Od 1 stycznia kierowcy mogą więcej. A nie wszyscy o tym wiedzą

Sprawa dotyczy przyczepy, jaką można ciągnąć, dysponując prawem jazdy kategorii B. 1 stycznia zmieniły się przepisy w tym zakresie.

Prawo jazdy kat. B ma dość znaczące ograniczenia jeśli chodzi o to, jaką przyczepę można ciągnąć. Rozwiązaniem tego problemu, przynajmniej częściowym, jest uzyskanie specjalnego kodu w prawie jazdy. To jak rozszerza on uprawnienia kierowcy, reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 maja 2016 roku w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 24 maja 2016 r. poz. 702).

Zgodnie z tymi zapisami, kod 96 (bo o nim mowa) umożliwia ciągnięcie przyczepy innej niż lekka samochodem o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) wynoszącej do 3,5 tony, pod warunkiem, że masa całego zestawu pojazdów nie przekracza 4,25 t. Oprócz tego trzeba było jednak spełnić jeszcze dwa dodatkowe warunki:

• masa rzeczywista holowanej przyczepy nie przekraczał rzeczywistej masy całkowitej samochodu,
• stosunek dopuszczalnej masy pojazdu do dopuszczalnej masy przyczepy nie mógł przekraczać 1,33:1

Dokładny zapis brzmiał tak:

"W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, przeznaczonej do ciągnięcia przez pojazd, którego dopuszczalna masa całkowita wynosi nie mniej niż 1,33 dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy, dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy), działający co najmniej na koła jednej osi; warunek stosuje się również do przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 t, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.".

---

Przepisy były więc skomplikowane. Kierowca nie tylko musiał sprawdzić DMC samochodu i DMC przyczepy, tak by suma nie przekroczyła 4,25 t, ale musiał jeszcze wykonywać obliczenia polegające na dzieleniu DMC samochodu przez 1,33.

Sam wskaźnik wzięty był z "sufitu", a dopiero otrzymany wynik określał masę przyczepy, jaką można było podpiąć do samochodu i zwykle była to masa o kilkaset kg mniejsza niż wynikająca z DMC zapisanego w dowodzie rejestracyjnym przyczepy.

Jednak 1 stycznia 2023 roku z przepisów wykreślono punkt mówiący o stosunku DMC pojazd i DMC przyczepy. Obecnie obowiązujące przepisy brzmią tak:

W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający na koła wszystkich osi. W przyczepie rejestrowanej po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający co najmniej na koła jednej osi; takie rozwiązanie dopuszcza się również w przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 ton, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.

---

Tym samym, kierowca dysponujący prawem jazdy kategorii B z kodem 96 1 stycznia zyskał uprawnienia do ciągnięcia przyczepy o kilkaset kg cięższej niż wcześniej. Dziś taki kierowca może prowadzić zestaw, którego DMC nie może przekroczyć 4,25 tony. 

A co ma zrobić kierowca, dla którego to nadal za mało? W takiej sytuacji nie ma innego wyjścia, jak zrobienie prawa jazdy kategorii E. Posiadając kategorie B+E, można holować przyczepę o DMC nawet 3,5 t, a to oznacza, że cały zestaw może ważyć nawet 7 t.

Kierowcy samochodów osobowych ciągnący przyczepę muszą zdawać sobie sprawę, że jeśli masa własna zestawu przekracza 3,5 tony to konieczne staje się opłacenie przejazdu w systemie e-TOLL. Opłatami objęte są duże odcinki dróg krajowych, autostrad i dróg ekspresowych.

Jeśli producent samochodu dopuszcza go do holowania przyczep w pozycjach O.1 i O.2 dowodu rejestracyjnego znajdziemy odpowiednio DMC przyczepy z hamulcem i bez hamulca, jaką możemy podpiąć do naszego samochodu. Wartości te mogą być różna w zależności od zastosowanego silnika i należy je skonfrontować z polem F.1 dowodu rejestracyjnego przyczepy (DMC przyczepy, czyli F.1 nie może być większe niż DMC przyczepy dopuszczonej do holowania przez producenta samochodu, czyli O.1 lub O.2).

Żeby uzyskać uprawnienia oznaczone kodem 96 trzeba mieć prawo jazdy kategorii B, a tym samym ukończone 18 lat. Do uzyskania specjalnego kodu wystarczyć zdać praktyczny egzamin państwowy, nie ma egzaminu teoretycznego. W przeciwieństwie do kategorii B+E nie trzeba też odbywać kosztownego kursu.

Jedyny wydatek jaki ponosimy to wynosząca 170 zł opłata za egzamin praktyczny. Wystarczy zapłacić, zdać egzamin i możemy cieszyć się z nowych uprawnień.  Przed egzaminem warto jednak poćwiczyć manewrowanie z dużą przyczepą, żeby nie mieć problemów z zaliczeniem.

A jeśli już ktoś miał kod 96 to od 1 stycznia zyskał uprawnienia do ciągnięcia cięższych przyczep zupełnie za darmo.

Wbrew pozorom prawo jazdy kat. B nie upoważnia do prowadzenia wyłącznie samochodów osobowych. Lista jest znacznie dłuższa i obejmuje:

• pojazdy samochodowe
• samochody z przyczepą lekką
• samochody z przyczepą inną niż lekka 
• motorowery
• motocykle z silnikiem do 125 ccm 
• czterokołowce lekkie
• czterokołowce
• ciągniki rolnicze
• pojazdy wolnobieżne

***