Autostrada A4 Kraków - Katowice będzie za darmo. Poznaliśmy ten dzień
Autostrada A4 z Krakowa do Katowic jest solą w oku kierowców. Ten pierwszy koncesyjny odcinek autostrady w Polsce słynie z wysokich cen przejazdów, korków na bramkach, nieustannych remontów i braku tras alternatywnych. Ale ten koszmar powoli dobiega końca. Ministerstwo Infrastruktury podało konkretną datę, gdy przejazd stanie się bezpłatny.
W skrócie
- Od 16 marca 2027 roku przejazd autostradą A4 na odcinku Kraków – Katowice dla samochodów osobowych stanie się bezpłatny.
- Koncesja dla Stalexport Autostrada Małopolska nie zostanie przedłużona, a zarządzanie drogą przejmie GDDKiA.
- Opłaty na innych koncesyjnych odcinkach autostrad (A1, A2) nie zostaną zniesione w najbliższych latach.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Autostrada A4 na odcinku Kraków - Katowice była pierwszym koncesyjnym odcinkiem drogi w Polsce. Stosowną umowę ze spółką Stalexport Autostrada Małopolska (SAM) podpisano w 1997 roku. Ze strony rządu negocjował ją minister skarbu Emil Wąsacz, który po odwołaniu z funkcji w 2000 roku został prezesem spółki... Stalexport Autostrada Małopolska i na tym stanowisku utrzymał się kolejne 23 lata.
A4 to pierwsza płatna droga w Polsce
Na mocy umowy SAM przejął istniejący, wybudowany rok wcześniej odcinek autostrady A4, łączący Kraków z Katowicami. Był to więc pierwszy płatny odcinek drogi w Polsce. Pozostałe płatne odcinki autostrad musiały dopiero zostać wybudowane przez koncesjonariuszy.
Sama umowa wzbudzała wiele kontrowersji. Chociaż jest tajna (wciąż!) to wiadomo, że np. GDDKiA nie mogła podnosić standardu dróg mogących być alternatywą dla A4 bez zgody SAM.
W późniejszych latach autostrada zasłynęła z coraz droższych przejazdów, korków na bramkach oraz wiecznych remontów.
Kiedy autostradą A4 Kraków - Katowice pojedziemy za darmo?
Umowa koncesyjna została zawarta na 30 lat, co oznacza, że jej ważność dobiegnie końca w 2027 roku. Stalexport Autostrada Małopolska miał chęć ją przedłużyć, obiecując poszerzenie drogi do trzech pasów, ale oferta została odrzucona przez rząd.
O to, od kiedy dokładnie przejazd autostradą A4 z Krakowa do Katowic będzie bezpłatny dla samochodów osobowych zapytał w interpelacji krakowski poseł Dominik Jaśkowic. Z upoważnienia ministra infrastruktury odpowiedzi udzielił sekretarz stanu Stanisław Bukowiec.
W odpowiedzi czytamy, że umowa koncesyjna obowiązuje do 15 marca 2027 roku, a już dzień później autostrada A4 na odcinku Katowice - Kraków będzie zarządzana przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
Stanisław Bukowiec przypomniał również, że po uchyleniu w 2023 roku przepisów dotyczących pobierania opłat za przejazdy autostradą od pojazdów lekkich, nie ma podstawy prawnej do pobierania opłat drogowych od tej kategorii pojazdów na sieci dróg zarządzanej przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.
A to oznacza, że opłata za przejazd pojazdów lekkich (o maksymalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t) przestanie być pobierana z końcem 15 marca 2027 roku.
Nowej umowy koncesyjnej nie będzie. A4 będzie darmowa
Co najważniejsze, kierowcy nie muszą się również obawiać, że umowa ze Stalexport Autostrada Małopolska zostanie przedłużona lub że w miejsce tej firmy pojawi się nowy koncesjonariusz.
Jak napisał Stanisław Bukowiec, nie ma także podstawy prawnej do przedłużenia obowiązującej aktualnie umowy koncesyjnej na budowę i eksploatację odcinków autostrad. Zatem należy wprost wskazać, że nie dojdzie do wyboru nowego koncesjonariusza na ww. odcinku autostrady A4.
Obecnie koszt przejazdu płatnym odcinkiem, który ma zaledwie 61 km długości wynosi 34 zł, płatne po 17 zł na wjeździe i zjeździe z autostrady. Stawka ta dotyczy samochodów osobowych i obowiązuje od 1 kwietnia 2025 roku.
Kiedy za darmo pojedziemy autostradą A1 i A2?
Niestety, w przypadku pozostałych koncesyjnych odcinków autostrad nie ma co liczyć na szybkie zniesienie opłat. Ponieważ koncesjonariusze musieli autostrady wybudować, to umowy są dłuższe niż w przypadku A4.
Koncesje na eksploatację autostrady A2 na odcinku Świecko-Nowy Tomyśl i Nowy Tomyśl-Konin wygasają dopiero w 2037 roku.
Natomiast koncesja na autostradą A1 AmberOne, czyli na odcinku Gdańsk - Toruń wygaśnie w 2039 roku.
