Zniszczyłeś oponę na dziurze? Masz prawo kupić dwie nowe
Rzecznik finansowy opublikował informacje dotyczące możliwości domagania się odszkodowania po wjechaniu w dziurę. Sporządzając odpowiednią dokumentację i kierując się do winnego, czyli danego zarządcy drogi, mamy szansę na otrzymanie dwóch nowych opon – wynika z to prostej przyczyny i przepisów.
Za szkody wynikłe z zaniedbań w utrzymaniu infrastruktury drogowej odpowiada podmiot, który zgodnie z ustawą ma obowiązek dbania o jej prawidłowy stan, czyli odpowiedni zarządca drogi. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad odpowiada za drogi krajowe i autostrady, zarząd powiatu lub województwa za drogi powiatowe i wojewódzkie, a wójt, burmistrz lub prezydent miasta za drogi gminne. Zarządca drogi musi monitorować stan dróg i utrzymywać je w bezpiecznym stanie.
Monitorowanie stanu dróg polega na regularnej ocenie technicznej i bezpieczeństwa infrastruktury drogowej, aby szybko identyfikować i naprawiać wszelkie uszkodzenia czy defekty. Zarządca musi tak zorganizować pracę, by móc szybko reagować na zagrożenia. Nie każda sytuacja zagrożenia będzie jednak rodzić odpowiedzialność zarządcy - należy ocenić, czy mógł on przy zachowaniu staranności zapobiec zdarzeniu.
Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, do obowiązków zarządcy drogi należą m.in. przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg, weryfikacja usterek wymagających napraw, wykonywanie robót interwencyjnych i zabezpieczających, przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez użytkowników, wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg w razie zagrożenia, utrzymanie znaków drogowych i zieleni przydrożnej. Brak tych działań może być uznany za zaniedbanie zarządcy.
W praktyce, jeśli uszkodzeniu uległa opona lub obręcz tylko z jednej strony pojazdu, ubezpieczyciel pokrywa koszt tylko tej uszkodzonej części. Jednak przepisy wymagają, aby na jednej osi pojazdu były opony tej samej konstrukcji, rzeźby bieżnika i stopnia zużycia. Dlatego wymiana jednej opony oznacza konieczność wymiany obu opon na jednej osi. Sądy, np. Sąd Okręgowy w Łodzi i Sąd Rejonowy w Gdyni, potwierdzają, że uszkodzenie jednej opony wymaga wymiany obu opon na osi.
Aby dochodzić odszkodowania za szkody spowodowane zaniedbaniami w infrastrukturze drogowej, należy ustalić, kto jest odpowiedzialnym zarządcą drogi i złożyć wniosek do jego ubezpieczyciela lub bezpośrednio do zarządcy, jeśli nie ma ubezpieczenia OC. Niezbędne jest udokumentowanie szkody przez zebranie oświadczeń świadków, notatek policji lub straży miejskiej oraz dokumentacji zdjęciowej. Poszkodowany może pokazać fakturę za naprawę lub kosztorys naprawy, niezależnie od tego, czy naprawa została już wykonana. Sąd Najwyższy wielokrotnie potwierdzał, że roszczenie o odszkodowanie powstaje w chwili uszkodzenia, a wysokość odszkodowania ustala się według kosztorysu naprawy.
Odpowiedzialność zarządcy drogi za szkody wynikłe z zaniedbań w utrzymaniu infrastruktury drogowej opiera się na zasadzie winy, zgodnie z art. 415 kodeksu cywilnego. Należy ustalić, że zdarzenie było wynikiem zawinionego działania lub zaniechania zarządcy, np. gdy miał świadomość uszkodzenia drogi, ale nie podjął działań naprawczych. Muszą być spełnione trzy przesłanki odpowiedzialności: bezprawne i zawinione działanie (np. zaniedbanie naprawy), szkoda (np. uszkodzenie pojazdu) oraz związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą. Dopiero spełnienie tych warunków rodzi odpowiedzialność zarządcy. Przykładowo, jeśli zarządca drogi nie przeprowadzał kontroli stanu drogi i nie naprawił ubytków, co spowodowało uszkodzenie pojazdu, spełnione są warunki odpowiedzialności za szkodę.
