Od listopada nowe przepisy o ubezpieczeniu OC. Wzrost o ponad 30 proc.

Najważniejszą zmianą jest wzrost tzw. sum gwarancyjnych, czyli wysokości kwot, do jakich odpowiada ubezpieczyciel w związku z pojedynczym zdarzeniem drogowym. Obecnie sumy gwarantowane wynoszą:

• 21 mln euro dla szkód na osobach (22,64 mln zł),
• 1,05 mln euro dla szkód na mieniu (4,56 mln zł).

Po wejściu w życie nowych przepisów kwoty te wyniosą odpowiednio:

• 29 876 400 zł w przypadku szkód na osobie,
• 6 021 600 zł w przypadku szkód w mieniu.   

To dobra informacja dla poszkodowanych. Zwłaszcza w przypadku szkód osobowych, zdarzenia wiążą się często z koniecznością pokrycia kosztów rehabilitacji i - niekiedy wypłacanych dożywotnio - rent. W wypadkach z większą liczbą poszkodowanych stosunkowo łatwo o wygenerowanie kwot wyczerpujących obecny limit.  

Wzrost sum gwarantowanych o ponad 30 proc. może być jednak zapowiedzią kolejnych wzrostów cen polis ubezpieczenia OC. Tylko w ostatnim roku wzrost wyniósł średnio 28 proc. i wszystko wskazuje na to, że kierowcy muszą przygotować się na kolejne podwyżki. Z drugiej strony - płacąc rocznie 600-700 zł (tak, w zależności od regionu, kształtuje się dziś średnia cena polisy OC) - kierowca zapewnia sobie ochronę w wysokości blisko 30 mln zł. 

Z nowymi sumami gwarancyjnymi wiąże się jednak pewne kuriozum. Zgodnie z zapisami nowej ustawy, które wejdą w życie 6 listopada 2024 roku nowe sumy obowiązywać mają od 23 grudnia 2023 roku. Dotyczą więc szkód z tytułu umów ubezpieczenia OC, które w wielu przypadkach już się zakończyły. Zamieszanie wynika z faktu, że Polska miała obowiązek dostosować swoje przepisy w tym zakresie (dyrektywa unijna - efekt wyroku TSUE) właśnie do 23 grudnia 2023 roku.   

Kolejną nowością, z której warto zdawać sobie sprawę, jest pojawienie się w ustawie definicji "ruchu pojazdu". Zgodnie z nowymi przepisami ma to być:  

Jak tłumaczy w rozmowie z Interią profesor Marcin Orlicki z Uniwersytetu Adama Mickiewicza:  

I dodaje, że - zgodnie z nową definicją - ubezpieczyciel nie będzie ponosił odpowiedzialności z tytułu komunikacyjnego ubezpieczenia OC za szkody wynikające z innej funkcji pojazdu niż środka transportu. Co to oznacza w praktyce?   

Przykładowo - z nowej definicji ruchu pojazdu wynika, że poszkodowany kierowca - przynajmniej z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC - nie będzie mógł liczyć na odszkodowanie chociażby w przypadku zbicia szyby przez kamień wyrzucony z rozrzutnika piaskarki czy np. talerza - zamontowanej na samochodzie - kosiarki (np. koszenie traw na poboczach dróg).

W takich przypadkach, o ile kamień nie został wyrzucony spod koła, ubezpieczyciel będzie mógł argumentować, że szkoda nie powstała w wyniku "komunikacyjnej" funkcji pojazdu.   

Z drugiej strony, z szeroko pojętą funkcją "komunikacyjną pojazdu" wiążą się jednak takie czynności, jak np. wchodzenie lub wychodzenie do pojazdu, jego ładowanie (żeby przewieźć ładunek), wyładowanie po transporcie itp. Odpowiedzialność ubezpieczycieli z tytuły obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów jest więc szeroka.   

Nowe przepisy rozszerzają także zakres odpowiedzialności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w sytuacji niewypłacalności ubezpieczyciela oferującego ubezpieczenie OC komunikacyjne. To dobra wiadomość dla poszkodowanych, bo do tej pory Fundusz, zgodnie z ustawą, wypłacał odszkodowania tylko w przypadku upadłości ubezpieczyciela działającego w Polsce. W myśl nowych przepisów UFG będzie teraz wypłacał odszkodowania także w przypadku upadłości ubezpieczyciela działającego w dowolnym kraju UE w sytuacji, gdy do zdarzenia doszło na terenie naszego kraju, a poszkodowanymi są osoby mieszkające w Polsce. 

Z kolei za wypłatę odszkodowań poszkodowanym w zdarzeniach na terytorium innego kraju UE lub państwa trzeciego, w przypadku niewypłacalności ubezpieczyciela, odpowiedzialne będzie Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.