Piesi nie wiedzą i płacą 500 zł. To musisz mieć na sobie
Oprac.: Szymon Piaskowski
Coraz więcej pieszych otrzymuje wysokie mandaty za brak elementów odblaskowych podczas poruszania się po zmroku. Choć przepisy obowiązują od prawie dekady, wielu Polaków nadal nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji prawnych i - co ważniejsze - zagrożenia własnego życia. Prawo jasno określa, kiedy odblaski są obowiązkowe - najwyższy wymiar kary za ich brak to aż 500 zł.
Spis treści:
Polska policja nie opublikowała jeszcze swojego corocznego raportu na temat wypadków i ofiar śmiertlenych za cały rok 2024, ale wiadomo na przykład, że od początku 2024 roku do 5 listopada w 3629 wypadkach śmierć poniosło 325 pieszych, a 3378 zostało rannych. Wielu ofiar można było uniknąć, gdyby piesi poruszający się ulicą po zmroku mieli na sobie odblaski.
Przepisy wprowadzone w 2014 roku jasno określają obowiązki pieszych. Każda osoba poruszająca się pieszo po zmroku poza obszarem zabudowanym musi być wyposażona w elementy odblaskowe. Co istotne, przepis dotyczy również tych, którzy idąc piechotą prowadzą rower, motorower, motocykl czy hulajnogę elektryczną, bowiem oni także traktowani są jako piesi. Obowiązek ten dotyczy także osób poruszających się na wózkach inwalidzkich oraz dorosłych prowadzących wózki dziecięce.
Kiedy odblaski są obowiązkowe?
Obowiązek noszenia odblasków dotyczy wyłącznie terenów poza obszarem zabudowanym, gdzie pieszy porusza się poboczem lub jezdnią po zmroku. Warto jednak zaznaczyć, że istnieją wyjątki od tej reguły. Pieszy nie musi nosić odblasków, gdy porusza się:
- po chodniku
- po drodze dla pieszych
- po drodze dla pieszych i rowerów
- w strefie zamieszkania.
Eksperci i służby mundurowe zgodnie podkreślają, że mimo braku prawnego obowiązku, noszenie odblasków jest zalecane również w terenie zabudowanym, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy warunki atmosferyczne znacząco ograniczają widoczność.
Jak nosić odblaski, żeby były skuteczne?
Samo posiadanie elementu odblaskowego nie wystarczy - musi on być odpowiednio umieszczony. Policja zaleca, aby elementy odblaskowe znajdowały się na wysokości kolan, dłoni, środka klatki piersiowej i pleców.
Różnica w widoczności pieszego z odblaskami i bez nich jest ogromna. Jak pokazują badania, kierowca dostrzeże osobę w ciemnym ubraniu dopiero z odległości około 40 metrów. Warto podkreślić, że jadąc 90 km/h auto pokonuje 25 metrów na sekundę. A to oznacza, że wraz z czasem reakcji (przeciętnie 1 sekunda), kierowca zdąży tylko nieznacznie zwolnić, a nie w pełni wyhamować przed niewidocznym pieszy. Z drugiej strony - pieszy wyposażony w elementy odblaskowe staje się widoczny nawet z odległości 150 metrów, więc w tym wypadku kierujący ma wystarczająco dużo czasu na reakcję.
Jakie odblaski wybrać?
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów elementów odblaskowych:
- opaski na rękę lub nogę
- kamizelki odblaskowe
- zawieszki
- naklejki odblaskowe
- smycze
- elementy przypinane do ubrań lub plecaków
Koszt takich elementów jest niewielki - zazwyczaj kilka do kilkunastu złotych - w porównaniu z mandatem wynoszącym do 500 złotych. Nie mówiąc już o potencjalnych kosztach leczenia czy utraty przychodów z uwagi na udział w wypadku.
Co grozi za brak odblasków
Policja przypomina, że za brak elementów odblaskowych w czasie od zmierzchu do świtu poza terenem zabudowanym wysokość mandatu może wynieść od 20 do 500 zł - sytuację w każdym wypadku, na przykład ewentualne zagrożenie spowodowane przez pieszego bez odblasków, ocenia policjant.