Rewolucja w egzaminie na prawo jazdy. Zniknie plac manewrowy?
Na temat całkowitej likwidacji placu manewrowego z kursów i egzaminów na prawo jazdy mówi się już od kilku lat. Niezależne międzynarodowe organizacje jasno wskazują, iż sprawdzanie na nich umiejętności kandydatów na kierowców wnosi niewiele, za to zmniejsza możliwości nauki w realnych warunkach ruchu drogowego. Ministerstwo Infrastruktury zamówiło już zresztą stosowną analizę, a niedawno w tej sprawie wpłynęła też interpelacja poselska.
W skrócie
- Trwają rozmowy o likwidacji placu manewrowego podczas egzaminów na prawo jazdy w Polsce.
- Eksperci i międzynarodowe organizacje podkreślają, że lepszym rozwiązaniem jest szkolenie w realnych warunkach drogowych niż ćwiczenia na placu.
- W Ministerstwie Infrastruktury trwają analizy oraz interpelacje poselskie dotyczące zmian, ale na razie brak oficjalnych decyzji.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Jakie zadania wykonuje się na placu manewrowym podczas egzaminu na prawo jazdy?
Korzystanie z placu manewrowego podczas kursu na prawo jazdy jest niezbędne, aby w bezpiecznych i kontrolowanych warunkach nauczyć kandydata na kierowcę obsługi pojazdu i prawidłowego wykonywania podstawowych manewrów. Jednak po opanowaniu podstaw najważniejsze jest zdobywanie doświadczenia w prawdziwym ruchu drogowym.
Dlatego już lata temu zrezygnowano z większości ćwiczeń na placu, ponieważ kursanci sporo czasu spędzali na uczeniu się na pamięć jak zaparkować konkretnym samochodem w konkretnym, wyznaczonym słupkami miejscu. Niewiele miało to wspólnego z radzeniem sobie na drodze, gdzie sytuacja nieustannie się zmienia.
Obecnie podczas egzaminu na prawo jazdy należy wykonać trzy zadania:
- ustawienie fotela i przygotowanie samochodu do jazdy
- jazda po łuku do przodu i do tyłu oraz zatrzymanie się w wyznaczonym miejscu
- ruszanie na wzniesieniu
Chodzi to więc jedynie o sprawdzenie, czy egzaminowany w ogóle radzi sobie z obsługą pojazdu. Wszystkie pozostałe umiejętności weryfikowane są już podczas jazdy w ruchu drogowym. Mimo to zdaniem ekspertów również te manewry na placu są zbędne.
Plac manewrowy na kursie na prawo jazdy i egzaminie do likwidacji?
Zacznijmy od tego, że Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, w którym egzamin rozpoczyna się na placu manewrowym. Już samo to powinno dać do myślenia, a sprawą zainteresowało się jakiś czas temu Ministerstwo Infrastruktury. 7 listopada 2024 roku ogłoszono zamówienie publiczne na wykonanie opracowania "Analiza istniejących rozwiązań w wybranych obszarach bezpieczeństwa ruchu drogowego w niektórych krajach członkowskich UE", które miało dotyczyć także systemu szkolenia i egzaminowania kierowców.
Od tego czasu nie pojawiły się żadne informacje na ten temat, więc sprawą zainteresowali się posłowie PSL Wiesław Różyński i Adam Dziedzic. Skierowali oni do ministra infrastruktury interpelację "w sprawie zmian w systemie szkolenia i egzaminowania kierowców". W swoim piśmie stwierdzają oni, że system ten jest w Polsce przestarzały, a jego korzenie sięgają lat 60. ubiegłego wieku, kiedy ruchu drogowy był w naszym kraju znikomy. Czasy jednak dawno się zmieniły i konieczne jest wprowadzenie odpowiednich zmian:
Międzynarodowa organizacja CIECA, zrzeszająca podmioty i jednostki odpowiedzialne w poszczególnych krajach za proces egzaminowania kandydatów na kierowców, wskazuje, że ćwiczenia na placu manewrowym nie mają istotnego wpływu na bezpieczeństwo i umiejętności przyszłych kierowców. Według nich lepszym rozwiązaniem jest szkolenie w warunkach rzeczywistego ruchu ulicznego.
Zwracają też uwagę, że brak odpowiedniego wyszkolenia w warunkach ruchu drogowego jest widoczne wśród młodych kierowców, a szczególnie wśród tych, którzy pochodzą z mniejszych miejscowości. Mieli więc mniej okazji na naukę jazdy w gęstym ruchu:
Założenia CIECA zdaje się potwierdzać praktyka i umiejętności młodych kierowców, zwłaszcza z mniejszych miejscowości, którzy nie potrafią odnaleźć się podczas jazdy w dużym natężeniu ruchu. Tymczasem szacuje się, że około 30 proc. osób przystępujących do egzaminu praktycznego oblewa go już na placu manewrowym. Zbyt często kursanci skupiają się na „wyuczonych” schematach obrotów kierownicą, zamiast na obserwacji i dostosowaniu manewrów do konkretnej sytuacji.
Posłowie apelują więc o zrezygnowania z nauki kursantów na placu manewrowym i zamiast tego skupienie się na rozwijanie umiejętności w realnych warunkach drogowych. Pytają również ministra infrastruktury o zamówienie wspomnianego wcześniej raport, a konkretnie:
- Czy ministerstwo otrzymało już zamówiony raport?
- Jakie wnioski z niego płyną?
- Czy planowane są kolejne kroki dostosowujące polski system szkolenia i egzaminowania kierowców do aktualnej sytuacji?
- Jeśli tak, to jakie i kiedy?
Póki co Ministerstwo Infrastruktury nie odpowiedziało na interpelację poselską.
