Które autostrady w Polsce są płatne, a gdzie pojedziemy za darmo?

Chyba każdy kierowca kojarzy oznaczenie dróg A1, A2, A4. Autostrady w Polsce to najszybsze i najbezpieczniejsze drogi.

• Autostrada A1 - nazywana też Bursztynową, to jedyna autostrada w Polsce, która przebiega z północy na południe. Swój bieg zaczyna w Gdańsku, później mija Toruń, Łódź, Częstochowę, Katowice i kończy się na granicy z Czechami w Gorzyczkach. Całkowita długość autostrady ma liczyć 568 km. Dotychczas do użytku oddano ponad 544 km. Pozostałe 24 km to odcinek Piotrków Trybunalski Południe - Kamieńsk. Ma być oddany do użytku we wrześniu 2022 roku. 
• Autostrada A2 - nazywana autostradą Wolności, rozpoczyna się na granicy z Niemcami w Świecku i przebiega przez Poznań, Łódź oraz Warszawę. Docelowo ma kończyć się na granicy z Białorusią w Terespolu. Jej całkowita długość będzie wynosić nieco ponad 622 km. Dotychczas ukończono 489 km. Kolejne 101 km na odcinku Mińsk Mazowiecki - Biała Podlaska jest w budowie i ma zostać ukończone w 2024 roku. Ostatni fragment Biała Podlaska - Terespol, który liczy ponad 32 km, jest w przygotowaniu. Planowana data ukończenia inwestycji to 2028 rok.
• Autostrada A4 - liczy niecałe 630 km i jest to jedyna autostrada w Polsce, którą ukończono w całości. Zaczyna się na granicy z Niemcami w Jędrzychowicach, a następnie biegnie przez Wrocław, województwo opolskie, Katowice, Kraków i Rzeszów aż do granicy z Ukrainą w Kukurykach.  

Tempo budowy autostrad w Polsce znacznie przyspieszyło w 2004 roku, po wejściu Polski do Unii Europejskiej i obecnie oddanych do użytku jest już ponad 1700 km autostrad. Docelowo sieć najszybszych dróg w Polsce ma liczyć ponad 2100 km, z czego około 175 km znajduje się aktualnie w budowie. 

Płatne autostrady w naszym kraju liczą ponad 726 km, z czego 465 km to odcinki koncesyjne, a 261 km - odcinki zarządzane przez GDDKiA. Jakie odcinki autostrad w Polsce są płatne?

• Autostrada A1 - na odcinku Rusocin - Grudziądz - Toruń Południe o długości 152 km.
• Autostrada A2 - na odcinku Rzepin - Nowy Tomyśl - Poznań Zachód o długości około 135 km. Następnie na odcinku Poznań Wschód - Września - Sługocin (Golina) o długości niecałych 72 km oraz Modła (Konin Zachód) - Stryków liczący 103 km.
• Autostrada A4 - na odcinku Bielany Wrocławskie - Gliwice Sośnica o długości około 163 km oraz odcinek Katowice Murckowska - Jaworzno - Balice mierzący 62 km. 

Płatne autostrady w Polsce według stanu na czerwiec 2022 roku stanowią mniejszość z oddanej do użytku sieci dróg tego typu. Darmowe odcinki autostrad w Polsce liczą niecałe 1000 km. Oto ich lista:

• Autostrada A1 jest bezpłatna na odcinku Toruń Południe - Włocławek Zachód - Łódź Północ - Piotrków Trybunalski Zachód - Częstochowa Północ - Pyrzowice - Zabrze Północ - Gliwice Sośnica - Rybnik - Mszana - Gorzyczki o całkowitej długości ponad 350 km.
• Autostrada A2 jest za darmo od Świecka do Rzepina na odcinku liczącym niecałe 23 km. Następnie obwodnica Poznania między węzłami Poznań Zachód - Poznań Wschód o długości 26 km. Kolejny bezpłatny odcinek to obwodnica Konina między węzłami Sługocin - Modła, liczący niecałe 14 km. Następnie odcinek Stryków - Łódź Północ - Skierniewice - Grodzisk Mazowiecki - Pruszków - Kałuszyn, który liczy łącznie nieco ponad 130 km. 
• Autostrada A4 jest darmowa na odcinku Jędrzychowice - Bielany Wrocławskie, liczącym około 150 km. Kolejny bezpłatny odcinek to Gliwice Sośnica - Brzęczkowice (37 km). Ostatni bezpłatny odcinek to Balice - Kraków Wielicka - Bochnia - Tarnów Północ - Dębica Wschód - Rzeszów Zachód - Przemyśl - Korczowa liczący 267 km. 
• Autostrada A6 - odcinek Kołbaskowo - Rzęśnica o długości około 30 km. 
• Autostrada A8 (Autostradowa Obwodnica Wrocławia) - od A4 do węzła Psie Pole, odcinek liczący 22,4 km.

Płatne autostrady w Polsce potrafią budzić emocje u kierowców, zwłaszcza gdy w mediach pojawiają się informacje na temat kolejnych podwyżek cen za przejazd. 

Cena za przejazd płatnymi autostradami w Polsce jest zróżnicowana. Poziom cen zależy od ustaleń zarządcy danego odcinka i zazwyczaj okazuje się wyższy na odcinkach koncesyjnych niż państwowych. 

Płatne autostrady zarządzane przez państwo podlegają Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie stawek opłat za przejazd dla pojazdów.

• Kategoria 1 - motocykle w kwocie 0,05 zł/km.
• Kategoria 2 - samochody o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony w kwocie 0,10 zł/km.

Powyższe stawki za płatne autostrady dotyczą państwowych odcinków dróg:

• Autostrada A2 - odcinek Modła (Konin Zachód) - Stryków.
• Autostrada A4 - odcinek Bielany Wrocławskie - Brzeg - Strzelce Opolskie - Gliwice Sośnica

Przejazd płatną autostradą koncesyjną jest droższy. Stawki ustalane są przez przedsiębiorstwa, które zarządzają danym odcinkiem.

• Autostrada A1 zalicza motocykle oraz samochody do 3,5 t DMC do kategorii 1. Koszt przejazdu kilometra na odcinku zarządzanym przez GTC wynosi 0,16 zł/km.
• Autostrada A2 na odcinku zarządzanym przez Autostradę Wielkopolską również nie stosuje podziału na motocykle i samochody do 3,5 t DMC. Oba typy pojazdów zaliczane są do kategorii 1. Przejazd odcinkiem Rzepin - Nowy Tomyśl kosztuje 0,20 zł/km. Z kolei przejechanie odcinków płatnych od Nowego Tomyśla do Konina to wydatek 0,50 zł/km. 
• Autostrada A4 na odcinku koncesyjnym Katowice - Kraków zarządzanym przez Stalexport Autostrada Małopolska nalicza opłaty za przejazd motocyklem w kwocie około 0,20 zł/km. Cena przejazdu samochodem do 3,5 t DMC wynosi około 0,4 zł/km. Płacąc za przejazd aplikacją, można ograniczyć koszt dla samochodów do 3,5 t DMC do 0,3 zł/ km. Z początkiem maja 2022 roku ogłoszono podwyżkę cen za przejazd, która będzie obowiązywać od 4 lipca 2022 roku. Planowana opłata ma wynosić dla samochodów do 3,5 t DMC około 0,43 zł/km.

Stawki za płatne autostrady są dość mocno zróżnicowane. Jak zapłacić za przejazd autostradą w Polsce? Kilku zarządców, różne systemy i metody poboru sprawiają, że można się w tym wszystkim pogubić. 

Poniżej przygotowaliśmy zestawienie systemów płatności obowiązujących na każdym odcinku płatnych autostrad w Polsce. 

• Na A1 dostępne metody płatności to: gotówka/karta na bramkach; aplikacje na smartfony - AmberOne, AutoPay, SkyCash; karty flotowe.
• Na odcinku koncesyjnym A2 Świecko - Konin przejazd można opłacić jedynie gotówką lub kartą płatniczą.
  Za jazdę państwowym odcinkiem autostrady A2 Konin - Stryków można zapłacić e-biletem autostradowym, który kupuje się na oficjalnej stronie lub przez następujące aplikacje: eToll, Orlen Pay, mPay, Spark. Można kupić także papierowy bilet np. na stacjach paliw Orlen. Od 1 grudnia 2021 roku nie ma już możliwości uiszczenia opłaty za przejazd na bramkach. 
• Za przejazd odcinkiem koncesyjnym autostrady A4 Katowice - Kraków należy zapłacić gotówką lub kartą płatniczą na bramkach, przy pomocy urządzenia A4Go lub aplikacji Autopay, Skycash, IKO lub mPay.
  Opłatę za jazdę odcinkiem państwowym autostrady A4 należy uiścić e-biletem autostradowym, który jest do nabycia na oficjalnej stronie lub przez następujące aplikacje: eToll, Orlen Pay, mPay, Spark.
  Można także zakupić papierowy bilet m.in. na stacjach paliw Orlen. Z dniem 1 grudnia 2021 roku zrezygnowano z możliwości wniesienia opłaty za przejazd na bramkach.