Czy samochód może ruszyć zanim pieszy zejdzie z przejścia? Co mówią przepisy

Każdy kierowca (chyba wie), że pieszy ma pierwszeństwo na przejściu, a także podczas wchodzenia na nie. Trzeba więc zwolnić lub zatrzymać się i pozwolić mu na przejście na drugą stronę. Ale co w przypadku, kiedy pieszy już przeszedł przed naszym pojazdem, ale jeszcze nie opuścił przejścia. Czy możemy wtedy ruszyć?

Czy piesi muszą zejść z przejścia, by samochód mógł ruszyć?
Czy piesi muszą zejść z przejścia, by samochód mógł ruszyć?ANDRZEJ ZBRANIECKIEast News

Kiedy pieszy ma pierwszeństwo - przepisy

Na początek dla porządku przypomnijmy, kiedy pieszy ma pierwszeństwo przed samochodami. Oprócz istniejącej od lat zasady dotyczącej pieszego znajdującego się na przejściu, stosować się należy także do nowej, dotyczącej pieszego wchodzącego na przejście. Zgodnie z art. 13. ust 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym mówi:

Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju.

Dodajmy, że przepisy wymagają od kierowcy ciągłej obserwacji przejścia dla pieszych oraz jego okolic, a także przewidują prewencyjne zmniejszenie prędkości:

Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu, albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu, albo wchodzącemu na to przejście.
art. 26 ust. 1

Oczywiście szereg przepisów obowiązuje również pieszych. Przede wszystkim:

Zabrania się wchodzenia na jezdnię lub drogę dla rowerów bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych oraz spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi
Art 14 pkt 1 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym

Dodatkowo zarówno kierowca, jak i pieszy w pobliżu przejścia dla pieszych ma zachować szczególną ostrożność:

polega na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie 2 ust. 22
Art 2. ust 22 Prawo o Ruchu Drogowym

Jeśli wjeżdżasz na przejście, nie możesz zmusić pieszego do szybszego kroku

A czy można w takim razie ruszyć, kiedy już przepuściliśmy pieszego, ale nadal jest on jeszcze na pasach? Przepisy nie regulują konkretnie tego zagadnienia, ale wskazać trzeba na bardzo istotną zasadę:

ustąpienie pierwszeństwa to powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić pieszego do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku.

Innymi słowy, przepisy wymagają od kierowcy ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, a niedopełnienie tego obowiązku ma miejsce wtedy, gdy w nasze zachowanie wywoła jakąś reakcję u pieszego. Jeśli więc przepuścimy go, ale zbyt szybko ruszymy, możemy tym pieszego wystraszyć i odskoczy on lub przynajmniej przyspieszy kroku. To będzie oznaczało, że nie ustąpiliśmy pierwszeństwa pieszemu i możemy zostać ukarani mandatem w wysokości 1500 zł i 10 punktów karnych.

Dlatego też o ile nie trzeba czekać, aż pieszy całkowicie opuści przejście (przepisy tego nie wymagają), trzeba ostrożnie podchodzić do ruszania, gdy pieszy jest jeszcze na pasach.

Jakie obowiązki ma pieszy?

Warto na koniec przypomnieć, że pieszy ma nie tylko prawa, ale również ma obowiązki względem zachowania się na przejściu i według prawa, nie może z premedytacją zatrzymywać się na przejściu, czy zwalniać kroku, a także korzystać z urządzeń elektronicznych, które mogą go rozpraszać.

Pieszym zabrania się:

  • wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych oraz zwalniania kroku lub zatrzymywania się, bez uzasadnionej potrzeby, podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko.
  • Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.
  • Korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych - w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji [...]

Za zwalnianie lub zatrzymywanie się bez uzasadnionej potrzeby pieszy może być ukarany mandatem w wysokości 50 zł, a za korzystanie z telefonu podczas przechodzenia przez przejście nawet 300 zł.

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas