Nowe mandaty od Straży Miejskiej. Koniec pobłażania dla rowerzystów

Nowe rozporządzenie wprowadza kilka ważnych zmian. Strażnicy nie mogą już karać osób, które bez stosownych uprawnień poruszały się po drogach publicznych, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu pojazdami mechanicznymi. W takich przypadkach na miejscu interwencji musi pojawić się policja.

Jednocześnie Straż Miejska zyskała nowe uprawnienia stosowne do przypisanej tej formacji roli porządkowej. Od 20 października strażnicy mogą wreszcie karać tych, którzy nie mając do tego uprawnienia, prowadzą na drogach publicznych pojazd inny niż mechaniczny. Oznacza to, że strażnik miejski może teraz ukarać wysokim  mandatem łamiące przepisy kodeksu drogowego osoby poruszające się m.in. rowerami, rikszami, elektrycznymi hulajnogami czy zaprzęgiem konnym. 

Strażnicy mogą od dziś ukarać mandatem w wysokości od 50 zł do 200 zł osoby jeżdżące rowerem czy hulajnogą bez uprawnień. Przypominamy, że do prowadzenia roweru w Polsce nie są wymagane żadne uprawnienia, ale przepis ten dotyczy wyłącznie osób pełnoletnich.

W przypadku osób w wieku od 10 do 18 lat rowerzysta powinien legitymować się kartą rowerową, prawem jazdy kategorii AM bądź prawem jazdy kategorii A1, B1 lub T.

Rodzice muszą też pamiętać, że dzieci w wieku do 10 lat jeździć mogą na rowerze wyłącznie pod opieką osoby dorosłej i w myśl obowiązujących przepisów, traktowane są wówczas jako piesi.   

Młodzież, która chciałaby zakwestionować decyzję strażnika co do wysokości kary powinna wiedzieć, że odmowa przyjęcia mandatu i skierowanie sprawy do sądu to raczej kiepski pomysł. W art. 94. Kodeksu wykroczeń (paragraf 1a) - czytamy, że:

Strażnik może więc ukarać nas mandatem w wysokości maksymalnie 200 zł, sąd - grzywną w wysokości 1500 zł. Warto jednak wiedzieć, że w Kodeksie wykroczeń jest pewna luka. Stanowi on, że "na zasadach w nim określonych" odpowiada ten, "kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu lat 17". W praktyce - w przypadku roweru i jazdy bez uprawnień - na mandat od straży miejskiej narażeni są więc jedynie 17-latkowie. Po uzyskaniu pełnoletności do jazdy rowerem nie są już wymagane żadne uprawnienia.

Nowe przepisy w zakresie karania nastolatków w praktyce mogą się jednak okazać martwym prawem. W Polsce nie istnieje bowiem żadna centralna bada danych dotycząca kart rowerowych, więc w razie kontroli strażnik nie ma możliwości zweryfikowania, czy zatrzymany nastolatek nie kłamie. Dokumentacje w tym zakresie posiada jedynie placówka (szkoła), która wystawiła kartę, ale nie ma ona obowiązku przekazywania informacji do żadnej państwowej bazy.

Strażnicy mogą też karać nie tylko osoby poruszające się rowerem bez uprawnień, ale również te, które - prowadząc rower czy urządzenie transportu osobistego - nie stosują się do przepisów kodeksu drogowego, jak chociażby zakaz poruszania się rowerem po chodniku. Jak tłumaczy Sławomir Smyk ze stołecznej Straży Miejskiej:

Rozszerzenie uprawnień straży miejskiej w kwestii dyscyplinowania rowerzystów to znak czasów. W dużych miastach rower coraz częściej staje się alternatywą dla niewydolnego transportu publicznego i tkwiących w korkach samochodów, a to przekłada się również na statystyki wypadków.

Jak zauważa w rozmowie z Polską Agencją Prasową kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ITS Maria Dąbrowska-Loranc:

Dąbrowska-Loranc nie ma wątpliwości, że nowe przepisy "są bardzo potrzebne", a "stały nadzór odczuwalny przez rowerzystów, czy użytkowników hulajnóg" to jedyna szansa na poprawę bezpieczeństwa. Jako przykład wskazuje np. badania ITS z lat 2021-2022 z których wynika, że średnia prędkość hulajnóg elektrycznych na chodnikach wyniosła 20 km/h, mimo że - zgodnie z polskim prawem - te nie mogą poruszać się po chodniku z prędkościami wyższymi niż prędkość piechura.