Silnik spala olej? Przyczyn może być kilka, a jedna jest zaskakująca

Zjawisko spalania oleju można rozpoznać po charakterystycznych objawach. Najbardziej oczywistym wskaźnikiem jest niebieskawy dym wydostający się z układu wydechowego podczas pracy silnika, szczególnie przy przyspieszaniu. Towarzyszący mu specyficzny, ostry zapach spalenizny to kolejny sygnał ostrzegawczy. Kierowcy często zauważają również obniżenie osiągów pojazdu, problemy z rozruchem czy zwiększone zużycie paliwa - wszystko to może wskazywać na problemy z gospodarką olejową.

Diagnostykę warto rozpocząć od najprostszej, ale często pomijanej przyczyny - niewłaściwego rodzaju oleju silnikowego. Zastosowanie środka smarnego o zbyt niskiej lepkości, nieodpowiedniego dla danego typu silnika lub warunków eksploatacyjnych, może skutkować jego przedostawaniem się do komór spalania. To rozwiązanie jest najprostsze i najtańsze do wdrożenia - wystarczy wymienić olej na właściwy typ.

Gdy mamy do czynienia z silnikiem wyposażonym w turbosprężarkę, warto zwrócić uwagę na jej stan techniczny. Niesprawne "turbo" to jedna z częstych przyczyn zwiększonego spalania oleju. Uszkodzone lub zużyte łożyska turbosprężarki mogą przepuszczać olej do układu dolotowego, skąd trafia on dalej do komór spalania. Dodatkowo, jeśli przewód odprowadzający olej z turbosprężarki jest zatkany, może dochodzić do gromadzenia się oleju w intercoolerze.

Kontrola stanu cylindrów to kolejna możliwa przyczyna. Z czasem ścianki cylindrów ulegają naturalnemu zużyciu, tracąc swoją idealną geometrię. Powstałe nierówności i wytarcia umożliwiają przedostawanie się oleju do komory spalania. Problem ten szczególnie dotyka silniki z dużym przebiegiem, które nie były regularnie serwisowane.

W górnej części silnika warto zwrócić uwagę na uszczelki zaworów. Te niepozorne elementy odpowiadają za utrzymanie oleju w przestrzeni, gdzie jest potrzebny do smarowania zaworów. Z biegiem czasu uszczelki tracą elastyczność, twardnieją i pękają, co prowadzi do przecieków oleju z prowadnic zaworowych bezpośrednio do komór spalania. Podobnie jak w przypadku cylindrów, problem ten nasila się wraz z wiekiem i przebiegiem pojazdu.

Eksperci warsztatowi zgodnie wskazują na zużyte pierścienie tłokowe jako najczęstszą przyczynę spalania oleju. Te metalowe elementy umieszczone w rowkach wokół tłoka pełnią kluczową funkcję uszczelniającą. Gdy tracą swoje właściwości lub ulegają uszkodzeniu, pozwalają olejowi na przedostawanie się między tłokiem a ścianką cylindra, prosto do komory spalania. Wymiana pierścieni to skomplikowana operacja, wymagająca rozebrania znacznej części silnika.

Jedną z przyczyn wysokiej konsumpcji oleju przez silnik może być jego.. konstrukcja. Okazuje się, że w przypadku niektórych jednostek napędowych dolewanie oleju czy jego wysokie zużycie zostało wręcz przewidziane przez producenta i opisane jako normalne w instrukcji obsługi. Zwykle dotyczy to pojazdów, których silniki nie osiągają temperatury roboczej i są użytkowane na krótkich dystansach.

Najmniej spodziewaną, a zaskakująco częstą przyczyną nadmiernego zużycia oleju jest awaria układu odpowietrzania skrzyni korbowej, a konkretnie zaworu PCV (Positive Crankcase Ventilation). Ten niepozorny element ma za zadanie kontrolować ciśnienie w skrzyni korbowej i odprowadzać pary oleju z powrotem do układu dolotowego. Gdy zawór PCV ulega zablokowaniu lub uszkodzeniu, w skrzyni korbowej powstaje nadciśnienie, które dosłownie wypycha olej przez uszczelki i inne połączenia. Co ciekawe, naprawa lub wymiana zaworu PCV to relatywnie tania i prosta operacja, która może zlikwidować problem zwiększonego zużycia oleju.

Gdy zaobserwujemy pierwsze oznaki spalania oleju, warto przeprowadzić podstawową diagnostykę. Na początek należy regularnie sprawdzać poziom oleju, najlepiej przy każdym tankowaniu. Jeśli spadek poziomu jest znaczący (np. 1 litr na 1 tys. km), to sygnał do natychmiastowej interwencji. Oprócz tego warto regularnie kontrolować stan płynu chłodniczego - jego mieszanie się z olejem może wskazywać na uszkodzenie uszczelki pod głowicą.

Co zrobić w przypadku stwierdzenia nadmiernego spalania oleju? Mamy zasadniczo trzy opcje. Pierwsza to ignorowanie problemu i regularne dolewanie oleju. To rozwiązanie najtańsze w krótkiej perspektywie, ale prowadzące w dłuższym okresie do poważniejszych uszkodzeń. Druga możliwość to naprawa przyczyny problemu. Trzecia opcja, najbardziej radykalna, to wymiana całego pojazdu, gdy koszty naprawy przewyższają wartość samochodu.