Poszkodowany jak konsument - będzie łatwiej o odszkodowanie

Na horyzoncie pojawiło się nowe podejście do statusu osób poszkodowanych np. w wypadkach komunikacyjnych. Jak podaje serwis prawo.pl, Ministerstwo Sprawiedliwości, wbrew stanowisku Sądu Najwyższego, chce aby poszkodowany zyskał status konsumenta.

Jak mówi art. 22 Kodeksu Cywilnego, konsument to osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej, niezwiązanej z wykonywaną działalnością gospodarczą. Sąd Najwyższy ustanowił wyjątek i w uchwale z 9 września 2015 roku uznał, że poszkodowany, który nie prowadzi działalności gospodarczej, a dochodzi roszczenia od ubezpieczyciela z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC, nie jest konsumentem.

Uchwała ta zapadła w sprawie dotyczącej wyceny odszkodowania. Prezes UOKIK zarzucił wtedy jednej z firm ubezpieczeniowych, że nie uznała samej utraty możliwości korzystania z samochodu za stratę majątkową. Ponadto firma miała żądać od poszkodowanego wykazania szczególnych okoliczności uzasadniających niezbędność wynajęcia samochodu zastępczego i od tego uzależniać wypłatę odszkodowania pokrywającego koszty wynajmu. Towarzystwo miało także, przy wycenie refundacji kosztów wynajmu tegoż auta zastępczego, pominąć czas oczekiwania na dostarczenie części zamiennych.

Jak informuje prawo.pl, sprawa trafiła to Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który uznał, że działanie Towarzystwa narusza zbiorowe interesy konsumentów, tym samym podtrzymując decyzję UOKIK. To jednak nie wystarczyło i sprawą zajął się Sąd Apelacyjny, który wystosował zapytanie do SN o to, czy poszkodowany ma status konsumenta. Sąd Najwyższy stwierdził, że nie.

Sąd Najwyższy podejmując powyższą decyzję zaznaczył, że Rzecznik Finansowy i NIK apelowały o zmianę zapisów art. 22 KC. Osoba poszkodowana, która nie jest stroną umowy ubezpieczenia między towarzystwem a sprawcą wypadku, a jedynie korzysta z zapisów tejże umowy na mocy ubezpieczenia OC. Takie zmiany w prawie dały by możliwość kontrolowania przez UOKIK działań ubezpieczycieli w kwestii wypłat odszkodowania z ubezpieczenia OC sprawcy.

Jak donosi prawo.pl, Ministerstwo Sprawiedliwości było wtedy przeciwne zmianom, jednak ostatnio przychyliło się do stanowiska NIK, która w wyniku przeprowadzonych kontroli wskazała, że ochroną konsumencką powinni być objęci także beneficjenci umów ubezpieczenia OC, czyli poszkodowani w wypadkach czy kolizjach.

Dzięki tym zmianom osoby poszkodowane miały by prawo do formułowania roszczeń względem ubezpieczyciela, u którego ma polisę sprawca.

Innego zdania jest przedstawiciel Polskiej Izby Ubezpieczeń Marcin Tarczyński. Uważa on, że relacja poszkodowany - ubezpieczyciel jest jednoznacznie określona w przepisach ustaw ubezpieczeniowych, a zakres roszczeń w KC, więc proponowane zmiany w żaden sposób nie zmienią sytuacji poszkodowanych. Podnosi także argument, że przestrzeganie obowiązków ciążących na ubezpieczycielach kontroluje UKNF.

Prawo.pl zauważa, że większość ekspertów za najważniejszą korzyść z wprowadzenia nowelizacji uważa umożliwienie UOKIK przeprowadzania kontroli zapisów umów ubezpieczeniowych pod kątem nadmiernego ograniczania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W procesie sądowym UOKIK będzie mógł brać pod uwagę wpływ zapisów umowy ubezpieczenia nie tylko na interesy stron , ale także na interesy wszystkich potencjalnych beneficjentów, w tym poszkodowanych.

Dokładny zakres proponowanych zmian nie jest jeszcze znany, a ich wprowadzenie na pewno nie będzie proste. Będzie wymagało bowiem zmian w umowach ubezpieczenia i regulaminach oraz pogodzenia zgodności umów z prawem, interesów ubezpieczyciela oraz atrakcyjności cenowej polis. Jednakże zmiana statusu poszkodowanego względem polisy OC sprawcy jest ruchem w dobrą stronę - ułatwi dochodzenie swoich praw przed sądem.