Czy można przekroczyć prędkość o 10 km/h? Jeden przepis myli kierowców

Nasz czytelnik pan Jakub przesłał do nas takie oto zapytanie:

Słyszałem że znaki ograniczające prędkość podają ją z tolerancją do 10 km/h. Czy to prawda? Czy to znaczy, że gdy na znaku mamy ograniczenie do 50 km/h to mogę jechać 60 km/h? Bardzo proszę o wyjaśnienie tego.

---

Od razu odpowiadam - nie, nie może pan jechać z prędkością 60 km/h, jeżeli na znaku B-33 jest ograniczenie do 50 km/h. Jak domyślam się, nasz czytelnik zapewne usłyszał błędną interpretację zapisu z rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych znaków i sygnałów drogowych.

W rozporządzeniu tym w punkcie 3.2.34.1. określa się, że liczba podana na znaku wyraża prędkość w kilometrach na godzinę:

(...) podaje się ją z dokładnością do 10 km/h. W przypadku ograniczenia prędkości wynikającego ze stosowania progów zwalniających dopuszcza się ograniczenie prędkości poniżej 30 km/h odpowiednio do kształtu i wymiaru progów. W tym przypadku liczba wyrażająca ograniczenie prędkości na znaku B-33 może być podawana z dokładnością do 5 km/h.

---

Nie oznacza to jednak, że znak B-33 "ograniczenie prędkości" dopuszcza jakąkolwiek tolerancję w zakresie dopuszczalnej prędkości.

Podana w rozporządzeniu informacja oznacza tylko, że przy ograniczeniach wyrażonych przez znak, wyższych niż 30 km/h, prędkości podawane są w przedziałach 10 km/h, a więc na znaku nie może być np. podana prędkość 45 km/h. Przy prędkościach poniżej 30 km/h (przed progami zwalniającymi) prędkości podaje się w przedziałach 5 km/h, a więc np. 15 km/h, 20 km/h itd.

Z drugiej strony uważam, że podczas kontroli prędkości powinno się stosować pewną tolerancję i tak jest w istocie. Słyszałem wprawdzie o zatrzymaniu kierowcy, który przy ograniczeniu do 50 km/h jechał 54 km/h, ale to raczej przykład wyjątkowy, świadczący o nadgorliwości policjanta. Z reguły policjanci zatrzymują kierowców, którzy przekroczyli prędkość co najmniej o 20 km/h.

Trzeba pamiętać, że bardzo trudno jest operując pedałem przyspieszenia utrzymywać dokładną prędkość, np. 50 km/h czy 70 km/h. Może się zdarzyć, że nawet przy najlepszych chęciach ktoś pojedzie z prędkością 52 km/h albo 74 km/h. Trzeba jednak pamiętać, że obecny taryfikator mandatów, w przeciwieństwie do poprzedniego, nie przewiduje żadnej taryfy ulgowej i nawet najmniejsze przekroczenie prędkości, może skończyć się mandatem:

I jeszcze jedna ważna informacja: prędkościomierze samochodów są tak skonstruowane, że zawyżają nieco wskazywaną prędkość. Wynika to z przepisów dotyczących homologacji pojazdu - po prostu każdy samochód musi spełniać taki warunek. Warunkiem uzyskania przez pojazd homologacji w krajach Unii Europejskiej jest spełnienie następującego wzoru: "0 ≤ V₁ - V₂  ≤ (V₂/10) + 4 km/h", gdzie:

W praktyce oznacza to, że im większa prędkość rzeczywista, tym bardziej szybkościomierz zawyża wskazywaną prędkość:

Oczywiście w różnych samochodach te odchylenia mogą być nieco odmienne. Wolno nam jednak przyjąć, że jeśli na liczniku mamy np. 102 km/h, to w rzeczywistości jedziemy z prędkością 90 km/h. Opisana cecha samochodowych prędkościomierzy służy właśnie temu, aby zapobiegać przekraczaniu dozwolonych prędkości.

Być może ten problem zostanie kiedyś rozwiązany w inny sposób. Nowoczesne samochody potrafią już odczytywać znaki drogowe, a więc nie jest wykluczone, że kiedyś producenci aut będą montować ograniczniki prędkości. Obecnie unijne przepisy wymagają tylko stosowania brzęczyka, informującego o przekroczeniu prędkości. Można go wyłączyć, ale tylko na czas danej podróży. Po wyłączeniu pojazdu i ponownym jego uruchomieniu, system znów zaczyna działać.

Warto przypomnieć, że wśród propozycji unijnych urzędników były również takie, by pojazd uniemożliwiał przekraczanie dozwolonej prędkości. Obecnie nikt go nie stosuje, ale pewnie jest to tylko kwestią czasu.