Jedne kosztują 80 zł, a drugie 1000 zł. Lepiej się nie pomylić w urzędzie

Choć po drodze wygląd polskich tablic rejestracyjnych nieznacznie się zmieniał, zasadniczo wzór, który obowiązuje do dzisiaj, wprowadzono 1 maja 2000 roku. Początkowo na tablicach rejestracyjnych widniała polska flaga, ale od 1 maja 2006 roku zmieniono to wprowadzając na tablice flagę Unii Europejskiej z dopiskiem PL obok. Ostatnim aktem, który zmieniał kwestie dotyczące polskich tablic rejestracyjnych było Rozporządzenie Ministra Infrastruktury wydane 31 sierpnia 2022 roku, określające zasady rejestracji pojazdów, sposoby ich oznaczania, wymogi dotyczące tablic rejestracyjnych oraz wzory dokumentów rejestracyjnych.

Warto podkreślić, że aby pojazd mógł legalnie poruszać się po drogach, musi być wyposażony w tablice rejestracyjne, które są czytelne. Za brudne tablice można otrzymać mandat 100 zł, natomiast celowe zasłanianie tablic grozi karą w wysokości 500 zł i ośmioma punktami karnymi.

Tablice rejestracyjne są wykonywane z taśmy aluminiowej pokrytej folią odblaskową, która zapewnia ich widoczność w nocy. Zawierają także szereg zabezpieczeń, w tym znaki identyfikacyjne w postaci wytłoczonych znaków "PL" widocznych pod odpowiednim kątem oraz oznaczenia producenta i numeru certyfikatu.

Najpowszechniejsze są zwyczajne tablice rejestracyjne. W Polsce system rejestracji pojazdów opiera się na kodach, gdzie pierwsze litery tablicy wskazują lokalizację. Litera początkowa identyfikuje województwo, po niej następują jedna lub dwie litery określające powiat. W przypadku miast na prawach powiatu (oraz dzielnic Warszawy) używa się pojedynczej litery, natomiast powiaty ziemskie oznaczane są dwoma literami, choć zdarzają się wyjątki od tej zasady.

Dalsza część numeru rejestracyjnego to wyróżnik pojazdu. Ze względów bezpieczeństwa i czytelności, nie stosuje się w nim liter łatwych do pomylenia z cyframi: B (podobne do 8), D (podobne do 0), I (podobne do 1), O (podobne do 0) oraz Z (podobne do 2). W 2002 roku wprowadzono również modyfikacje w wyglądzie liter M i W, aby poprawić ich czytelność.

Koszt wyrobienia tablic rejestracyjnych w Polsce jest zróżnicowany w zależności od ich rodzaju i przeznaczenia. Standardowe tablice samochodowe kosztują 80 złotych za komplet, podczas gdy tablice motocyklowe są tańsze i kosztują 40 złotych. Najbardziej kosztowne są tablice indywidualne, których cena wynosi 1000 złotych. Tu warto podkreślić, że obecnie w Polsce nie ma obowiązku wymiany tablic rejestracyjnych przy zmianie właściciela, nawet jeśli stare tablice nie odpowiadają miejscu zamieszkania nowego.

W przypadku pojazdów zabytkowych koszt tablic jest wyższy niż standardowych - dla samochodów zabytkowych wynosi 100 zł, a dla motocykli zabytkowych 50 złotych. Najtańsze są tablice motorowerowe, których koszt to 30 złotych. Tablice czasowe mają niższe ceny - dla samochodów kosztują 30 złotych, dla motocykli i motorowerów po 12 zł. W przypadku zgubienia lub zniszczenia tablicy samochodowej, koszt wyrobienia wtórnika jednej tablicy wynosi 52,50 zł, a kompletu - 92,50 zł. Dodatkowa tablica rejestracyjna na bagażnik kosztuje 52,50 zł. Kierowcy, którzy stosują zamiast tych ostatnich kartony z odręcznie napisanymi numerami ryzykują zatrzymanie przez policję i mandat - aby poruszać się po drogach legalnie, tablica musi być urzędowa.

Pojazdy, które nie były wcześniej zarejestrowane na terytorium Polski lub inne, które nie są aktualnie zarejestrowane, mogą otrzymać, na wniosek właściciela, czerwone tablice rejestracyjne. Tablice te wyróżniają się ze względu na swój wygląd - na białym tle umieszczone są czerwone litery i cyfry. Wyróżnikiem województwa jest tylko jedna litera (a nie co najmniej dwie - jak w przypadku tablic zwyczajnych). O tablice tymczasowe wnioskuje się w wydziale komunikacji, można je dostać od ręki, ale będą ważne tylko na 30 dni. W szczególnych przypadkach da się przedłużyć ważność o kolejne 14 dni.

Montuje się je na pojazdach po to, by na przykład możliwe było poruszanie się autem po drogach przed rejestracją właściwą. Łączny koszt wyrobienia tablic tymczasowych to 61 zł - z czego 30 zł to koszt tablic, nalepki legalizacyjne wyceniono na 12,50 zł, a pozwolenie czasowe na 18,50 zł.

Zielone tablice dla aut elektrycznych zostały wprowadzone w 2020 roku. Są one zarezerwowane wyłącznie dla aut o czysto bezemisyjnym napędzie - nie mogą ich zatem otrzymać pojazdy wyposażone w napęd hybrydowy plug-in.

W lipcu 2019 roku wprowadzono też tak zwane profesjonalne tablice rejestracyjne, przeznaczone dla producentów pojazdów, czy jednostek badawczych prowadzących testy.

Tablice te można wykorzystywać zamiennie na różnych pojazdach podczas jazd próbnych, testowych czy promocyjnych, eliminując konieczność każdorazowej rejestracji pojazdu w urzędzie. Pod względem rozmiaru i kroju czcionki tablice profesjonalne są identyczne ze standardowymi, jednak wyróżniają się białym tłem i zielonymi znakami.

Tablice zabytkowe przysługują pojazdom, które mają ponad 25 lat, nie są produkowane od minimum 15 lat i znajdują się w rejestrze dóbr kultury. W drodze wyjątku urząd może zezwolić na ich użycie w przypadku aut młodszych, ale w jakichś sposób wyjątkowych - na przykład takich, które zostały wyprodukowane w niewielkiej liczbie egzemplarzy. Mogą je też otrzymać prototypy nieprodukowane seryjnie. Tablice wyróżniają się żółtym tłem i symbolem pojazdu zabytkowego umieszczony po prawej stronie.

Aby samochody sportowe, a konkretnie wyczynowe, czyli takie przeznaczone stricte do zawodów, mogły poruszać się legalnie na przykład między odcinkami specjalnymi, przygotowano także specjalne, żółto-czerwone tablice, które mogą być wykorzystywane “czasowo i miejscowo”. Pojazd z takimi tablicami nie może uczestniczyć w normalnym ruchu, a jedynie przemieszczać się z miejsca na miejsce w trakcie trwania zawodów.