyczyć będzie nie tylko kierowców, ale również widzów i pasażerów, którzy mogą być uznani za wspierających te nielegalne działania.
Podrywanie kół pojazdu (tzw. „driftowanie”) również będzie karane, chyba że odbywa się na zamkniętych, specjalnie przygotowanych torach. Co ważne, nawet przekroczenie prędkości na autostradzie, czy drodze ekspresowej ponad dwukrotnie będzie mogło zostać potraktowane jako nielegalny wyścig.
Redukcja punktów karnych tylko w określonych przypadkach
W projektowanej nowelizacji kodeksu drogowego kierowcy, którzy popełnią poważne wykroczenia, takie jak przejazd na czerwonym świetle, drastyczne przekroczenie prędkości czy wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, nie będą mogli redukować punktów karnych poprzez kursy reedukacyjne.
Taka zmiana ma na celu zwiększenie prewencyjnego charakteru punktów karnych i zmniejszenie liczby niebezpiecznych zachowań na drogach.
Jawny rejestr kierowców z dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów
Planowane jest również utworzenie publicznego rejestru osób, które mają prawomocny, dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Takie rozwiązanie ma zwiększyć świadomość społeczną i ułatwić organom ścigania identyfikację kierowców, którzy mimo zakazu nadal korzystają z pojazdów.
Pomocne w tym miałyby być urządzenia automatycznie identyfikujące pojazdy na podstawie ich numerów rejestracyjnych.
Zmiany w prawie jazdy dla młodych kierowców
Rok 2025 wprowadzi możliwość uzyskania prawa jazdy kategorii B dla osób w wieku 17 lat, jednak pod pewnymi warunkami:
- wymagana będzie pisemna zgoda rodziców lub opiekunów prawnych,
- kierowca będzie musiał jeździć w obecności doświadczonego kierowcy (osoby powyżej 24 lat z co najmniej 5-letnim doświadczeniem za kierownicą),
- prawo jazdy akceptowane wyłącznie w Polsce.
Młodzi kierowcy zostaną objęci okresem próbnym, który może trwać nawet trzy lata. W tym czasie będą musieli przestrzegać surowszych limitów prędkości i zachować całkowitą trzeźwość.
Wzajemne uznawanie zakazów w państwach UE
Parlament Europejski pracuje z kolei nad regulacjami, które umożliwią wzajemne uznawanie zakazów prowadzenia pojazdów w krajach członkowskich. Oznacza to, że jeśli kierowca z Polski otrzyma zakaz prowadzenia w Niemczech, będzie on obowiązywał również w Polsce i innych krajach UE. Ma to znieść problem bezkarności kierowców, którzy popełniają wykroczenia poza granicami swojego kraju.
Mobilne prawo jazdy w UE
Unia Europejska planuje wprowadzenie cyfrowego prawa jazdy, które będzie dostępne w formie aplikacji mobilnej. Kierowcy będą mogli generować kod QR, który umożliwi funkcjonariuszom szybki dostęp do danych. Chociaż prace nad tą regulacją są zaawansowane, jej wdrożenie na szeroką skalę raczej nie nastąpi przed 2026 rokiem.
Od 1 stycznia wyższe kary za brak OC
W 2025 roku na pewno wzrosną kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC pojazdów mechanicznych. Wysokość kar będzie powiązana z płacą minimalną, która w przyszłym roku ma wynosić 4666 zł brutto. To oznacza, że właściciele samochodów osobowych zapłacą nawet 9330 zł za brak ważnego ubezpieczenia powyżej 14 dni. Jeśli opóźnienie będzie wynosiło od 4 do 14 dni kara wyniesie 4670 zł, a opóźnienie od 1 do 3 dni poskutkuje karą 1870 zł. Pozostałe stawki można sprawdzić na stronie UFG.
Skąd takie zmiany? Jak mówi Tomasz Siemoniak szef MSWiA:
Statystyki są zatrważające. W ciągu 9 miesięcy tego roku doszło do ponad 16 tysięcy wypadków, w których zginęło blisko półtora tysiąca osób, a 19 tysięcy zostało rannych. Policja otrzymała zgłoszenia 290 tysiącach kolizji. Nie możemy tego zaakceptować. Proponowane przez nas zmiany i zaostrzenie przepisów są tego wyrazem.
Czy nasze drogi staną się bezpieczniejsze? Na pewno sporo się na nich zmieni w nowym roku - jeśli nowelizacja zostanie przyjęta jest szansa, że przynajmniej część planowanych zmian zacznie obowiązywać już w I kwartale 2025 roku. Kierowcy powinni zachować większą niż dotąd czujność, bo kary za wykroczenia będą dotkliwsze niż kiedykolwiek wcześniej.
