Wymiana oleju w skrzyni automatycznej to konieczność. Mechanicy nie mają wątpliwości

Skrzynia automatyczna zawiera szereg precyzyjnych elementów: sprzęgła, przekładnie planetarne, hamulce oraz koła zębate, które do prawidłowego funkcjonowania potrzebują stałej obecności odpowiedniego oleju przekładniowego.

Olej w skrzyni automatycznej pełni podobne funkcje jak olej silnikowy - odprowadza ciepło, smaruje komponenty, redukuje hałasy i zapobiega korozji. Dodatkowo tłumi drgania powstające podczas pracy mechanizmu. Jednak warunki pracy oleju przekładniowego są znacznie trudniejsze niż w silniku, co sprawia, że jego degradacja następuje szybciej i ma poważniejsze konsekwencje.

Problemem jest fakt, że producenci samochodów wydłużyli okresy wymiany oleju przekładniowego, czasem sugerując nawet, że jest on bezobsługowy przez cały okres eksploatacji pojazdu. Tymczasem producenci automatycznych skrzyń biegów mają zupełnie odmienne zdanie na ten temat, zalecając regularne wymiany co 60-120 tysięcy kilometrów, w zależności od stylu jazdy i warunków eksploatacji.

Objawy zużytego oleju przekładniowego są charakterystyczne i łatwe do rozpoznania. Pierwsze sygnały to szarpanie podczas jazdy oraz trudności przy zmianie przełożeń. Skrzynia traci płynność działania, zmiana biegów staje się opóźniona i toporna, a moment wbicia kolejnego przełożenia następuje ze znacznym opóźnieniem. Każda zmiana biegu staje się odczuwalna jako nieprzyjemne szarpnięcie.

Ignorowanie tych objawów prowadzi do narastania problemów. Zużyty olej traci właściwości smarne, co powoduje zwiększone tarcie między elementami skrzyni. Rosnące temperatury pracy dodatkowo przyspieszają degradację pozostałego oleju, tworząc błędne koło.

Kierowcy mają do wyboru dwie metody wymiany oleju przekładniowego. Pierwsza to wymiana statyczna, zbliżona do procedury wymiany oleju silnikowego. Polega na odkręceniu korka spustowego, zlaniu starego oleju i zalaniu nowego. Ta metoda kosztuje od 100 do 200 złotych, ale ma istotną wadę - pozwala wymienić jedynie około 50-70 proc. oleju, pozostawiając stary płyn w przewodach, chłodnicy i zakamarkach skrzyni.

Bardziej skuteczną opcją jest wymiana dynamiczna, wykorzystująca specjalistyczne urządzenie, które wypłukuje system i wymienia nawet 90 proc. oleju. Koszt tej procedury wynosi około 500-600 złotych i wymaga większej ilości oleju, ale zapewnia znacznie lepsze rezultaty. Niestety, nie wszystkie modele samochodów umożliwiają podłączenie urządzenia do dynamicznej wymiany.

Naprawa lub wymiana automatycznej skrzyni biegów to koszt od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, w zależności od modelu samochodu. W przypadku nowszych i bardziej zaawansowanych jednostek kwoty mogą być jeszcze wyższe. Dla porównania - regularna wymiana oleju przekładniowego to wydatek kilkuset złotych co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów.

Warto pamiętać, że kontrola poziomu oleju przekładniowego w większości samochodów z automatem wymaga specjalistycznego sprzętu lub wiedzy mechanika. W przeciwieństwie do oleju silnikowego, sprawdzenie stanu oleju w skrzyni automatycznej nie jest możliwe za pomocą tradycyjnego bagnetu - większość nowoczesnych samochodów nie wyposażono w odpowiedni miernik.