Kupuj auto jak zawodowiec

Oto praktyczny przewodnik dla osób, które planują zakup używanego samochodu i chcą do tego podejść w przemyślany sposób.

Podaż aut zdecydowanie przewyższa popyt, stąd wybór jest bardzo duży. Niestety - na nabywców miesiącami oczekują wyłącznie oferty niezbyt atrakcyjne: przesadnie drogie, powypadkowe, paliwożerne i wyeksploatowane. Jak świeże bułeczki sprzedają się natomiast samochody od pierwszych właścicieli, bezwypadkowe, z pełną dokumentacją serwisową i w rozsądnych cenach. Jak informują profesjonaliści - to właśnie atrakcyjna cena wciąż odgrywa najważniejszą rolę na rynku.

Każdy, kto jest zainteresowany zakupem auta używanego musi się zatem wykazać nie lada sprytem. Trzeba bowiem nie tylko samodzielnie odszukać atrakcyjną ofertę, ale także poddać ją wstępnej weryfikacji, bo przecież z każdym napotkanym samochodem nie można jeździć na kontrolę do mechanika. Na dodatek trzeba działać metodycznie i szybko, bo najlepsze kąski - są rozchwytywane przez handlarzy. Sprawdziliśmy to dzwoniąc pod wybrane ogłoszenia. Auta popularnych marek z pierwszej ręki w przedziale "do 20 tys. zł" czekają na kupca maksymalnie 2 dni!

Wojciech Zawitkowski
Salon samochodów używanych Autociti w Warszawie

Od siedmiu lat zajmuje się zawodowo kupnem i sprzedażą samochodów pochodzących z polskich salonów.

Nie kupuj auta za całą zaoszczędzoną gotówkę! Nawet jeśli kupisz idealne, krajowe auto musisz się przygotować na wydatki. Przykład: jeśli kupisz od prywatnego właściciela zarejestrowanego w kraju Seata Alteę 1.9 TDI z 2005 r. za 24 tys. zł, zapłacisz ok. 180 zł za przerejestrowanie i opłatę skarbową 480 zł (2% wartości auta, nie dotyczy aut z komisu). Ubezpieczenie możesz przepisać na siebie lub zawrzeć nową składkę (OC to koszt ok. 1200 zł/rok). Na wymianę rozrządu i oleju wydasz ok. 800 zł, na opony drugie tyle.

PORADA EKSPERTA: oprócz kwoty na auto uwzględnij w swoim budżecie ok. 2 tys. zł na rejestrację i ubezpieczenie oraz ok. 3 tys. zł na planowane i nieplanowane naprawy (np. wymiana turbosprężarki).

Wielkość samochodu

Nie kupuj przesadnie dużego samochodu, bo później przełoży się to na wyższe zużycie paliwa. W zdecydowanej większości przypadków wystarczającą ilość miejsca dla typowej rodziny zapewnia samochód klasy kompaktowej. Doskonałym rozwiązaniem są także kompaktowe minivany. W mieście parkuje się je łatwiej niż dłuższe auta klasy średniej, a pokaźne bagażniki mieszczą wszystkie wakacyjne bagaże.

Silnik, rodzaj paliwa

Diesle są zawsze najoszczędniejsze, ale ze względu na wyższe koszty serwisowania nie zawsze warto w nie inwestować. Do aut miejskich lub kompaktowych zupełnie wystarczające okazują się silniki benzynowe 1.2, 1.4 i 1.6 . Zakup diesla warto rozważać dopiero w przypadku auta klasy średniej, wyższej, SUV-a lub vana, bo w tych przypadkach diesel zużywa o 3-4 l paliwa mniej (szczególnie w mieście). Wersja benzynowa z LPG to dobre rozwiązanie dla osób, które dużo jeżdżą na dłuższych dystansach. Na krótkich - silnik nie zdąży się nagrzać i spalanie gazu jest nieefektywne.

Typ samochodu

Nie ulegaj modzie - jeśli nie mieszkasz na wsi lub w górach nie kupuj SUV-a ani tym bardziej terenówki. Kuszą Cię auta sportowe - pamiętaj, że długie drzwi boczne utrudniają wysiadanie na parkingach pod sklepem. Na naszych drogach nie zdaje egzaminu obniżone zawieszenie.

PORADA EKSPERTA: nie kupuj zbyt dużego samochodu! Dla kogoś kto ma ograniczony budżet, priorytetowe znacznie mają jak najmłodszy wiek samochodu, możliwie niski przebieg, dobry stan techniczny.

Znajdziesz je w prasie motoryzacyjnej (np. w dostępnym aktualnie w sprzedaży katalogu Motoru) i na forach internetowych. Zdanie na temat jakości aut używanych można sobie wyrobić także na podstawie raportów niemieckich organizacji zajmujących się badaniem aut używanych. Raporty TÜV, Dekra i GTÜ można przeczytać w internecie, a także w katalogach aut używanych. Na początku każdego roku zawsze publikuje je także motoryzacyjna prasa.

PORADA EKSPERTA: nie ulegaj stereotypom. Dzięki temu możesz kupić auto mało popularne w idealnym stanie i atrakcyjnej cenie.

Przynajmniej miesiąc przed ostatecznym rozpoczęciem poszukiwań samochodu używanego zacznij przeglądać ogłoszenia z określonego przedziału cenowego. Po liczbie odsłon zobaczysz, które modele cieszą się największym zainteresowaniem, a które oczekują na kupującego miesiącami.

PORADA EKSPERTA: jeśli w internecie szukasz auta od pierwszego właściciela, włącz koniecznie dodatkowe filtry ogłoszeń. Najważniejsze, to kupiony w salonie, zarejestrowany w kraju. Samo hasło "pierwszy właściciel" zdewaluowało się, ponieważ używają go prawie wszyscy handlarze.

U pośrednika można kupić atrakcyjny samochód pod warunkiem, że jest uczciwy i już na wstępie informuje, ze zawodowo zajmuje się handlem samochodami. A jeśli udaje prywatnego sprzedawcę? Zdemaskujesz go już przez telefon pytając wprost lub odpowiednio prowadząc rozmowę telefoniczną. Wystarczy zacząć w taki sposób: czy ogłoszenie jest jeszcze aktualne? Odpowiedź - "ale o jakie ogłoszenie chodzi?" wskazuje na komis lub handlarza, który ma kilka samochodów. Jeśli w słuchawce zabrzmi odpowiedź "tak", kolejne pytanie powinno brzmieć - "jak długo jeździ pan/pani tym samochodem". Okres krótszy niż rok jest podejrzany.
Już podczas rozmowy telefonicznej można wstępnie negocjować cenę lub zapytać sprzedawcę o możliwość jej negocjacji. Wyjaśni to nieporozumienia jakie wynikają czasem z
umieszczania ogłoszeń na portalach aukcyjnych.

PORADA EKSPERTA: nie kupuj auta od osoby, która nie jest ani właścicielem auta ani oficjalnym pośrednikiem. Wystrzegaj się umów "in blanco". Skąd wiesz, czy osoba widniejąca w umowie jako sprzedawca naprawdę istnieje?

Ogłoszenia motoryzacyjne publikowane są w internecie, w telegazecie, w prasie ogłoszeniowej i w dziennikach lokalnych. W ogłoszeniach internetowych dominują oferty pośredników. Oferty od osób prywatnych najczęściej znajdziemy w lokalnych dziennikach, w telegazecie oraz w postaci kartek na szybach. Niestety, karki na autach wieszają także handlarze.

Zakup w salonie aut używanych przy ASO

W ASO dominują wyselekcjonowane oferty z udokumentowaną przeszłością, po przeglądzie technicznym. Nierzadko mają także gwarancję mechaniczną. Niestety - zazwyczaj są to najdroższe auta na rynku.

Zakup auta po flocie

W dużych miastach znajdują się komisy wyspecjalizowane w sprzedaży aut poflotowych. Wszystkie auta mają spore przebiegi i zazwyczaj zużyte wnętrze, ale mają pełną dokumentację serwisową i można je kupić z fakturą VAT.

Zakup w komisie

W komisach zazwyczaj dostępna jest bardzo szeroka oferta. Począwszy od aut będących własnością komisu, przez auta prywatnych importerów, którzy współpracują z komisem. Zadbane samochody od osób prywatnych, które pozostawiły auto w komisie trafiają się już sporadycznie.

Zakup auta z kartką na szybie

Dawniej kartkę za szybę wsadzały wyłącznie osoby prywatne. Obecnie kartki spotykamy także na autach, którymi jeżdżą handlarze. Niektórzy posuwają się nawet do tego, że parkują samochód z kartką tuż przy wejściu do centrum handlowego. To sprytny pomysł na autoreklamę.

Zakup na giełdzie samochodowej

Z roku na rok popularność giełd maleje. Wśród sprzedawców dominują pośrednicy, handlarze, ale trafiają się także osoby prywatne. Giełda to jednak idealne miejsce aby zapoznać się z cenami oraz stanem i wyposażeniem aut używanych.

PORADA EKSPERTA: nie pomijaj żadnego źródła - wszędzie możesz trafić na prawdziwą okazję.

W przypadku zwykłych ogłoszeń dotyczących popularnych aut - nie warto jechać dalej niż 20-30 km. Jeśli faktyczny stan samochodu odbiega od deklarowanego w ogłoszeniu, nikt nie zwróci nabywcy kosztów podróży. Jeśli jednak chodzi o drogie auto, które jest oferowane w ASO z pełną dokumentacją przebiegu i stanu technicznego oraz z gwarancją - czemu nie?

PORADA EKSPERTA: nigdy nie ufaj na 100% temu co jest napisane w ogłoszeniu i temu co przez telefon mówi sprzedawca.

Auto musi być czyste. Tylko wtedy można zauważyć różne odcienie lakieru, ślady korozji oraz sprawdzić daty na oznaczeniach szyb, ocenić stan bieżnika na oponach. Ze względu na parametry oświetlenia, idealną porą na oględziny jest przedpołudnie. Problem w tym, że auta od osób prywatnych można oglądać zazwyczaj wieczorem, "po pracy". Jeśli oferta jest ciekawa, samochód z pewnością nie doczeka do weekendu - wcześniej kupi go handlarz. W takiej sytuacji trzeba się spieszyć. W tym celu można się umówić o dowolnej porze na dobrze oświetlonej stacji benzynowej.

PORADA EKSPERTA: podczas wstępnych oględzin nie zapomnij o kontroli stanu ogumienia.

Użytkownicy młodych samochodów powinni mieć pełną historię serwisową. Posiadacze starszych aut często notują daty, przebieg i wydatki. W każdym przypadku warto porównać te zapiski ze stanem licznika oraz z zawieszkami pod maską, na których wpisywane są daty wymiany oleju i przebieg.

Na koniec sprawdź dokumentację samochodu. Porównaj dane w dowodzie rejestracyjnym z danymi w karcie pojazdu. Numer VIN w dokumentach musi się zgadzać z numerem wybitym na nadwoziu. Warto pamiętać, że w stacji ASO można na podstawie numeru VIN odczytać wiele dodatkowych informacji o pojeździe - np. rok produkcji, wersję silnika, kolor nadwozia. Szczegóły zależą zawsze od marki i modelu samochodu.

PORADA EKSPERTA: odszukaj tabliczkę znamionową (coraz częściej jest to naklejka). W autach
po gruntownej naprawie lakierniczej dość często naklejki nie ma. Przed zakupem auta używanego
sprawdź koniecznie, czy samochód nie jest wpisany do Rejestru Zastawów!

Musi przebiegać w mieście i na dłuższej trasie. Warto pokonać odcinek nierównej drogi (progi zwalniające, kostka) oraz przejechać kilka kilometrów drogą szybkiego ruchu.
Koniecznie trzeba wykonać dwie próby rozruchu - na zimno i na ciepło. Po zakończeniu jazdy próbnej ponownie trzeba sprawdzić ślady wycieków oleju. Wielu sprzedających godzi się na to, żeby kupujący usiadł za kierownicą. Jeśli auto sprzedaje osoba prywatna i nie chce się zamienić miejscami - trzeba to uszanować, tym bardziej, jeśli auto sprawia wrażenie zadbanego. Później w ocenie auta pomoże mechanik.

PORADA EKSPERTA: podczas trwania jazdy próbnej wyłącz radio i nie rozmawiaj. Wsłuchuj się w pracę silnika i zawieszenia, sprawdź hamulce, uważnie obserwuj wskaźnik temperatury.

Nawet gdy auto wydaje się atrakcyjne, nie należy się spieszyć z zakupem - trzeba je jeszcze sprawdzić w serwisie. Jeśli przedmiotem transakcji ma być samochód od pierwszego właściciela, warto na tym etapie zaproponować zaliczkę, aby poczekał dzień lub dwa, na wolny termin u mechanika. Oczywiście trzeba także napisać pokwitowanie przyjętych pieniędzy lub umowę przedwstępną. Na tym etapie można także wstępnie negocjować cenę, z zastrzeżeniem, że usterki wykryte w serwisie jeszcze ją obniżą.

PORADA EKSPERTA: napisz potwierdzenie przekazania zaliczki i stan licznika.

Umów się w warsztacie celem przeglądu auta i oceny inwestycji, które trzeba ponieść po zakupie. Pomocy w kwestii oceny samochodu może udzielić:

• mechanik (najlepsi są mechanicy wyspecjalizowani w obsłudze aut danej marki),
• lakiernik (zbada nadwozie, ale nie oceni stanu mechanicznego),
• diagnosta (ma tylko niezbędny sprzęt, ale zazwyczaj nie dysponuje ani komputerem, ani doświadczeniem w obsłudze aut danej marki; polecamy natomiast przeprowadzenie kontroli geometrii zawieszenia, której wynik możne ujawnić powypadkową przeszłość)
• gazownik (pomoże ocenić stan instalacji LPG),
• rzeczoznawca (może dojechać do klienta, ale bez możliwości podniesienia auta wiele nie zdziała).

Diagnostyka komputerowa

Starego samochodu za 3 tys. zł nikt nie będzie podpinał do komputera, bo nawet nie ma takiej technicznej możliwości. Ale dla współczesnych diesli jest to już badanie obowiązkowe. Oprócz stanu układu wtryskowego i ciśnienia doładowania mechanik sprawdzi także inne elementy - np. poduszki powietrzne. Czasem podczas diagnostyki elektronicznej udaje się ujawnić prawdziwy przebieg samochodu!

Precyzyjne badanie nadwozia

Każdy może sobie kupić czujnik grubości lakieru, ale lepiej jeśli dokładną kontrolę nadwozia przeprowadzi specjalista (lakiernik, blacharz, ostatecznie mechanik). Nie tylko odczyta wskazania pomiarowe, ale oceni odchyłki między poszczególnymi elementami i powie, czy naprawa była powierzchowna, czy też poważna. Badanie grubości lakieru na
powierzchniach nieżelaznych wymaga specjalnego czujnika.

PORADA EKSPERTA: sam wybierz serwis - nie jedź do serwisu wskazanego przez sprzedającego. Korzystaj raczej z pomocy mechaników wyspecjalizowanych w naprawach danej marki aut, a nie wszechstronnych, którzy tylko ogólnie ocenią stan samochodu. Dobry jest także test geometrii zawieszenia.

Odważnie targuj cenę. Główne powody dla których sprzedający powinien ją opuścić to oczywiście niedomagania techniczne, ale nie tylko. Cenę obniżają następujące cechy: nieatrakcyjny kolor, brak aluminiowych felg, zużyte opony, ubogie wyposażenie, zużyta tapicerka, porysowane szyby, brak ozdobnych listewek. Dla każdego zawodowca mniejszym problemem jest poważnie wgięty jeden błotnik, niż całe nadwozie po lekkim gradobiciu. Cenę transakcji obniża także konieczność wykonania przeglądu rejestracyjnego w najbliższym czasie, oraz zbliżająca się konieczność wykonania drogich czynności serwisowych - np. wymiany rozrządu czy filtra cząstek stałych. W kontekście ceny trzeba także ustalić, czy nabywca będzie korzystał z ubezpieczenia OC sprzedawcy czy nie.

PORADA EKSPERTA:

1. Zawodowcy targują nawet 25% ceny wywoławczej. Jeśli sprzedawca opuści tylko "końcówkę", to znaczy, że nic nie wytargowałeś.
2. Pokazanie gotówki w odpowiednim momencie ułatwia sprzedającemu pojęcie decyzji.

Sprzedawca powinien mieć oryginalny komplet kluczyków, dowód rejestracyjny, kartę pojazdu, książkę przeglądów, instrukcję obsługi zestawu audio oraz homologację instalacji LPG jeśli auto jest w nią wyposażone. Gotowy druk umowy kupna sprzedaży ma zwykle sprzedający, ale lepiej przyjść z własną umową.

Zapyta sprzedającego, czy ma:

• drugi komplet kluczyków
• kod do radia
• opony zimowe/letnie
• zabezpieczenie do kół
• instrukcję obsługi alarmu
• jakieś części zamienne
• koło zapasowe
• trójkąt
• gaśnicę
• oryginalne elementy wyposażenia, jeśli zostały zastąpione elementami tuningowymi

Do wstępnej oceny samochodu bardziej potrzebna jest spostrzegawczość niż techniczna wiedza. Na tym etapie szuka się wyraźnych śladów napraw blacharsko-lakierniczych czy awarii wyposażenia (klimatyzacji, zamków, el. szyb, odtwarzacza) niż tego, co rzeczywiście stara się ukryć sprzedający. Dokładną oceną stanu technicznego pojazdu zajmą się dopiero w dalszej kolejności specjaliści w warsztacie.
O bezwypadkowej przeszłości świadczy nie tylko brak śladów napraw, ale także naturalne zużycie powłoki lakierniczej (ryski, szczególnie na masce i pod klamkami, odpryski lakieru, drobne szkody parkingowe).

Szczelność silnika

Umyty silnik wskazuje zwykle na to, że auto jest przygotowane do sprzedaży. Brudny, zaolejony - wskazuje na kiepski stan techniczny. Idealny silnik jest suchy i zakurzony. Warto odszukać karteczki potwierdzające przebieg przy wymianie oleju i porównać dane ze stanem licznika.

Poziom płynów

Zarówno przed wykonaniem jazdy próbnej, jak i po jej zakończeniu należy skontrolować poziomy płynów (chłodniczego, hamulcowego, układu wspomagania kierownicy, oleju). Duża różnica poziomów przed i po jeździe wskazuje na poważne problemy techniczne.

Dopasowanie elementów nadwozia

Na powypadkową przeszłość wskazują nierówne szczeliny między elementami poszycia, ślady lakieru na uszczelkach drzwi i okien, różnice odcieni lakieru na poszczególnych elementach karoserii. Daty na szybach powinny być identyczne (niestety przednia szyba ma zwykle inne oznaczenie)

Zachowanie zimnej krwi podczas poszukiwania auta używanego oraz przestrzeganie podanej powyżej procedury oględzin istotnie zwiększa szanse na zakup samochodu w dobrym stanie. Trzeba jednak pamiętać, że im droższe auto, tym bardziej zaawansowane są techniki maskowania jego wad technicznych lub prawnych. Ale to już temat na osobny materiał...

Jacek Ambrozik

Usterki silnika TDI - OPINIE

Nowoczesne i... za drogie! - OPINIE