Tysiące złotych kary za 14 dni opóźnienia. Kogo dotyczy podatek PCC
Stara zasada mówi, że nieznajomość prawa nie zwalnia z obowiązku przestrzegania go. Nie każdy wie, że zakup samochodu wiąże się nie tylko z koniecznością rejestracji i wykupienia polisy OC. Może rodzić też obowiązki podatkowe - np. konieczność opłacenia podatku PCC-3.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, deklarację PCC (a konkretnie formularz PCC-3) w 2023 roku musi złożyć każdy, kto dokonał czynności cywilno-prawnych. Taką czynnością jest na przykład zakup nieruchomości albo używanego auta. Kto, kiedy i gdzie musi zgłosić w tym drugim przypadku? Ile wynosi podatek PCC? Jaka jest kara za jego nieopłacenie w terminie?
Najprościej mówiąc, podatek PCC-3 trzeba zapłacić, gdy kupujemy samochód używany od osoby prywatnej, czyli właściciela niebędącego podatnikiem VAT. Przepisy przewidują też kilka dodatkowych wyłączeń, dotyczących podatku PCC-3. Nie płacimy go gdy:
- kupujemy samochód na fakturę, np. w komisie
- kiedy wartość samochodu nie przekracza 1000 zł
- gdy kupujemy samochód za granicą
Podatek PCC-3 nie dotyczy również nowych samochodów kupowanych w salonie. W takiej sytuacji wystarczy już, że płacimy odpowiednio wysoki podatek VAT, który jest wliczony w cenę auta.
Poza wymienionymi wcześniej wyłączeniami, prawo przewiduje również inną sytuację, w której można liczyć na zwolnienie z obowiązku opłaty podatku PCC-3. Dotyczy to osób niepełnosprawnych, które kupiły samochód na własne potrzeby i legitymują się następującymi dokumentami:
- orzeczeniem o znacznym albo umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (niezależnie od schorzenia);
- orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Stawka podatku PCC nie zmienia się od lat i wynosi 2% od wartości rynkowej samochodu. Nie zawsze można bazować tylko na kwocie widniejącej na umowie, ponieważ może być ona niższa od cen rynkowych. Zaniżanie wartości pojazdu w umowie w celu zapłacenia niższego podatku to znana praktyka, ale nieskuteczna. Urzędnicy mogą zakwestionować podaną cenę i się powołać na specjalne tabele statystyczne, na podstawie których sprawdzą, a następnie naliczą podatek. Ustalając cenę rynkową pojazdu należy oszacować uwzględniając:
- markę i model,
- rocznik,
- przebieg,
- zużycie,
- wyposażenie,
- stan techniczny.
Jeśli nie zgodzimy się z wyceną wartości auta oraz kwotą PCC proponowaną przez urząd skarbowy - możemy powołać biegłego. jeśli oszacowana przez biegłego wartość samochodu będzie różnić się o więcej niż 33% od kwoty podanej przez podatnika, to podatnik jest zobowiązany do zapłacenia za opinię. Jest to koszt około 500 zł.
Podatek od czynności cywilno-prawnych, który należy opłacić od kupna samochodu, można opłacić korzystając z bankowości elektronicznej. Wybieramy opcję przelew podatkowy, wypełniamy formularz PCC-3 i wybieramy właściwy urząd skarbowy. System bankowy sam podpowie nam numer konta. Można też zrobić to elektronicznie w urzędowej w usłudze e-Deklaracje, albo papierowo, bezpośrednio we właściwym urzędzie skarbowym lub za pośrednictwem poczty.
Deklarację PCC-3 wraz z załącznikami składa się w ciągu 14. dni od dnia zawarcia umowy. Nieopłacenie podatku od zakupu samochodu to wykroczenie, a w niektórych przypadkach nawet przestępstwo skarbowe. Konsekwencje zależą od rodzaju przewinienia. Jeśli przyznamy się do błędu, uregulujemy należność i złożymy tzw. czynny żal - urzędnik może przymknąć oko na taki występek.
Jaka kara grozi za niezłożenie deklaracji w terminie?
Osoby, które przegapiły 14-dniowy termin na zapłacenie podatku i zostały upomniane przez urząd skarbowy, muszą liczyć się z dotkliwą karą. Zależy ona od wysokości płacy minimalnej w danym roku i może być bardzo dotkliwa. W 2023 roku wynosi ona od 1/10 do 20-krotności płacy minimalnej. W 2023 r. oznacza to kwoty:
- od 349 do 69 800 zł do końca czerwca 2023 roku
- od 360 do 72 000 zł od lipca do końca 2023 roku (podwyższenie płacy minimalnej)
Obowiązek opłaty tego podatku przedawnia się po upływie 5 lat.
***