Stracisz prawo jazdy siedząc w domu. Wystarczy nie płacić pół roku

Pytając kierowców o wykroczenia, które skutkują zatrzymaniem prawa jazdy, jestem przekonany, że zdecydowana większość wymieni przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym, jazdę pod wpływem alkoholu, przekroczenie limitu punktów karnych, a także nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na przejściu.

Jednakże ustawodawca przewidział znacznie więcej sytuacji, w których policja może nie tylko ukarać kierowcę mandatem, ale także czasowo zatrzymać dokument uprawniający do prowadzenia pojazdów. Co ciekawe, nie trzeba nawet wsiadać do samochodu, aby stracić prawo jazdy.

Do listy wykroczeń skutkujących zatrzymaniem prawa jazdy należy dopisać jeden istotny, ale często pomijany przypadek - niepłacenie alimentów. W Polsce zaległości alimentacyjne mogą prowadzić nie tylko do egzekucji komorniczej, grzywny czy kary pozbawienia wolności, ale także do czasowego zatrzymania prawa jazdy.

Podstawą prawną jest ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, która umożliwia wierzycielowi alimentacyjnemu złożenie wniosku do prokuratury o wszczęcie postępowania wobec dłużnika uchylającego się od obowiązku płacenia alimentów. Jednym ze sposobów wyegzekwowania zaległych płatności jest właśnie czasowe zatrzymanie prawa jazdy.

Samotne matki coraz częściej korzystają z możliwości wystąpienia o czasowe zatrzymanie prawa jazdy w związku z niepłaceniem alimentów. To powszechny problem społeczny w Polsce, dlatego ustawodawca przewidział kilka kar mających wpływ na zahamowanie wzrostu długów alimentacyjnych i skuteczne ich egzekwowanie.

Procedurę zatrzymania prawa jazdy za niepłacenie alimentów można rozpocząć, gdy dłużnik:

• w ciągu ostatnich 6 miesięcy nie płacił co miesiąc przynajmniej 50 proc. należnej kwoty,
• odmawia zarejestrowania się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy,
• odmawia złożenia oświadczenia majątkowego,
• odmawia przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego,
• odmawia przyjęcia proponowanego zatrudnienia, wykonywania prac społecznych, robót publicznych, udziału w stażu, w szkoleniach bądź w przygotowaniu zawodowym dorosłych bez uzasadnionej przyczyny.

Oczywiście wszczęcie procedury jest możliwe jedynie w określonych przypadkach. Przede wszystkim obowiązek alimentacyjny musi wynikać z wyroku sądowego, postanowienia o zabezpieczeniu lub ugody sądowej. Specjalny wniosek należy złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta właściwego dla miejsca zamieszkania wierzyciela alimentacyjnego i w przypadku, gdy dłużnik mieszka w innym miejscu, wniosek zostanie przesłany do właściwego organu.

W dokumentach należy załączyć zaświadczenie od komornika o bezskutecznym postępowaniu komorniczym, co znacznie przyśpieszy procedury. Organ zleci przeprowadzenie wywiadu, którego celem będzie ustalenie sytuacji zawodowej, dochodowej oraz rodzinnej dłużnika. Osoba zalegająca z płatnościami musi także złożyć oświadczenie majątkowe pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Dłużnik alimentacyjny ma następnie 30 dnia na zarejestrowanie się w PUP jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy. Jeżeli odmówi proponowanego zatrudnienia lub innych form wsparcia (np. szkolenia, staże), zostanie uznana za osobę uchylającą się od zobowiązań alimentacyjnych. Wówczas do starosty kierowany jest wniosek o czasowe zatrzymanie prawa jazdy.

Warto zaznaczyć, że starosta może zatrzymać prawo jazdy jedynie na określony czas. Aby dłużnik mógł odzyskać prawo jazdy, musi spełnić dwa warunki:

• zarejestrować się w PUP, złożyć oświadczenie majątkowe i udzielić wywiadu alimentacyjnego,
• przez 6 kolejnych miesięcy płacić alimenty w kwocie nie niższej niż 50 proc. kwoty ustanowionej przez sąd.

Status dłużnika alimentacyjnego zostanie również zniesiony w momencie jednorazowej spłaty całego długu. Wówczas prawo jazdy także zostanie zwrócone. Co ważne, odzyskanie dokumentu uprawniającego do kierowania pojazdami na skutek niepłacenia alimentów nie wiąże się z koniecznością ponownego przystąpienia do egzaminu.