Czy na autostradzie można wyprzedzać prawą stroną? Rozwiewamy wątpliwości
Wyprzedzanie z prawej strony to temat budzący wiele kontrowersji wśród kierowców. Część z nich uważa, że jest to manewr zakazany i niebezpieczny, inni sądzą, że jest to dozwolone. Przepisy różnicują kilka sytuacji dotyczących wyprzedzania z prawej strony i w zależności od nich dopuszczają lub zakazują takiego manewru.
Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym, wyprzedzanie to przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku. Kierujący pojazdem przed wyprzedzaniem musi upewnić się, czy ma odpowiednią widoczność i miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia ruchu, czy kierujący za nim nie rozpoczął wyprzedzania, oraz czy kierujący przed nim nie sygnalizuje zamiaru wyprzedzania, zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu. A czy wyprzedzanie prawą stroną, gdy poruszamy się na przykład drogą dwupasmową, jest możliwe?
W Polsce panuje ruch prawostronny, dlatego wielu kierowców może myśleć, że skoro tak, to wyprzedzanie z prawej nie jest dozwolone. To błąd, bo w wielu sytuacjach taki manewr jest zupełnie legalny, ale nie oznacza to jednak, że bezpieczny. Niektórzy wyprzedzani mogą się bowiem nie spodziewać innego auta, które będzie ich wyprzedzać prawą stroną. Z tego względu, nawet jeśli wyprzedzamy prawą stroną legalnie, należy w czasie tego manewru zachować szczególną ostrożność i zwracać uwagę na innych uczestników ruchu.
Część kierowców uważa, że na drogach pozamiejskich najczęściej nie można wyprzedzać z prawej strony, ale wynika to z niezrozumienia przepisów, które brzmią:
Kierowcy zwykle pomijają informację o "jezdni jednokierunkowej" i skupiają się na części dalszej przepisu, gdzie mowa o dwóch lub trzech pasach ruchu. Ma to fundamentalne znaczenie dla zrozumienia tego przepisu. Otóż jezdnia dwukierunkowa to taka, gdzie wyznaczono pasy ruchu w dwóch kierunkach. Zwykle są to zwykłe drogi jednopasmowe, czasami takie mające pod dwa pasy w każdym kierunku. Jezdnie dwukierunkowe mające trzy lub więcej pasy ruchu w każdą stronę spotykaną są rzadko, stąd przekonanie, że niewiele jest sytuacji poza terenem zabudowanym, kiedy można wyprzedzać z prawej strony.
Tymczasem większość osób nie bierze pod uwagi informacji o jezdniach jednokierunkowych. To takie drogi, gdzie kierunki ruchu są od siebie oddzielone, na przykład pasem zieleni lub barierkami. Na nich nie ma ograniczeń (przynajmniej tych związanych z pasami ruchu) co do wyprzedzania z prawej strony.
Wróćmy do początkowego pytania, czy wolno wyprzedzać prawym pasem na autostradzie. Otóż każda autostrada, podobnie jak (niemal każda) droga ekspresowa, składa się z jezdni jednokierunkowych. Kierunki ruchu są tam zawsze oddzielone. Oznacza to, że na autostradzie można zawsze wyprzedzać z prawej strony, bez względu na liczbę pasów ruchu.
Trzeba też pamiętać, kiedy przepisy zabraniają wyprzedzania z prawej strony innego uczestnika ruchu. Zakaz taki obowiązuje:
- na zakręcie oznaczonym znakiem ostrzegawczym
- przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia
- na drogach z niewyznaczonymi pasami ruchu