Nowa naklejka dla kierowców. Wymiana co 5 lat

To już pewne. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami od 10 września obowiązywać będzie nowy wzór naklejek dla samochodów dopuszczonych w drodze wyjątku do wjazdu na teren stref czystego transportu.

28 sierpnia w dzienniku ustaw pojawiło się rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska określające nowy wzór naklejki. Czytamy w nim m.in., że naklejki wydane przed 10 września 2024 roku  zachowają ważność przez maksymalnie 5 lat od tej daty. Jak poinformował Interię Jakub Dybalski z warszawskiego Zarządu Dróg Miejskich, do tej pory w Warszawie wydano około 2 tys. nalepek starego wzoru na około 20 tys. decyzji o dopuszczeniu pojazdu nie spełniającego wymogów do poruszania się po terenie SCT.

Opublikowane właśnie rozporządzenie to odpowiedź na uwagi samorządowców, którzy powszechnie krytykowali dotychczasowy wzór naklejki. Zakładał on, że musi mieć ona sześciokątny kształt przypominający znak stopu. Sama tarcza miała kolor zielony z czarną obwódką, a wewnątrz znajdowały się napisy wykonane białą czcionką. Oprócz tego, w centralnej części nalepki, znajdował się dodatkowo znak graficzny przedstawiający Polskę w kolorze zielonym ze zwielokrotnionymi, blednącymi od centrum, konturami.

W efekcie do wykonania takiej nalepki trzeba było użyć kilku kolorów i dysponować specjalnymi wykrojnikami, co stanowiło duże wyzwanie dla samorządów (w praktyce władz Warszawy), które musiały korzystać z usług firm poligraficznych. Co więcej, koszty takiej współpracy obciążały miejski budżet, bo zgodnie z art. 39 Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, maksymalna kwota, jaką samorząd zainkasować może od ubiegającego się o naklejkę właściciela pojazdu wynosi 5 zł.

Nowy wzór nalepki poznaliśmy w czerwcu, gdy Ministerstwo Środowiska przedstawiło projekt rozporządzenia w tej sprawie. Ostatecznie opublikowano je 28 sierpnia, co oznacza, że nowe przepisy zaczną obowiązywać od 10 września bieżącego roku.

Z pierwotnego wzoru ostało się niewiele, a nowy ma kształt koła o wymiarach 80x80 mm. Cała naklejka jest w jednolitym kolorze zielonym, a wszystkie napisy wykonane są czarną czcionką. By uprościć wydawanie nalepek przewidziano też możliwość pozostawienia pustego pola na numer rejestracyjny pojazdu. Nowy kształt i kolory oznaczają, że samorządy będą mogły drukować naklejki "we własnym zakresie", więc ich wydawanie będzie szybsze i tańsze.

Kwestie wprowadzenia strefy czystego transportu regulować będzie nowe - dostosowane do zapisów Krajowego Planu Odbudowy - brzmienie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która trafiła już do konsultacji publicznych.  Czytamy w niej, że obowiązek ustanowienia takiej strefy spoczywa na miastach liczących powyżej 100 tys. mieszkańców, w których - zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska - odnotowane zostało przekroczenie dopuszczalnego średniorocznego poziomu dwutlenku azotu (NO2). Obecnie, według danych za 2023 rok, chodzi o cztery polskie miasta: Warszawę, Kraków, Wrocław i Katowice 

W przypadku pierwszej działającej już strefy czystego transportu w Warszawie, w nalepki powinni się wyposażyć jedynie ci kierowcy, których pojazdy spełniają "kryteria wyjątkowe". Chodzi więc o mieszkańców SCT lub seniorów, którzy kupili swoje auta przed 1 stycznia 2024 roku, a których samochody nie spełniają wymogów wjazdu do strefy. Naklejek potrzebują też właściciele pojazdów, które nie posiadają przypisanej w CEPiKu europejskiej normy emisji spalin - np. samochodów sprowadzonych ze Stanów Zjednoczonych. Jak informuje Warszawskie Biuro Zarządzania Ruchem Drogowym, wniosek o pozwolenie na nieograniczoną liczbę wjazdów do SCT mogą też złożyć właściciele pojazdów historycznych i specjalnych. 

Władze Warszawy uspokajają, ze w przypadku 97 proc. pojazdów da się potwierdzić uprawnienie za pomocą dostępu do Centralnej Ewidencji Pojazdów, więc wydawanie naklejek nie jest konieczne. Warto też przypomnieć, że chociaż ustawa przewiduje konieczność posiadania takiej nalepki, jej brak nie jest w żaden sposób karany. Przypominamy, że regulamin działającej już strefy czystego transportu w Warszawie zakłada, że bez względu na normy emisji spalin, każdy samochód będzie mógł wjechać do strefy cztery razy w roku (gdzie jeden raz oznacza całą dobę). Mandat w wysokości 500 zł - nakładany będzie więc dopiero w przypadku piątej wizyty w SCT pojazdem, który nie spełnia minimalnych kryteriów strefy. 

Od 1 lipca żeby wjechać na obszar SCT w Warszawie trzeba posiadać samochód z silnikiem benzynowym spełniający normę Euro 2 lub z rocznika 1997 i młodsze. W przypadku samochodów z silnikiem Diesla limitem jest norma Euro 4 i wiek maksymalnie 19 lat Od 2026 roku, by wjechać na teren strefy, samochód benzynowy (również z LPG) będzie musiał spełniać normę emisji spalin Euro 3 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w roku 2000. W przypadku diesli wymogi są o wiele bardziej restrykcyjne. Pojazd z silnikiem Diesla (w tym LPG) będzie musiał spełniać normę przynajmniej Euro 5 lub być wyprodukowany nie wcześniej niż w 2009 roku.  

Przypominamy jednak, że w przypadku pozostałych miast wymogi wprowadzone w Warszawie traktować można wyłącznie informacyjnie, bo każdy samorząd ma pełną swobodę we wprowadzaniu własnych ograniczeń dotyczących SCT. Oznacza to również, że naklejka wydana np. w Warszawie niekoniecznie uprawniać musi do poruszania się takim autem chociażby w strefach w Krakowie czy Wrocławiu.