Kto odśnieża drogi? To zależy, jaka to droga, ale przepisy są jasne
Zima to trudny okres dla kierowców i pieszych. Padający śnieg i deszcz, który zamarza tworzy śliską nawierzchnię na drogach, powodując duże niebezpieczeństwo. Z kolei zalegające zaspy śnieżne na chodnikach utrudniają swobodne poruszanie się. W sytuacji, gdy warunki atmosferyczne stają się wyzwaniem, wracają pytania o odśnieżanie dróg i chodników. Kto odśnieża drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne, a na kim spoczywa obowiązek odśnieżania chodników przy drogach publicznych?
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad odpowiada za odśnieżanie dróg krajowych, w tym dróg ekspresowych i autostrad. Prace w razie potrzeby prowadzone są na tych jezdniach w trybie 24-godzinnym przez 7 dni w tygodniu. GDDKiA wykorzystuje do tego celu wykonawców wyłonionych w drodze przetargów.
Cała sieć dróg krajowych jest utrzymywana przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad w okresie zimowym w następujących standardach:
- w standardzie I - jezdnia jest odśnieżona na całej szerokości łącznie z poboczami utwardzonymi i nie może występować warstwa zajeżdżonego śniegu. Po ustaniu opadów śnieg luźny może zalegać do 4 godz., zaś błoto pośniegowe może występować do 6 godz. Objęte są nim drogi międzynarodowe i krajowe o bardzo dużym znaczeniu komunikacyjnym.
- w standardzie II - jezdnia jest odśnieżona na całej szerokości łącznie z poboczami utwardzonymi. Po ustaniu opadów śnieg luźny może zalegać do 4 godz., zaś błoto pośniegowe i warstwa zjeżdżonego śniegu o grubości nieutrudniającej ruchu może występować do 6 godz. Objęte są nim drogi o dużym znaczeniu komunikacyjnym.
- w standardzie III - jezdnia jest odśnieżona na całej szerokości. Śnieg luźny, warstwa zjeżdżonego śniegu o grubości utrudniającej ruch samochodów osobowych oraz zaspy mogą występować do 6 godz. od momentu ustaniu opadów śniegu. Objęte są nim drogi o mniejszym znaczeniu komunikacyjnym.
- w standardzie IV - jezdnia odśnieżona w miejscach zasp (co najmniej jeden pas ruchu z wykonaniem mijanek) i posypana na odcinkach decydujących o możliwości ruchu ustalonych przez zarząd drogi. Objęte są nim dodatkowe jezdnie w ciągu drogi głównej utrzymywanej w standardzie od I do III.
W przypadku dróg wojewódzkich obowiązek odśnieżania spoczywa na zarządzie danego województwa. Ten na ogół powierza to zadanie za pośrednictwem przetargu podmiotom zewnętrznym. W przypadku tych dróg także mamy do czynienia z klasyfikacją standardów. Zaliczanie odcinków dróg wojewódzkich do poszczególnych standardów uzależnione jest od obciążenia ruchem i funkcji drogi w sieci.
Odśnieżanie dróg powiatowych zazwyczaj jest odpowiedzialnością samorządów powiatowych. O tym, kto odśnieża drogi powiatowe, decyduje zarząd powiatu.
Często samorządy powiatowe zawierają umowy z prywatnymi firmami lub przedsiębiorstwami specjalizującymi się w usuwaniu śniegu i lodu z dróg.
Istnieją również przypadki, w których samorządy powiatowe posiadają własne służby drogowe i to one odpowiedzialne są za utrzymanie dróg, w tym również za odśnieżanie.
W przypadku dróg gminnych odśnieżanie również należy do obowiązków samorządów. To gminy są odpowiedzialne za zarządzanie i utrzymanie dróg na swoim terenie.
Podobnie jak w przypadku dróg powiatowych, gminy mogą wykonywać prace związane z odśnieżaniem dróg gminnych we własnym zakresie, korzystając z własnych służb drogowych, pracowników i sprzętu do usuwania śniegu.
Ponadto gminy również mogą zlecać wykonanie prac odśnieżania dróg firmom zewnętrznym. Mogą podpisywać umowy z prywatnymi przedsiębiorstwami lub firmami specjalizującymi się w odśnieżaniu dróg.
Drogi wewnętrzne, które znajdują się na terenie prywatnym lub prowadzą do posesji prywatnych (np. do domów, gospodarstw rolnych czy firm), zazwyczaj są odpowiedzialnością zarządcy terenu.
Oznacza to, że właściciele posesji lub firm, które korzystają z dróg wewnętrznych, odpowiadają za utrzymanie przejezdności tych dróg w okresie zimowych. Mogą oni samodzielnie odśnieżać drogi za pomocą własnego sprzętu lub zlecać prace firmom zewnętrznym.
Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości.
Oznacza to, że za odśnieżanie chodników przy drogach publicznych odpowiada:
- przy bloku wielorodzinnym - zarządca budynku;
- przy domu jednorodzinnym - właściciel.
Jeśli jednak chodnik nie jest położony przy bezpośrednio przy granicy nieruchomości, to obowiązek utrzymania go w czystości spada już na gminę. Ponadto właściciel nieruchomości nie jest zobowiązany do odśnieżania chodnika w sytuacji, gdy dopuszczono na ulicy płatny postój (np. gmina uruchomiła tam system płatnego parkowania).
Zobacz także:
Kierowcy, uwaga na mandat z art. 97. KW. Oto, jak go uniknąć
