Kierowcy, pamiętajcie o obowiązkowej wymianie prawa jazdy. Kara jest wysoka

Od 4 grudnia 2020 roku kierowcy nie muszą już posiadać przy sobie dokumentu prawa jazdy w czasie kontroli drogowej. Dla wielu z nich, szczególnie dla tych, którzy nie mają w zwyczaju trzymania dokumentów w jednym miejscu, jest to zapewne bardzo duże ułatwienie, ponieważ nie muszą ich szukać przed każdą podróżą. Rzadsza styczność z dokumentem może jednak doprowadzić do sytuacji, że kierowca zapomni o tym, że ważność prawa jazdy upłynęła.

Dokładnie, od 19 stycznia 2013 roku nie ma w Polsce bezterminowych praw jazdy. Najdłuższy termin ważności dokumentu wynosi obecnie 15 lat. Zapewne znajdą się osoby, które prawo jazdy mają wydane wcześniej (czyli tzw. bezterminowe), myślące, że w takiej sytuacji ich dokumenty są bezterminowe. Wbrew swojej nazwie również one podlegają wymianie. Jak można przeczytać w rozdziale 19. ustawy o kierujących pojazdami, osoby, które mają dokumenty wydane do 18 stycznia 2023 roku muszą wymienić je "na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt. 1" wspomnianej ustawy.

W ustawie możemy przeczytać również, że wymiana jest dokonywana na wniosek osoby zainteresowanej, po uprzednim "uiszczeniu opłaty za wymianę prawa jazdy i opłaty ewidencyjnej, o których mowa w art. 10 ust. 1." ustawy. 

Warto jednak zaznaczyć, że tzw. opłata ewidencyjna może niedługo zniknąć. W głośnym projekcie ustawy określanej jako "Lex Uber" oprócz proponowanych zmian dotyczących powrotu do rocznego okresu "przedawnienia" punktów karnych, pojawił się również zapis o zniesieniu opłaty ewidencyjnej. Sejm przyjął ustawę. Teraz trafiła ona do senatu. Jest więc szansa duża szansa, że opłata zniknie.

Ponadto w ustawie o kierujących pojazdami możemy przeczytać również, że prawa jazdy, które wydane zostały do 18 stycznia 2013 roku, należy wymienić w okresie od 19 stycznia 2028 do 18 stycznia 2033 roku "w terminach określonych przez ministra właściwego do spraw transportu lub w terminie wcześniejszym na wniosek posiadacza prawa jazdy".

W obecnym roku obowiązek wymiany dokumentów dotyczy tych kierujących, którzy uzyskali terminowe prawo jazdy na okres trzech, pięciu lub dziesięciu lat, a teraz przypada termin wymiany. Osoby, które obawiają się procedury wymiany dokumentu, uspokajamy - nie jest ona zbyt skomplikowana. Najpierw musimy wypełnić wniosek o wydanie nowego dokumentu. Należy przedstawić przy tym dowód osobisty, zdać stare prawo jazdy i dołączyć fotografię o wymiarach 35 na 45 mm. Musimy również załączyć badanie lekarskie, jeśli jest ono potrzebne. 

Warto jednak pamiętać, że nowe badanie lekarskie potrzebne jest jedynie wtedy, gdy wymiana dokumentu jest spowodowana ograniczeniami przez problemy zdrowotne. Nie musimy tego robić w przypadku wymiany dokumentu ze względu na zmianę imienia czy nazwiska. Wypełniony wniosek wraz załącznikami można złożyć w odpowiednim urzędzie, wysłać pocztą lub za pośrednictwem platformy ePUAP. Decydując się na tę ostatnią opcję należy jednak pamiętać o zeskanowaniu wszystkich wymaganych dokumentów. Wymiana prawa jazdy kosztuje 100,50 złotych (50 groszy stanowi opłata ewidencyjna, która, jak wspomnieliśmy wyżej, może niedługo zniknąć). Jeśli potrzebne jest badanie lekarskie, trzeba zapłacić również za nie. Kwota to 200 złotych.

Kierowca, który nie pamięta daty ważności dokumentu, może ją łatwo sprawdzić w rubryce nr 12 umieszczonej na tylnej stronie dokumentu. Ci, którzy mimo wszystko decydują się na jazdę z prawem jazdy, które straciło ważność, powinni liczyć się z surową karą. Kierowca w takiej sytuacji jest traktowany jak kierujący bez uprawnień. To zaś oznacza, że może otrzymać mandat w wysokości 1 500 złotych, ale w postępowaniu mandatowym może wzrosnąć nawet do 5 tys. złotych. W skrajnych przypadkach, kiedy sprawa trafi do sądu, kierowca może zostać ukarany nawet kwotą 30 tys. złotych. Należy również pamiętać o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych (od sześciu miesięcy do trzech lat).

***