LPG pozwala oszczędzać, ale niszczy samochód!
Decyzję o założeniu instalacji LPG, albo o zakupie samochodu w nią wyposażoną, podejmuje się, aby obniżyć wydatki związane z eksploatacją auta. Wiele osób zapomina jednak o licznych problemach, jakie, prędzej czy później, powoduje taka ingerencja oraz o kosztach z nich związanymi.
Współczesne instalacje LPG - jeśli tylko zostały prawidłowo dobrane do samochodu i poprawnie zamontowane - najczęściej nie sprawiają żadnych kłopotów. Wytrawni montażyści szczycą się nawet tym, że z powodzeniem przerabiają auta, które teoretycznie do gazu się nie nadają.
Skąd zatem pomysł na pisanie o usterkach LPG? Z faktu, że nawet najlepsza instalacja po kilku latach pracy się zużywa, a także stąd, że przystosowanie samochodu do pracy na gazie ze względu na swoją złożoność i konieczność poważnej ingerencji w osprzęt silnika niesie za sobą duże ryzyko błędów montażowych.
Właśnie kumulacja obu tych czynników sprawia, że aut z LPG nie eksploatuje się tak bezproblemowo, jakby sobie tego życzyli ich właściciele. Źle działająca instalacja nie tylko irytuje użytkownika, ale niszczy silnik i jego osprzęt. Z naprawami nie należy zatem zwlekać.
Różne problemy
Typowe błędy montażowe ujawniają się zwykle w pierwszym miesiącu od momentu dostosowania samochodu do jazdy na gaz. Wśród nich należy wymienić: problemy z tankowaniem LPG (zawór zbyt wcześnie odbija), złe wskazania poziomu gazu, anomalie pracy układów chłodzenia i ogrzewania, zapalanie się kontrolki "check engine", gaśnięcie silnika zasilanego LPG, brak mocy, samoczynne przełączanie się z trybu gazowego na benzynowy na długo przed wyczerpaniem zapasu gazu.
Wiele z tych kłopotów może ujawnić się po kilku latach od montażu LPG. Wówczas ma się już do czynienia z typowym zużyciem eksploatacyjnym. W instalacjach wtryskowych najczęściej zużywają się wtryskiwacze oraz odmawiają posłuszeństwa czujniki ciśnień, a w instalacjach mieszalnikowych najszybciej zużywa się reduktor.
Czym to grozi
Już sam fakt, że mimo inwestycji poniesionych na montaż instalacji jest się zmuszonym do jazdy tylko na benzynie (nie ma więc planowanych oszczędności na paliwie), jest dla użytkownika samochodu wystarczająco denerwujący. Ale to nie wszystko. Większość z prezentowanych usterek odbija się negatywnie na kondycji silnika. Bagatelizowanie kontrolki "check engine" to najkrótsza droga do wypalenia gniazd zaworowych. Lekceważenie problemów z chłodzeniem silnika i ogrzewaniem wnętrza prowadzi do przegrzewania się jednostki napędowej, pękania głowicy i przyspieszonego wypalania uszczelki pod głowicą. W tych przypadkach koszty remontu idą już w tysiące złotych.
Niektóre naprawy instalacji LPG wymagają poniesienia dodatkowych kosztów. Jeśli mechanik musi wymienić lub naprawić wielozawór w zbiorniku gazu - trzeba ten zbiornik opróżnić (wyjeździć zgromadzony gaz, a resztki - wypuścić). Naprawy związane z układem chłodzenia oznaczają zwykle konieczność uzupełnienia płynu chłodniczego lub jego profilaktycznej wymiany.
Objawy, koszty
Najczęstsze usterki związane z eksploatacją auta na LPG wymieniamy w 18 punktach. Część z nich to awarie samej instalacji gazowej, a część - typowe kłopoty, jakich należy spodziewać się w przypadku samochodu zasilanego LPG (jego podzespołów). Przy okazji podajemy prawdopodobne przyczyny usterek i szacowany koszt naprawy. Wiedza ta może być przydatna zarówno dla osób, które dopiero planują przerobienie auta na gaz jak i tych, które są już posiadaczami pojazdu z instalacją LPG.
18 typowych usterek samochodów z LPG znajdziesz na następnej stronie.
1. Nieszczelność układu chłodzącego
OBJAW: poziom płynu chłodniczego w zbiorniczku spada poniżej minimum. Uzupełnianie nie pomaga - sytuacja powtarza się co kilka lub co kilkanaście dni. Pod autem mogą pojawiać się mokre ślady.
PRZYCZYNA: instalacja LPG jest wpinana w układ chłodzenia (płyn chłodniczy wykorzystuje się do podgrzewania reduktora). Nieszczelności pojawiają się najczęściej w miejscach, w których montażysta wykonał nowe połączenia. Przeciekać może także sam reduktor. Możliwy jest wyciek płynu do układu dolotowego lub przedostawanie się LPG do układu chłodzenia.
KOSZT NAPRAWY: 50-400 zł
2. Przegrzewanie silnika
OBJAW: wskazówka temperatury wchodzi na czerwone pole, płyn chłodniczy gotuje się.
PRZYCZYNA: w wyniku błędów montażowych zostało zaburzone krążenie płynu w układzie. Możliwe jest także zapowietrzenie układu chłodzenia.
KOSZT NAPRAWY: samo odpowietrzenie układu kosztuje zwykle od 50 do 100 zł (w tym nowy płyn). Wymiana przewodów i opasek oznacza wydatek ok. 100 zł.
3. Na LPG silnik szarpie
OBJAW: podczas jazdy na gazie moc jest rozwijana nieharmonijnie. W trakcie przyspieszania silnik szarpie, z trudem utrzymuje wolne obroty. Na benzynie silnik pracuje idealnie.
PRZYCZYNA: możliwe, że zużył się układ zasilania LPG. W przypadku instalacji mieszalnikowych szwankuje reduktor lub nieszczelny jest układ dolotowy. Mógł także zepsuć się silnik krokowy sterujący dawką gazu. W przypadku instalacji wtryskowych można podejrzewać zużycie wtryskiwaczy.
KOSZT NAPRAWY: wszystko zależy od rodzaju uszkodzeń. Komplet wtryskiwaczy LPG to zwykle koszt od 250 do 500 zł.
4. Nie działa wskaźnik poziomu LPG
OBJAW: niezależnie od ilości zatankowanego LPG, wskaźnik pokazuje jedną wartość, odbiegającą od stanu faktycznego.
PRZYCZYNA: czujnik poziomu LPG działa na podobnej zasadzie jak pływak w spłuczce klozetowej. Zablokowanie pływaka to najczęstsza przyczyna błędnych wskazań. Możliwa jest także usterka elektryczna (brak połączenia na stykach, zwarcie itp.).
KOSZT NAPRAWY: mechanik najczęściej zaczyna od... stukania młotkiem w zbiornik LPG. Jeśli pływak się odblokuje, naprawa jest gratisowa. Jeśli to nie pomoże, właściciel auta powinien się przygotować na wydatek od 50 do 100 zł.
5. Nie działa ogrzewanie
OBJAW: niezależnie od ustawienia pokrętła temperatury, z kratek wentylacyjnych leci zimne lub letnie powietrze.
PRZYCZYNA: podczas montażu instalacji zapowietrzył się układ chłodzenia. Możliwe, że przyczyną anomalii jest niewłaściwe zamontowanie reduktora LPG.
KOSZT NAPRAWY: samo odpowietrzenie układu kosztuje zwykle 50-100 zł (z nowym płynem). Zmiana lokalizacji reduktora może kosztować nawet 200 zł.
6. Nie można zatankowować gazu do pełna
OBJAW: nie udaje się zatankować gazu do pełna. Pistolet "odbija" zdecydowanie zbyt wcześnie.
PRZYCZYNA: czasem winny jest pistolet na stacji LPG, ale zdecydowanie częściej przyczyna leży po stronie zaworu do tankowania gazu. Można go wymienić lub zdemontować i oczyścić. Przed wizytą u mechanika warto na wszelki wypadek spróbować zatankować LPG na innej stacji.
KOSZT NAPRAWY: nowe zawory kosztują 40-60 zł. Koszt wymiany to ok. 30 zł. Najczęściej kończy się na oczyszczeniu zaworu za 30-50 zł.
7. Pogorszenie osiągów
OBJAW: w tym przypadku chodzi o sytuację, w której z miesiąca na miesiąc osiągi samochodu na LPG pogarszają się, choć początkowo wszystko było w porządku. Na benzynie silnik pracuje poprawnie.
PRZYCZYNA: przyczyną może być zużycie filtrów LPG, ale nie tylko. W instalacjach mieszalnikowych powyższe objawy mogą świadczyć o zużyciu reduktora, a w przypadku instalacji wtryskowych - o kłopotach z elektroniką sterującą wtryskiem LPG (tzw. "rozjeżdżające się mapy wtrysków") lub o zużyciu wtryskiwaczy.
KOSZT NAPRAWY: wymiana filtra to koszt od 30 do 60 zł. Oszacowanie kosztów napraw pozostałych usterek jest trudne - zależą one od konkretnego przypadku.
8. W aucie czuć zapach gazu
OBJAW: we wnętrzu samochodu i w pobliżu auta czuć gaz.
PRZYCZYNA: LPG ma mocny zapach, więc nawet niewielkie jego ilości są wyczuwalne. Przyczyną mogą być bardzo małe nieszczelności instalacji lub nieszczelny układ wydechowy. W starszych instalacjach mieszalnikowych gaz może wydobywać się z nieszczelnego układu dolotowego i przez obudowę filtra kabinowego lub wloty powietrza dostawać się do wnętrza samochodu.
KOSZT NAPRAWY: koszt jest szacowany indywidualnie. Naprawa zaczyna się od klasycznej kontroli szczelności połączeń, która kosztuje ok. 50 zł, ale zdarzają się wydatki nawet 200 zł.
9. Silnik nie wkręca się na obroty
OBJAW: na niskich obrotach silnik pracuje idealnie. Na wyższe nie chce się wkręcać, lub najwyraźniej brakuje mu na nich mocy.
PRZYCZYNA: przyczyny mogą być różne, począwszy od prozaicznego zatkania filtra LPG, poprzez zużycie reduktora (lub jego zbyt małą wydajność) aż po problemy z oprogramowaniem sterownika instalacji.
KOSZT NAPRAWY: wymiana filtra to koszt ok. 30-60 zł. Za wymianę reduktora płaci się od 300 do 500 zł. Diagnostyka oraz regulacje wyceniane są indywidualnie w zależności od rodzaju instalacji i silnika.
10. Silnik niespodziewanie gaśnie
OBJAW: na LPG silnik gaśnie w najmniej spodziewanych momentach - na skrzyżowaniu, po włączeniu biegu jałowego, podczas hamowania, itp.
PRZYCZYNA: w instalacjach mieszalnikowych wina leży po stronie złej regulacji lub złej modyfikacji układu zasysania zimnego powietrza. Czasem winne jest niewłaściwe zamontowanie reduktora. W instalacjach wtryskowych tego typu kłopoty się nie zdarzają, a jeśli już, to problem leży po stronie elektroniki sterującej systemem.
KOSZT NAPRAWY: naprawa polega na żmudnej diagnostyce i precyzyjnej regulacji. W przypadku instalacji mieszalnikowych nie zawsze jest skuteczna. Orientacyjny koszt to 50-150 zł.
11. Świeci się kontrolka Check Engine
OBJAW: kontrolka świeci się cały czas lub zapala tylko w określonych, powtarzalnych warunkach i po kilku dniach gaśnie.
PRZYCZYNA: z jakichś względów skład mieszanki nie odpowiada parametrom przewidzianym przez producenta samochodu. Autem da się jeździć, ale lekceważenie problemu grozi wypaleniem gniazd zaworowych lub uszkodzeniem katalizatora.
KOSZT NAPRAWY: od 50 do 100 zł płaci się za samą diagnostykę (podpięcie komputera). Inne wydatki zależą od zakresu naprawy.
12. Silnik "strzela"
Dotyczy tylko instalacji mieszalnikowych
OBJAW: podczas uruchamiania lub przyspieszania z niskich obrotów w kolektorze ssącym wybucha mieszanka LPG.
PRZYCZYNA: zużyty układ zapłonowy, zła regulacja składu mieszanki LPG, błędy montażowe, bardzo duża objętość układu dolotowego.
KOSZT NAPRAWY: konieczna jest wymiana przewodów zapłonowych i świec, czasem także filtrów (łączny koszt nawet do 300 zł). Dodatkowym kosztem jest regulacja instalacji i... usuwanie zniszczeń wywołanych wybuchem. To kosztuje nawet ponad 1000 zł.
13. Zużycie pompy paliwa
OBJAW: z tylnej części auta słychać charakterystyczne buczenie. Podczas jazdy na benzynie chwilami brakuje mocy, silnik przerywa, trudno go uruchomić.
PRZYCZYNA: w autach z instalacją LPG pompa benzyny może zużywać się szybciej niż zwykle. Wiele zależy jednak od rodzaju instalacji i sposobu jej montażu.
KOSZT NAPRAWY: zależy od rodzaju samochodu i rodzaju pompy. Ceny popularnych pomp: 150-450 zł. Ciekawostka - w niektórych autach stosowane są dwie pompy benzyny: jedna w zbiorniku, druga zewnętrzna.
14. Zużycie gniazd zaworowych
OBJAW: silnik traci moc, pracuje nierówno. Nie można wyregulować prawidłowego luzu zaworowego (ewentualnie luz wykracza poza możliwości samoczynnej kompensacji).
PRZYCZYNA: LPG jako taki nie przyspiesza zużycia gniazd zaworowych. Szkodliwa jest natomiast uboga mieszanka, czyli źle wyregulowana instalacja. Warto zaznaczyć, że chodzi nie tylko o pomiar składu mieszanki podczas badania technicznego, ale także w stanach przejściowych, np. podczas przyspieszania.
KOSZT NAPRAWY: naprawa jest poważna - polega na demontażu głowicy i jej regeneracji. Koszt wynosi zazwyczaj 800-1500 zł.
15. Zużycie układu zapłonowego
OBJAW: auto z instalacją mieszalnikową źle pracuje na LPG - "strzela", gaśnie. W samochodach z instalacjami wtryskowymi ten problem raczej nie występuje, a jeśli już - jest mniej dotkliwy.
PRZYCZYNA: generowanie iskry w środowisku mieszaniny propanu, butanu i powietrza wymaga wyższych napięć niż w mieszance powietrza i benzyny. Z tego powodu układ zapłonowy jest bardziej obciążony i zużywa się szybciej.
KOSZT NAPRAWY: nowe świece zapłonowe kosztują od 9 do 60 zł za sztukę. Koszt nowych przewodów wynosi 120-1300 zł. Koszt cewek zapłonowych: od 70 zł (zwykła cewka starej konstrukcji) do 650 zł (kaseta zapłonu).
16. Korozja nadwozia
OBJAW: korozja pojawia się wszędzie tam, gdzie ingerował montażysta instalacji LPG - wokół wlewu gazu, pod wkrętami mocującymi przewody LPG do nadwozia, pod wkrętami mocującymi reduktor, a także w bagażniku, w okolicy śrub mocujących zbiornik LPG.
PRZYCZYNA: montaż instalacji wymaga wywiercenia otworów w nadwoziu - są potrzebne do mocowania elementów instalacji LPG. Otwory są zabezpieczane prostymi metodami - najczęściej powłokami w aerozolu, które nie zawsze spełniają swoją rolę.
KOSZT NAPRAWY: w grę wchodzi wyłącznie oczyszczenie uszkodzonych miejsc i ponowne ich zakonserwowanie. Czasem konieczne jest przeniesienie elementów montażowych w inne miejsce.
17. Korozja układu wydechowego
OBJAW: silnik głośno pracuje, wokół wyczuwa się zapach gazu, podczas zmiany zakresu obrotów układ wydechowy wpada w rezonans.
PRZYCZYNA: w efekcie spalania LPG powstaje więcej pary wodnej niż w wyniku spalania benzyny. Z tego powodu układ wydechowy koroduje szybciej i w charakterystyczny sposób - "od środka". Z tego powodu może brzęczeć i rezonować, choć z zewnątrz wydaje się jeszcze całkiem sprawny i szczelny.
KOSZT NAPRAWY: do popularnych modeli samochodów zamienniki układu wydechowego są tanie: kosztują od 300 do 600 zł.
18. Uszkodzenie układu dolotowego
OBJAW: silnik pracuje nierówno, gaśnie, nie utrzymuje wolnych obrotów.
PRZYCZYNA: po montażu sekwencyjnej instalacji LPG może dojść do rozszczelnienia kolektora w miejscach osadzenia wtryskiwaczy. W autach z instalacją mieszalnikową wystrzały gazu niszczą kolektor oraz inne elementy w układzie dolotowym - np. przepływomierz.
KOSZT NAPRAWY: bardzo rzadko udaje się naprawić kolektor lub inne elementy układu dolotowego. Remont polega na wymianie uszkodzonych elementów na inne, sprawne (mogą być używane). Zazwyczaj trzeba się przygotować na wydatek nie mniejszy niż200 zł. Najczęściej jest to jednak kwota 400-1200 zł.