Sprzedałeś auto, a kupujący chce je zwrócić. Co robić?
Oprac.: Jacek Waśkiel
Zakup samochodu to poważna decyzja, która często wiąże się z niemałymi wydatkami. Wielu kupujących zastanawia się, czy w razie problemów mogą zwrócić pojazd i odzyskać pieniądze. Wyjaśniamy, jakie uprawnienia mają sprzedający i kupujący w różnych sytuacjach oraz na co warto zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy.
Spis treści:
Czy można zwrócić samochód kupiony od osoby prywatnej?
Polski rynek samochodowy w dużej mierze opiera się na transakcjach między osobami fizycznymi, szczególnie w segmencie pojazdów używanych. W związku z tym w przestrzeni publicznej krąży wiele nieporozumień dotyczących zwrotu zakupionego auta. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych mitów jest przekonanie, że nabywca może bez żadnych przeszkód oddać pojazd w ciągu 7, 14 dni, a nawet roku od zakupu, niezależnie od okoliczności. Takie uproszczenie nie znajduje jednak oparcia w obowiązujących przepisach.
Prawo do odstąpienia od umowy w terminie 14 dni, gwarantowane przez art. 27 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, dotyczy wyłącznie umów zawieranych na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. W praktyce oznacza to, że zakupy dokonywane w sposób tradycyjny, na przykład w trakcie spotkania sprzedającego i kupującego, nie podlegają tym przepisom. Tymczasem większość transakcji dotyczących samochodów, zwłaszcza używanych, odbywa się właśnie stacjonarnie. W takich przypadkach nie istnieje możliwość odstąpienia od umowy bez podania istotnych przyczyn, co wyklucza uproszczony zwrot pojazdu.
Pomimo braku prawa do zwrotu samochodu bez uzasadnienia, kupujący ma do dyspozycji przepisy dotyczące rękojmi, które zapewniają ochronę w przypadku wykrycia wad pojazdu. Zgodnie z art. 556 § 1 Kodeksu cywilnego, sprzedawca odpowiada za wady fizyczne lub prawne rzeczy, o których kupujący nie został poinformowany. Rękojmia obowiązuje przez dwa lata od momentu przekazania pojazdu, chyba że umowa wyraźnie przewiduje jej skrócenie do jednego roku. Jeżeli sprzedający odmawia uznania roszczeń z tytułu rękojmi, które mogą polegać m.in. na pokryciu kosztów naprawy, kupujący ma prawo dochodzić swoich racji na drodze sądowej.
Czy można zwrócić auto kupione w komisie?
Zakup samochodu w komisie często budzi większe zaufanie niż transakcje między osobami prywatnymi. Dzieje się tak dlatego, że na podstawie art. 558 Kodeksu cywilnego osoby fizyczne mogą rozszerzać, ograniczać lub wyłączać odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Nieco inaczej wygląda sytuacja w odniesieniu do relacji konsument-podmiot gospodarczy (komis). Tutaj ograniczenie rękojmi nie jest możliwe i mamy pewność, że zabezpieczenie obowiązuje w pełnym zakresie. Warto podkreślić, że nie zwalnia to kupujących z obowiązku dokładnego przeczytania umowy i zgłaszania ewentualnych zastrzeżeń przed finalizacją transakcji.
Częstą praktyką w komisach jest oferowanie tzw. gwarancji, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się korzystnym rozwiązaniem. W rzeczywistości jednak takie gwarancje to często jedynie ubezpieczenia od napraw, które nie obejmują wszystkich usterek i nie przewidują możliwości zwrotu pojazdu. W regulaminach tego rodzaju usług można znaleźć liczne wykluczenia, na przykład brak ochrony na awarie wynikające z naturalnego zużycia pojazdu czy dotyczące części eksploatacyjnych. Dlatego przed zaakceptowaniem oferty tego typu warto szczegółowo zapoznać się z jej warunkami, aby uniknąć sytuacji, w której kupujący zostaje bez realnej ochrony w razie problemów technicznych.
Jeżeli po zakupie okaże się, że samochód z komisu ma wady, których nie dało się dostrzec podczas oględzin, kupujący ma prawo skorzystać z przepisów dotyczących rękojmi. W przypadku sporu kupujący może domagać się naprawy pojazdu, obniżenia jego ceny, a w skrajnych przypadkach - całkowitego odstąpienia od umowy. Jeśli sprzedawca odrzuca te argumenty, kolejnym krokiem jest droga sądowa, gdzie kluczowe będzie zgromadzenie dowodów, takich jak umowa zakupu samochodu i opinia rzeczoznawcy motoryzacyjnego.
Przeczytaj też: Mechanik już zaciera ręce, gdy próbujesz sam usunąć tę usterkę
Czy można zwrócić nowy samochód kupiony w salonie?
Zakup samochodu w salonie kojarzy się z bezpieczeństwem i wysoką jakością, ale możliwość zwrotu nowego pojazdu nie jest tak oczywista, jak mogłoby się wydawać. W odróżnieniu od zakupów dokonywanych na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, transakcje zawierane w salonach samochodowych są traktowane jako umowy stacjonarne. Dlatego zwrot nowego pojazdu jest możliwy jedynie w ściśle określonych przypadkach, takich jak wykrycie istotnych wad uniemożliwiających użytkowanie auta zgodnie z przeznaczeniem.
Jeśli samochód ma wady fabryczne, nabywca może domagać się naprawy, wymiany pojazdu na nowy lub odstąpienia od umowy. Proces zwrotu nowego samochodu bywa jednak skomplikowany i czasochłonny. Kluczowe jest ustalenie, czy wada pojazdu jest istotna - oznacza to, że musi być na tyle poważna, aby uniemożliwić normalne korzystanie z auta. Co więcej, jeśli wada jest możliwa do usunięcia w rozsądnym czasie, producent lub sprzedawca ma prawo podjąć się jej naprawy, co może opóźnić ewentualny zwrot pojazdu.
Z tego względu przed odbiorem nowego auta warto dokładnie sprawdzić jego stan techniczny i spisać wszystkie uwagi w protokole odbioru. W razie problemów każda reklamacja powinna być składana na piśmie, a dokumentację należy przechowywać na wypadek sporu. W przypadku braku porozumienia z dealerem nabywca ma prawo skorzystać z pomocy rzecznika praw konsumenta lub skierować sprawę do sądu. Proces sądowy, choć czasochłonny, często jest ostatnią deską ratunku w sytuacji, gdy sprzedawca odmawia uznania reklamacji. Dobrze udokumentowane roszczenia oraz ekspertyzy rzeczoznawców mogą znacząco zwiększyć szanse na pozytywne rozstrzygnięcie sporu.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie samochodu?
Przed zakupem samochodu kluczowe jest dokładne sprawdzenie jego historii, co można zrobić za pośrednictwem Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W systemie tym dostępne są informacje o przebiegu pojazdu, ważności przeglądu technicznego oraz ewentualnych szkodach, co pozwala ocenić, czy oferowany samochód odpowiada deklaracjom sprzedawcy. Co więcej, przed zakupem warto odwiedzić stację kontroli pojazdów, gdzie można sprawdzić ogólny stan techniczny oraz grubość lakieru, co pomaga wykryć potencjalne naprawy blacharskie wynikające z wcześniejszych uszkodzeń.
Należy również pamiętać, że w Polsce obowiązuje zasada swobody kształtowania umów, zapisana w art. 353 Kodeksu cywilnego. Oznacza to, że strony mają dużą elastyczność w ustalaniu warunków transakcji. Jeśli w umowie znajdą się niekorzystne zapisy, nabywca ma prawo je negocjować lub całkowicie zrezygnować z podpisania dokumentu. Ważne, aby nie akceptować umowy, której treść jest niejasna lub budzi wątpliwości, ponieważ takie zaniedbanie może skutkować trudnościami w dochodzeniu swoich praw w przyszłości.
Ostrożność jest wskazana również w przypadku ofert, które wydają się podejrzanie atrakcyjne pod względem cenowym. Niska cena pojazdu może być próbą ukrycia poważnych wad technicznych, prawnych lub skomplikowanej historii. Okazyjne ceny często wiążą się z dodatkowymi kosztami napraw czy problemami natury prawnej, co w dłuższej perspektywie może uczynić transakcję nieopłacalną. Dlatego przed podjęciem decyzji o zakupie warto zachować rozwagę, szczegółowo sprawdzić pojazd i jego dokumentację, a także unikać pochopnego podpisywania umów bez pełnego zrozumienia ich treści.
Przeczytaj też:
