Ile WORD-y zarabiają na kierowcach?
Nowe egzaminy na prawo jazdy nie poprawiły bezpieczeństwa na drogach, za to polepszyły finanse wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego.
Już po raz kolejny realizacja planu polegającego na objęciu świeżo upieczonych kierowców większym nadzorem (szczegóły w ramce na dole) została niemal w ostatniej chwili odsunięta w czasie. Według najnowszych założeń zmiany powinny wejść w życie w styczniu 2017 roku.
Wprowadzenie zaostrzonych przepisów ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. To już kolejna próba. W 2013 r. zmienił się sposób egzaminowania, a dokładnie egzamin teoretyczny.
W ogonie Europy
Tymczasem bezpieczeństwo na polskich drogach stopniowo się poprawia, ale według ekspertów ma na to wpływ modernizacja i remonty dróg, a nie nowy sposób egzaminowania. Według danych policji w 2014 r. na polskich drogach doszło do prawie 35 tys. wypadków, w których zginęło ponad 3 tys. osób, a 44,5 tys. zostało rannych. Polska znajduje się w czołówce krajów UE z najwyższym wskaźnikiem śmiertelności w wypadkach drogowych. Podczas gdy w UE ginęło w 2014 r. średnio 51 osób na milion mieszkańców, w Polsce aż 84 osoby. Gorzej było tylko na Łotwie - 105 osób, w Rumunii 91, w Bułgarii i na Litwie po 90 osób. Dla porównania: w Wielkiej Brytanii ten współczynnik wynosi 28.
Egzaminy do poprawki
Według ostatniego raportu Najwyższej Izby Kontroli zmiany w szkoleniu i egzaminowaniu kandydatów na kierowców przeprowadzane w Polsce w ostatnich kilkunastu latach - w celu poprawy bezpieczeństwa jazdy - nie przyniosły na razie oczekiwanych rezultatów. Nowe procedury szkolenia i egzaminowania nadal nie przygotowują do bezpiecznego i sprawnego uczestnictwa w ruchu drogowym, a zwłaszcza do radzenia sobie w trudnych sytuacjach na drogach.
Chociaż uzyskanie prawa jazdy w Polsce jest wciąż znacznie trudniejsze niż w pozostałych krajach Unii, rygorystyczny system egzaminowania nie przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa na drogach. Średnia zdawalność egzaminów praktycznych na prawo jazdy w Polsce w 2014 r. wynosiła 34,5 proc. (w 2013 r. - 31,5 proc.). Dla porównania - w tym samym roku w Wielkiej Brytanii zdało ok. 47 proc. osób, a w Niemczech aż 74 proc.
Jak się okazuje, kiepska zdawalność to dla WORD-ów świetny interes, ponieważ opłaty za egzaminy stanowią 88 proc. Ich przychodów. Co ciekawe, coraz mniejsza liczba kandydatów na kierowców nie ma większego znaczenia dla obniżenia wpływów do kasy ośrodków egzaminacyjnych, ponieważ aż 70 proc. dochodu stanowią opłaty za egzaminy poprawkowe.
Rekordziści zdawali egzamin teoretyczny na prawo jazdy ponad 80 razy (WORD Częstochowa - 82 podejścia, WORD Katowice - 81 - obaj kursanci nie zdali).
Według NIK należy w pierwszej kolejności poprawić nadzór starostów - nad ośrodkami szkolenia kierowców (lepsze przygotowanie do prowadzenia pojazdów) oraz marszałków województw - nad działalnością wojewódzkich ośrodków egzaminujących.
- został wprowadzony dwuletni okres próbny dla osoby, która po raz pierwszy uzyskała prawo jazdy kategorii B
- jeśli w okresie próbnym kierowca popełni dwa wykroczenia, okres próbny zostanie przedłużony o kolejne 2 lata
- jeśli w okresie próbnym kierowca popełni przestępstwo drogowe lub przekroczy dozwoloną prędkość o ponad 30 km/h, straci prawo jazdy
- między 4. a 8. miesiącem od zdobycia prawa jazdy, trzeba przejść teoretyczne i praktyczne szkolenie (koszt 300 zł)
- przez pierwsze 8 miesięcy od otrzymania prawa jazdy - obowiązkowe oznakowanie pojazdu liściem klonowym
- przed upływem 8. miesiąca kierowca nie może przekraczać 50 km/h w obszarze zabudowanym, 80 km/h poza obszarem zabudowanym oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej (dwujezdniowej)
- zakaz podejmowania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej jako kierowca przez pierwsze 8 miesięcy od otrzymania prawa jazdy kategorii B
Tekst: Sebastian Sulowski, zdjęcia: Krzysztof Paliński; "Motor" 49/2015
