Gdzie można zamontować próg zwalniający i kto o tym decyduje?

Progi zwalniające wpływają na wzrost poziomu bezpieczeństwa na drogach. Obecność tzw. śpiących policjantów skutecznie zmniejsza prędkość pojazdów. Według badań przeprowadzonych w USA, Wielkiej Brytanii i niektórych krajach Europy Zachodniej na odcinkach, gdzie zbudowano progi zwalniające, stwierdzono zmniejszenie prędkości pojazdów o nawet 40%. Co to jest próg zwalniający? Co czyni go tak skutecznym rozwiązaniem?

Według przepisów zawartych w rozporządzeniu ministra infrastruktury próg zwalniający to urządzenie bezpieczeństwa ruchu drogowego wykonane w formie wygarbienia. 

Może mieć zróżnicowany kształt, ale głównym celem poprzecznych wybrzuszeń na drogach jest zmuszenie kierowców do znacznego zmniejszenia prędkości. 

Przepisy określają też rozmiary i kształty progów zwalniających, a także wskazują miejsca, gdzie najlepiej je umieszczać. 

Progi zwalniające na dobre wpisały się w krajobraz polskich ulic. Na jakich drogach można zamontować próg zwalniający? Znak i przepisy w tym zakresie wskazują lokalizację spowalniaczy ruchu. Jest to konieczne z uwagi na czas potrzebny kierowcy na reakcję oraz naciśnięcie pedału hamulca. 

Najechanie na próg zwalniający ze zbyt dużą prędkością może doprowadzić do uszkodzenia nadwozia, a także zawieszenia pojazdu. Zbyt późne hamowanie, a w efekcie wjazd na spowalniacz ze wciśniętym hamulcem, obniża przód auta i skutkuje czasem nawet jeszcze poważniejszymi uszkodzeniami samochodu. 

Znak A-11a informuje kierowców o progu zwalniającym. Jeśli na ulicy, gdzie zamontowano spowalniacz, obowiązuje ograniczenie prędkości (znak B-33) pozwalające łagodnie pokonać urządzenie, to pod znakiem A-11a umieszcza się jedynie tabliczkę T-1 wskazującą dystans do progu zwalniającego.

Z kolei, gdy na ulicy nie ma ograniczenia prędkości, to razem ze znakiem A-11a powinien zostać ustawiony znak B-33 informujący kierowcę o dopuszczalnej prędkości. Wartość wskazana na znaku powinna pozwolić na bezpieczny przejazd przez próg zwalniający.

Gdy na ulicy znajduje się więcej progów zwalniających, to znak A-11a wraz z tabliczką T-2 stosuje się przed pierwszym progiem. Tabliczka T-2 informuje o odległości, na jakiej występują progi zwalniające. 

W strefie zamieszkania oraz w strefie ograniczonej prędkości do 30 km/h lub niższej kierowcy mogą napotkać progi zwalniające, które nie będą oznaczone znakiem A-11a. Pozwalają na to przepisy, więc w tych obszarach należy zachować szczególną ostrożność. 

Progi zwalniające można spotkać w terenie zabudowanym na drogach:

• lokalnych;
• dojazdowych;
• zbiorczych.

W wyjątkowych przypadkach progi zwalniające mogą zostać utworzone także na drogach głównych. 

Organem, który decyduje o montażu progu zwalniającego, jest zarządca drogi. Spowalniacze ruchu umieszcza się najczęściej w terenie zabudowanym. Drogi w tym miejscu podlegają lokalnym jednostkom administracyjnym. 

Zarządcami dróg gminnych są wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast. 

Progi zwalniające mogą być montowane na wniosek lokalnych społeczności, które zwrócą się do organów administracji drogowej w tej kwestii.

Ze względu na kształt wyróżnia się następujące rodzaje progów zwalniających:

• Listwowe - obejmują całą szerokość drogi. Mogą być wykonane z jednolitego elementu listwowego lub składającego się z segmentów.
• Płytowe - mają postać płyty. Mogą tworzyć odpowiednie ukształtowanie nawierzchni jezdni, czasem też montuje się na płycie elementy konstrukcji progu zwalniającego.
• Wyspowe - utworzone w formie wyspy lub wysp umieszczonych na jezdni. Ich szerokość dobiera się zazwyczaj w taki sposób, że pojazdy osobowe muszą zwolnić przed najechaniem na urządzenie. Z kolei autobusy komunikacji miejskiej czy samochody ciężarowe mają na tyle szeroki rozstaw kół, że mogą przejechać, nie zahaczając o próg zwalniający.

***