Pożary aut elektrycznych. Nowe dane ze straży pożarnej

Na przestrzeni ostatniego roku liczba pożarów takich pojazdów w Polsce wzrosła trzykrotnie. Jak poinformował Interię st. bryg. Karol Kierzkowski - rzecznik prasowy komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej - w ubiegłym roku odnotowano w Polsce 7166 pożarów samochodów osobowych wszystkich typów. Dla porównania, w 2022 roku były to 7305 pożary, a w roku 2021 - aż 8161. Można więc mówić o stałej tendencji spadkowej, co w szerszej perspektywie wynikać może m.in. z pokoleniowej wymiany parku zarejestrowanych w kraju aut. Państwowa Straż Pożarna nie prowadzi ewidencji przyczyn pożaru ani marek samochodów, które uległy spaleniu - informuje Interię st. bryg. Karol Kierzkowski.

Jak poinformowało Interię Ministerstwo Cyfryzacji, 2 stycznia 2024 roku (aktualizacja danych o pożarach w ad 2023 przez PSP) w Polsce - jako "aktywne" pojazdy - zarejestrowanych było dokładnie 20 107 246 samochodów osobowych. Oznacza to, że pożarowi uległ jeden na 2806 poruszających się po polskich drogach samochodów. To całkiem optymistyczne wiadomości, zwłaszcza, że statystyka prowadzona jest w oparciu o notatki z akcji gaśniczych, a sami strażacy nie zajmują się ustalaniem przyczyn konkretnych zdarzeń. Oznacza to, że pożar jest dla nich pożarem, niezależnie czy powstaje w wyniku samozapłonu, zderzenia z drzewem czy np. innym pojazdem.

Jeśli wyłączyć poza nawias samochody z napędami hybrydowymi i elektrycznymi, dane Państwowej Straży Pożarnej mówią o 7097 pożarach aut 2023 roku. Z danych przekazanych nam przez Ministerstwo Cyfryzacji wynika, że park takich pojazdów (bez wszelkiej maści hybryd i aut elektrycznych) wynosił 19 522 623 samochody. Oznacza to, że na tysiąc zarejestrowanych w Polsce samochodów z silnikami spalinowymi przypada 0,36 pożaru. Dane trzeba jednak traktować z dużą rezerwą. Wprawdzie powinny one dotyczyć parku w "aktualizowanej" części Centralnej Ewidencji Pojazdów, ale biorąc pod uwagę bałagan a państwowej bazie, nie sposób traktować ich za pewnik. Wypada jeszcze dodać, że średni wiek samochodu w Polsce (w części aktualizowanej CEP) to około 15 lat.

Niestety Straż Pożarna nie prowadzi osobnej statystyki dotyczącej sposobu zasilania ulegającym pożarom samochodów. Wiemy jedynie, że - po ostatecznej weryfikacji - 69 z ogólnej liczby 7166 ubiegłorocznych pożarów dotyczyło samochodów klasyfikowanych przez strażaków jako "auta elektryczne i hybrydowe". Zdecydowana większość, bo aż 48 przypadków, dotyczyła tych drugich. Trend jest dość niepokojący, bo jeszcze w 2022 roku w Polsce spłonęło 13, a w 2021 - 14 samochodów hybrydowych.

Z danych uzyskanych przez nas w Ministerstwie Cyfryzacji wynika, że na dzień 2 lutego w Polsce zarejestrowanych było dokładnie 522 412 aut określanych jako klasyczne hybrydy i hybrydy phev (plug-in). Z prostej matematyki wynika więc, że pożarowi uległ 1 na 10 883 zarejestrowanych w kraju aut tego typu, ale biorąc pod uwagę bałagan w Centralnej Ewidencji Pojazdów, należałoby traktować te informacje z dużą rezerwą. Teoretycznie można jednak przyjąć, że na tysiąc zarejestrowanych w Polsce hybryd przypada 0,092 pożaru takiego pojazdu.

Statystycznie niepokojący trend wzrostowy dotyczy pożarów samochodów elektrycznych. Jeszcze w latach  2020-2021 roku w Polsce notowano dwa pożary aut elektrycznych w skali roku. W 2022 roku było to już 7 pożarów, a rok 2023 ostatecznie zamknął się liczbą 21 pożarów samochodów elektrycznych. W stosunku do liczby rejestracji rozkład przedstawia się więc następująco:

• Rok 2021 liczba samochodów elektrycznych (dane PZPM): 18 795 aut elektrycznych. Liczba pożarów aut elektrycznych: 2. Jeden pożar na 9 397 samochodów,
• Rok 2022 liczba samochodów elektrycznych (dane wg PSPA): 31 249 aut elektrycznych. Liczba pożarów aut elektrycznych: 7. Jeden pożar na 4 464 samochody,
• Rok 2022 liczba samochodów elektrycznych (dane wg PSPA): 51 211 aut elektrycznych. Liczba pożarów aut elektrycznych: 21. Jeden pożar na 2 439 samochody.

W szerszym ujęciu można więc zaryzykować twierdzenie, że wzrost liczby zarejestrowanych w Polsce aut elektrycznych o 64 proc. (2022 do roku 2023) poskutkował aż trzykrotnym (300 proc.) wzrostem liczby pożarów takich samochodów. Oznacza to, że przynajmniej teoretycznie, na tysiąc zarejestrowanych w Polsce elektryków przypada 0,41 pożaru. Tendencja wzrostowa jest wyraźnie widoczna, nawet jeśli odejmiemy od statystyki cztery - z reguły niegroźne - ubiegłoroczne pożary "pojazdów typu meleks" i jedną Teslę S100, która - ponad wszelką wątpliwość - spłonęła 1 lipca 2023 roku w wyniku podpalenia. Od statystyki można by jeszcze odjąć pojazdy typu Tazzari i T-King, które trudno nazwać pełnoprawnymi "samochodami". Po takiej segregacji otrzymamy więc wynik 14 "pełnoprawnych" aut elektrycznych, jakie spłonęły w Polsce w 2023 roku. Stosując taką samą metodykę (wykluczenie pojazdów typu meleks i mikrosamochodów) wynik za 2022 rok wynosi 6 pożarów. Jeśli wykluczyć z tej statystyki wózki "typu meleks" czy inne pojazdy, których nie sposób uznać, za prawdziwy samochód osobowy, otrzymamy wynik 0,27 pożaru na 1000 zarejestrowanych aut elektrycznych. 

Analizując kwestię pożarów trzeba jeszcze pamiętać o kwestii skali. Przy niewielkich liczbach bazowych (dane o rejestracji aut elektrycznych), łatwo uzyskać duże wzrosty w ujęciu procentowym. Z danych przekazanych nam przez Ministerstwo Cyfryzacji (a więc obarczonych sporym błędem w wyniku bałaganu w CEP) wynika, że 2 stycznia bieżącego roku w Polsce zarejestrowanych było 20 107 246 samochodów osobowych. 522 412 z nich stanowiły różnej maści hybrydy, a 51 211 (dane PSPA) - samochody elektryczne. Oznacza to, że auta spalinowe odpowiadają za 97,15 proc. ogółu samochodów osobowych poruszających się po polskich drogach. Hybrydy stanowią niespełna 2,6 proc., a samochody elektryczne - 0,25 proc. 

Chociaż obecnie w Polsce mamy zaledwie cztery kontenery do "neutralizacji" pojazdów elektrycznych, strażacy podkreślają, że całkiem sprawnie radzą sobie z gaszeniem takich aut, a sama moc cieplna pożaru jest porównywalna bez względu na rodzaj zasilania pojazdu. Dzieje się tak, bo za wytwarzanie największego ciepła odpowiadają płonące tworzywa sztuczne i to właśnie ich ilość z reguły ma kluczowy wpływ na moc pożaru. Same akcje gaśnicze przebiegają dość podobnie, a priorytetem zawsze jest jak najszybsze zniwelowanie zagrożenia i zminimalizowanie ryzyka rozprzestrzenienia się ognia na sąsiednie pojazdy.

Co ciekawe, tutaj również "przewagę" zdają się mieć właśnie samochody elektryczne. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę, że za szybkie rozprzestrzenianie się pożaru odpowiada najczęściej wyciekające z auta paliwo, które rozlewa się po okolicy podpalając sąsiednie pojazdy. Faktem jest natomiast, że chociaż samo gaszenie elektryków przebiega podobnie jak w przypadku innych pojazdów, całkowity czas akcji gaśniczej może być wielokrotnie dłuższy z uwagi na konieczność chłodzenia baterii akumulatorów. Prawdą jest również, że wrak elektrycznego pojazdu - z uwagi na uszkodzenia akumulatorów - może zapalić się po raz kolejny, nawet kilka tygodni po pierwotnym pożarze. W Polsce mieliśmy taki przypadek w ubiegłym roku, gdy w miesiąc po ugaszeniu, na parkingu depozytowym ponownie zapalił się Mercedes EQA.