Wyjaśnienia odpowiedzi do Noworocznego testu polskiego kierowcy 2025

§ 95 pkt. 4 Rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych stanowi:

Kierujący pojazdem szynowym skręcający na skrzyżowaniu o ruchu kierowanym sygnałami świetlnymi może je opuścić (…) pod warunkiem ustąpienia pierwszeństwa uczestnikom ruchu poruszającym się na wprost. Przepisu nie stosuje się na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym oznaczonym znakami C-12.

Samochód jedzie przez skrzyżowanie prosto, a zatem na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną skręcający tramwaj musi ustąpić mu pierwszeństwa.

Art. 13 ust. 8 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przejście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.

Piesza znajduje się na drugim przejściu, nie wkroczyła jeszcze na wysepkę, a więc kierujący samochodem zdąży bezpiecznie przejechać nie stwarzając dla tej osoby żadnego zagrożenia.

Art. 24 ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 i 7:

1) na jezdni jednokierunkowej;

2) na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

W sytuacji pokazanej na rysunku pasy ruchu nie są wyznaczone na jezdni, a więc nie wolno wyprzedzać z prawej strony.

W tej kwestii sądy wydały orzeczenia jednoznacznie wskazujące, że nie ma obowiązku włączania lewego kierunkowskazu podczas wjeżdżania na rondo, jeżeli kierujący pojazdem zamierza jechać wokół obwiedni ronda.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekając w sprawie używania lewego kierunkowskazu podczas wjeżdżania na rondo podzielił pogląd zaprezentowany w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lutego 2020 r. I OSK 2025/18, oraz z dnia 18 stycznia 2019 r. I OSK 652/17 mówiący o braku podstawy prawnej do nakazania włączenia kierunkowskazu przy wjeżdżaniu na rondo, z uwagi na to, że w czasie wjazdu na rondo kierowca i tak nie może zmienić kierunku jazdy, zatem nie musi uprzedzać o tym innych kierowców sygnałami. Taki obowiązek powstaje dopiero przed rozpoczęciem manewru opuszczania ronda, a w przypadku rond o więcej niż jednym pasie – przed rozpoczęciem manewru zmiany pasa poprzedzającym opuszczenie ronda. Jedynie w sytuacji, gdy wjazd na takie skrzyżowanie jest połączony ze zmianą pasa ruchu (np. w przypadku konieczności ominięcia przeszkody, czy też zmiany pasa na samym skrzyżowaniu wielopasmowym) istnieje obowiązek sygnalizowania takiego manewru. Co do zasady, dopiero opuszczenie ronda jest zmianą kierunku ruchu, gdyż sam zjazd może odbyć się w jedną, ze zwykle wielu dostępnych dróg zjazdowych.

Orzeczenie sądu w Krakowie w pełni pokrywa się z wcześniejszymi orzeczeniami w podobnych sprawach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie kilka lat temu orzekł:

(...) rondo należy traktować jako "zwykłe" skrzyżowanie i włączenie sygnalizacji powinno mieć miejsce w czasie zjeżdżania ze skrzyżowania. Wtedy występuje zmiana kierunku ruchu. Przy wjeździe na skrzyżowanie o ruchu okrężnym nie następuje zmiana kierunku jazdy i brak podstaw by zamiar wykonania takiego manewru należało wcześniej zasygnalizować.

Podobne orzeczenie wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który z kolei orzekł:

Sygnalizowanie wjazdu na skrzyżowanie o ruchu okrężnym lewym kierunkowskazem wskazywałoby, iż kierujący pojazdem zamierza zmienić kierunek jazdy "w lewo" czyli poruszać się po nim w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, co oczywiście naruszało by zasadę ruchu prawostronnego obowiązującego w Polsce.

Art. 9. U st.1. ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani ułatwić przejazd pojazdu uprzywilejowanego, w szczególności przez niezwłoczne usunięcie się z jego drogi, a w razie potrzeby zatrzymanie się.

Oczywiste jest zatem, że kierujący samochodem powinien uczynić wszystko co możliwe, aby ułatwić przejazd pojazdowi uprzywilejowanemu. Wjechanie za sygnalizator ze światłem czerwonym w takim wypadku jest w pełni usprawiedliwione, chociaż powinno odbywać się z zachowaniem szczególnej ostrożności.

Art. 22 ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Kierujący pojazdem jest obowiązany zawczasu i wyraźnie sygnalizować kierunkowskazem zamiar zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu oraz zaprzestać sygnalizowania niezwłocznie po wykonaniu manewru.

W przedstawionej sytuacji kierujący czerwonym samochodem oczywiście zmienia kierunek jazdy, skręca w lewo. Nie ma przy tym znaczenia, że kierujący tym autem porusza się drogą z pierwszeństwem.

Niewłączenie lewego kierunkowskazu mogłoby sugerować, że pojedzie przez skrzyżowanie prosto i wprowadzić w błąd kierowcę żółtego samochodu.

Kierujący czerwonym samochodem rozpoczął hamowanie na prawym pasie ruchu. W wyniku tego jadące za nim pojazdy również będą musiały hamować. Jest to postępowanie nieprawidłowe i niebezpieczne. Należy przejechać na pas zjazdowy i dopiero na tym pasie rozpocząć hamowanie. W ten sposób nie utrudnimy jazdy kierowcom poruszającym się za nami.

Art. 24 ust. 7 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni (…) na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany.

Czerwony samochód zbliża się do skrzyżowania, a więc łatwo wywnioskować, że będzie realizował ten manewr także na skrzyżowaniu, wyprzedzając jadące lewym pasem pojazdy. W wyniku tego może dojść do kolizji ze skręcającym w lewo granatowym samochodem zwłaszcza, że obaj kierujący nie widzą się wzajemnie. Dlatego właśnie na skrzyżowaniach obowiązuje zakaz wyprzedzania.

Aquaplaning polega na wytworzeniu się klina wodnego pomiędzy nawierzchnią jezdni a oponą na skutek nienadążania tejże opony z odprowadzaniem wody zalegającej na jezdni. Na oblodzonej nawierzchni oczywiście również może wystąpić poślizg, ale nie ma on nic wspólnego z aquaplaningiem

Art. 24 ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Dopuszcza się wyprzedzanie z prawej strony na odcinku drogi z wyznaczonymi pasami ruchu, przy zachowaniu warunków określonych w ust. 1 i 7: (…) na jezdni dwukierunkowej, jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu na obszarze zabudowanym lub trzy pasy ruchu poza obszarem zabudowanym przeznaczone są do jazdy w tym samym kierunku.

W sytuacji pokazanej na rysunku jezdnia przebiega poza obszarem zabudowanym i są wyznaczone 3 pasy ruchu, a więc spełnione są warunki cytowane w przepisie. Kierujący samochodem osobowym może zatem wyprzedzać z prawej strony.

Art. 47a ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Kierujący pojazdem w tunelu, podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego, jest obowiązany zachować odstęp od poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż 5 m.

Przepis ten dotyczy każdego tunelu, a zachowanie 5-metrowego odstępu ma ułatwić utworzenie w razie potrzeby korytarza życia.

Art. 26 ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

(…) Kierującemu pojazdem zabrania się: wyprzedzania pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejścia, na którym ruch jest kierowany.

Jeżeli kierujący czerwonym samochodem poruszałby się z prędkością znacznie wyższą niż autobus i ciężarówka, to wówczas wyprzedzałby te pojazdy bezpośrednio przed przejściem i na przejściu dla pieszych, a to jest zabronione przez cytowany wyżej przepis.

Nie istnieje przepis, który w pokazanej wyżej sytuacji zabraniałby kierującemu jazdy dookoła obwiedni ronda prawym pasem. Wprawdzie taki tor jazdy nie jest zalecany, ale nie jest też sprzeczny z przepisami.

Kierujący granatowym samochodem zamierzał opuścić rondo skręcając w drugą drogę wylotową , ale zorientował się, że jest ona zakorkowana. W związku z tym pojechał dalej po obwiedni ronda i nie ma w tym nic niedozwolonego.

Art. 22 ust. 4a ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

W warunkach znacznego zmniejszenia prędkości na jezdni z więcej niż jednym pasem ruchu w tym samym kierunku jazdy, w przypadku gdy nie istnieje możliwość kontynuacji jazdy pasem ruchu z powodu wystąpienia przeszkody na tym pasie ruchu lub jego zanikania, kierujący pojazdem poruszający się sąsiednim pasem ruchu jest obowiązany bezpośrednio przed miejscem wystąpienia przeszkody lub miejscem zanikania pasa ruchu umożliwić jednemu pojazdowi lub jednemu zespołowi pojazdów, znajdującym się na takim pasie ruchu, zmianę tego pasa ruchu na sąsiedni, którym istnieje możliwość kontynuacji jazdy.

W sytuacji pokazanej na rysunku zielone auto nie znajduje się bezpośrednio przed miejscem zanikania pasa ruchu, a więc kierujący busem nie na obowiązku umożliwienia tamtemu kierowcy zmiany pasa ruchu.

§97 ust. 1 Rozporządzenia o znakach i sygnałach drogowych stanowi:

Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator kierunkowy S-3 dotyczą kierujących jadących w kierunkach wskazanych strzałką (strzałkami).

W tej sytuacji sygnalizator kierunkowy zezwala tylko na skręcanie w lewo, a zatem zawracanie nie jest dozwolone.

Art. 5 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami drogowymi regulującymi pierwszeństwo przejazdu.

W sytuacji pokazanej na rysunku na skrzyżowaniu działają sygnały świetlne i ich wskazania są nadrzędne w stosunku do wskazań znaków. W takim przypadku kierujący ma obowiązek stosować się do wskazań sygnalizacji i pomocniczo do przepisów ruchu drogowego, natomiast wskazania znaków należy pominąć. Czerwone auto skręca w lewo podczas gdy granatowy samochód jedzie z przeciwka na wprost. A zatem kierowca czerwonego samochodu musi ustąpić pierwszeństwa granatowemu autu.

Art. 27 ust. 1 i 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, znajdującym się na przejeździe.

Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jadącym na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla pieszych i rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.

W sytuacji pokazanej na rysunku samochód jedzie prosto, natomiast rowerzysta nie znajduje się jeszcze na przejeździe dla rowerów. Kierujący samochodem nie ma więc obowiązku ustępować pierwszeństwa rowerzyście. Trudno wymagać, by zatrzymał się i czekał, aż rowerzysta dojedzie do przejazdu. Inna sytuacja występuje w przypadku, kiedy pojazd skręca w drogę poprzeczną.

W sytuacji przedstawionej na rysunku tramwaj znajduje się na drodze podporządkowanej, a samochód na drodze z pierwszeństwem. W takim przypadku nie ma zastosowania „uprzywilejowanie” tramwaju jako pojazdu szynowego. Wskazania znaków są nadrzędne w stosunku do ogólnych przepisów ruchu drogowego.

Zgodnie z art. 2 pkt. 18 ustawy Prawo o ruchu drogowym za pieszego uważa się również dziecko do lat 10 kierujące rowerem pod opieką osoby dorosłej.

Art. 33 ust. 5 pkt. 1 ustawy określa:

Korzystanie z drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy: (…) opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;

Dziecko do lat 10 traktowane jest jako pieszy, a pieszym nie wolno korzystać z drogi dla rowerów. Rowerzysta sprawujący opiekę nad takim dzieckiem może i powinien jechać po chodniku.

Art. 26 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym stanowi:

Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża.

Przepis nie wskazuje, że pieszy musi znajdować się na przejściu, a zatem kierujący pojazdem jest obowiązany zawsze ustąpić pierwszeństwa pieszemu podczas skręcania w drogę poprzeczną na skrzyżowaniu, niezależnie od tego, czy przejście jest wyznaczone czy nie.

§ 95 pkt. 4 Rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych stanowi:

Kierujący pojazdem szynowym skręcający na skrzyżowaniu o ruchu kierowanym sygnałami świetlnymi może je opuścić (…) pod warunkiem ustąpienia pierwszeństwa uczestnikom ruchu poruszającym się na wprost. Przepisu nie stosuje się na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym oznaczonym znakami C-12.

Tutaj mamy skrzyżowanie o ruchu okrężnym oznaczone znakami C-12. W tej sytuacji tramwaj niezależnie od tego czy jedzie prosto czy skręca ma pierwszeństwo przed innymi pojazdami.