Znaki ostrzegawcze z opisem. Wygląd i znaczenie znaków niebezpieczeństwa

Znak drogowy ostrzegawczy zalicza się do grupy znaków pionowych. Znaki ostrzegawcze posiadają czerwone obramowanie, żółte tło i zazwyczaj czarne symbole (są wyjątki, np. znak A-19 czy A-29). W Polsce mamy 42 rodzaje znaków ostrzegawczych. Są one oznaczone literą A i liczbami od 1 do 34 (kilka typów znaków może mieć więcej niż jedno oznaczenie).

Znaki ostrzegawcze mają kształt trójkąta, który wierzchołkiem zwrócony jest ku górze. Wyjątkiem jest znak A-7 "Ustąp Pierwszeństwa", gdzie położenie trójkąta jest odwrotne.

Odległość znaku ostrzegawczego od miejsca, w którym jest zagrożenie, wynosi od 150 do 300 metrów na jezdniach, gdzie dopuszczalna prędkość pojazdów przekracza 60 km/h. Jeżeli chodzi o drogi, na których dopuszczalna prędkość jest niższa - do 100 m. Tu także wyjątkiem jest znak "Ustąp pierwszeństwa", który umieszcza się według odrębnych zasad.

Spotkać możemy także znaki ostrzegawcze w postaci znaków świetlnych. Umieszczone na nich symbole barwy białej na czarnym tle - jak informuje kodeks drogowy - mają one takie samo znaczenie, co tradycyjne znaki w postaci tablic z czarnymi symbolami na żółtym tle.

Znaki drogowe ostrzegawcze mają za zadanie przede wszystkim zwiększenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Przestrzegają kierujących pojazdami przed możliwością wystąpienia niebezpieczeństwa i wymuszają zachowanie szczególnej ostrożności.

Znaki ostrzegawcze typu A na rodzimych drogach regulowane są przez rozporządzenie w sprawie znaków drogowych i sygnałów drogowych. Warto podkreślić, że kilka ich typów posiada więcej, niż jedno znaczenie.

Prawo drogowe określa odległość, w jakiej znaki ostrzegawcze znajdują się od miejsca uznawanego za niebezpieczne lub wymagające szczególnej uwagi kierującego. Ta odległość to:

• 150-300 m na drogach o prędkości dopuszczalnej powyżej 60 km/h;
• Do 100 m na pozostałych drogach.

Zazwyczaj jest to:

• dla prędkości ≥ 100 km/h 300 m,
• dla prędkości = 90 km/h 250 m-300 m,
• dla prędkości = 80 km/h 200 m-250 m,
• dla prędkości = 70 km/h 150 m-200 m,
• dla prędkości ≤ 60 km/h 50 m-100 m.

Znak A-1 ostrzega przed pojedynczym niebezpiecznym zakrętem w prawo, a znak A-2 przed niebezpiecznym zakrętem w lewo. Stosuje się je w celu poinformowania kierującego o występowaniu ostrego skrętu w prawo (lewo). Najczęściej jest ustawiany poza miejscowościami.

Znak A-3 ostrzega przed niebezpiecznym zakrętami, z których pierwszy jest w prawo. Z kolei znak A-4 wskazuje kierowcy niebezpieczne zakręty, z których pierwszy jest w lewo. Te znaki ostrzegawcze stosuje się, jeśli odległość pomiędzy kolejnymi zakrętami jest mniejsza niż 300 metrów. Gdy na drodze są więcej niż dwa zakręty, pod znakiem może być umieszczona tabliczka o ich liczbie. 

Znak ostrzegawczy A-5 jest umieszczony przed skrzyżowaniem dróg równorzędnych, na których pierwszeństwo nie zostało określone znakami.

Znaki ostrzegawcze A-6 ostrzegają przed skrzyżowaniem z drogą podporządkowaną występującą:

• po obu stronach drogi (znak A6a)
• z prawej strony (znak A6b) 
• z lewej strony (znak A6c).
• z podporządkowanym wlotem - drogą kończącą się pasem włączania z prawej strony (znak A6d).
• z podporządkowanym wlotem - drogą kończącą się pasem włączania z lewej strony (znak A6e)

Znaki te stosowane są poza obszarem zabudowanym, by wskazać pierwszeństwo drogi przebiegającej na wprost, przy której jest ustawiony.

Znak A-7 "ustąp pierwszeństwa" jest bardzo popularnym znakiem, który możemy dostrzec na wielu skrzyżowaniach. Umieszczany jest na drodze podporządkowanej, przed skrzyżowaniem. Musi być jednak spełniony warunek widoczności (w innym wypadku stosowany jest znak "STOP". Znak A-7 może zostać umieszczony także w przypadku innych miejsc łączenia się kierunków ruchu. Pod znakiem mogą być umieszczane tabliczki informacyjne (np. tabliczka o odległości do skrzyżowania).

Znak A-8 występuje przed skrzyżowaniami, gdzie ruch odbywa się dookoła wyspy lub placu (określa to znak C-12 ruch okrężny). Jest stosowany, gdy skrzyżowanie nie jest dostatecznie widoczne.

Znak A-9 ostrzega przed przejazdem kolejowo-drogowym, który został wyposażony w zapory. Wraz ze znakiem stosowane są słupki wskaźnikowe G-1a, G-1b, G-1c (po prawej stronie jezdni), G-1d, G-1e, G-1f (po lewej stronie jezdni na jezdniach jednokierunkowych).

Znak A-10 ostrzega z kolei przed przejazdem kolejowo-drogowym, który nie został wyposażony w zapory lub półzapory. Wraz ze znakiem mogą być także stosowane słupki wskaźnikowe oraz "krzyż św. Andrzeja" G-3 lub G-4, który wyznacza miejsce zatrzymania pojazdu (nie bliżej niż 5 m od skrajnej szyny). Na przejazdach niebezpiecznych może być dodatkowo zastosowana tabliczka z układem torów i drogi na przejeździe.

Znak A-11 ostrzega kierujących przed odcinkiem, na którym występują nierówności stwarzające niebezpieczeństwo i obniżające komfort jazdy.

Znak A-11a ostrzega kierowców o progu zwalniającym zastosowanym na jezdni w celu spowolnienia ruchu pojazdów.

Znaki A-12 ostrzegają kierowców przed zwężeniem jezdni, które może powodować utrudnienia ruchu lub być niebezpieczne: 

• gdy występuje zmniejszenie szerokości po obu stronach (znak A-12a) jezdni przekraczające 0,2 m, a szerokość zwężonego odcinka wynosi mniej niż 5,5 m.
• gdy występuje zmniejszenie szerokości po prawej stronie (znak A-12b) jezdni przekraczające 0,2 m, a szerokość zwężonego odcinka wynosi mniej niż 5,5 m.
• gdy występuje zmniejszenie szerokości po lewej stronie (znak A-12c) jezdni przekraczające 0,2 m, a szerokość zwężonego odcinka wynosi mniej niż 5,5 m.

Znak A-13 ostrzega kierujących przed mostem o ruchomym przęśle - zwodzonym lub obrotowym.

Znak A-14 ostrzega przed miejscem, w którym prowadzone są roboty drogowe. Tym znakiem oznaczane są przeszkody utrudniające ruch (maszyny czy materiały), a kierowca jest informowany o robotnikach pracujących na drodze. 

Znak A-15 ostrzega kierowców o możliwości poślizgu pojazdu, który może być spowodowany zmianą nawierzchni jezdni albo stałym lub okresowym jej zawilgoceniem.

Znak A-16 ostrzega przed zbliżającym się przejściem dla pieszych, gdy może nie być ono widoczne odpowiednio wcześnie.

Znak A-17 ostrzega o miejscu uczęszczanym przez dzieci w wieku od 7 do 15 lat. Można go spotkać w pobliżu szkół, placów zabaw, placówek prowadzących zajęcia dla dzieci. 

Znaki A-18 ostrzegają kierowców o zwierzętach, które mogą znaleźć się na drodze. Znak A-18a dotyczy zwierząt gospodarskich i jest stosowany przy hodowlach czy pastwiskach. Znak A-18b dotyczy zwierzyny dzikiej i jest stosowany na drogach przebiegających przez  lasy z dużą ilością zwierzyny albo szlakach wędrówek zwierząt. 

Znak A-19 ostrzega i jest ustawiony przed miejscem, w którym mogą występować silne boczne podmuchy wiatru (np. przy wyjeździe z lasu na otwarty teren).

Znak A-20 jest ustawiony i ostrzega kierowców jadących jezdnią jednokierunkową przed miejscem, w którym rozpoczyna się ruch dwukierunkowy. Stosowany jest tam, gdzie:

• dwie jezdnie jednokierunkowe łączą się w jedną jezdnię dwukierunkową,
• przy wprowadzeniu ruchu w przeciwnym kierunku na jezdnię mającą dotychczas ruch jednokierunkowy.

Znak A-21 ostrzega kierowców o tym, że droga jest przecięta przez tory tramwajowe. Może być stosowany z tabliczkami o układzie torów i drogi.

Znak A-22 ostrzega kierujących o niebezpiecznym zjeździe, o nachyleniu co najmniej 10 procent w terenie górskim i 7 procent na pozostałych drogach.

Znak A-23 ostrzega przed wzniesieniem drogi, które wynosi co najmniej 8 procent w terenie górskim i 6 procent na pozostałych drogach.

Znak A-24 ostrzega o miejscu, w którym rowerzyści wyjeżdżają z drogi dla rowerów na jezdnię. Umieszcza się go też przed przejazdem dla rowerzystów, gdy jest on niewidoczny odpowiednio wcześnie.

Znakiem A-25 kierowcy są ostrzegani o miejscu, w którym na drogę mogą staczać się odłamki skalne (albo już zalegać), które stanowią niebezpieczeństwo dla pojazdów.

Znak A-26 jest stosowany w pobliżu lotnisk. Ostrzega kierowców o nisko przelatujących samolotach lub śmigłowcach.

Znak A-27 ostrzega o drodze bez zabezpieczeń, która przebiega wzdłuż nabrzeża lub brzegu rzeki (zbiornika wodnego) w odległości mniejszej niż 10 metrów.

Znak A-28 ostrzega kierowców o odcinku drogi pokrytej żwirem (grysem), który może być wyrzucany spod kół jadących pojazdów. Jest on stosowany często ze znakiem ostrzegającym o trwających robotach drogowych.

Znak A-29 ostrzega o sygnalizacji świetlnej na obszarze zabudowanym i poza nim oraz sygnalizacji do kierowania ruchem wahadłowym.

Znak A-30 ostrzega o innych niebezpieczeństwach, które nie zostały określone pozostałymi znakami ostrzegawczymi. Po znakiem jest zazwyczaj umieszczona tabliczka wskazująca rodzaj niebezpieczeństwa (symbol, napis).

Znak A-31 ostrzega przed niebezpiecznym poboczem lub końcem pobocza bitumicznego przechodzącego w ziemne po prawej stronie. Znak A31-a to niebezpieczeństwo występujące po lewej stronie drogi.

Oszronienie drogi albo gołoledź? O tym ostrzega znak A-32. Ważny jest przeważnie zimą, głównie przed mostami i wiaduktami.

Znak A-33 ostrzega kierowców przed częstym występowaniem zatorów spowodowanych dużym natężeniem ruchu pojazdów (np. na autostradzie, gdy trwają na niej prace drogowe). Z kolei znak A-34 to ostrzeżenie kierujących o wypadku. Jest on ustawiany głównie przez służby zabezpieczające miejsce, w którym doszło do zdarzenia.