Tramwaj pierwszeństwo czasem ma, a czasem - nie ma. Wyjaśniamy zasady

Tramwaje to dla kierowców mieszkających w dużych miastach codzienność, ale przyjezdni zwykle mają sporo problemów z tym jak się zachować podczas spotkania tramwaju na swojej drodze. Często mają problem z określeniem kto ma pierwszeństwo: tramwaj czy samochód?

W wielu przypadkach tramwaj jest na uprzywilejowanej pozycji na drodze, nawet jeśli nie mówią o tym znaki. Jednak w innych tramwaj musi stosować się do znaków podobnie jak każdy inny pojazd na drodze.

Przykładowo, samochód porusza się drogą z pierwszeństwem, tramwaj porusza się drogą podporządkowaną. Kto ma pierwszeństwo? Prawidłowa odpowiedź to samochód. Dlaczego? Nawet jeśli mamy tu do czynienia ze skrzyżowaniem z pierwszeństwem łamanym to samochód jest na uprzywilejowanej pozycji, zatem może kontynuować jazdę przed tramwajem. Ze względu na to, że samochód nie opuszcza drogi z pierwszeństwem przejazdu nie działa tu również reguła prawej ręki - tramwaj musi zastosować się do znaków i ustąpić pierwszeństwa.

Inaczej jest, gdy zarówno samochód jadący prosto jak i skręcający w lewo tramwaj poruszają się drogą z pierwszeństwem. Teoretycznie tramwaj skręca (powinna obowiązywać reguła prawej ręki), więc powinien ustąpić pierwszeństwa przejazdu. Czy tak jest rzeczywiście?

Odpowiedź brzmi: nie. tym razem to tramwaj ma pierwszeństwo - zastosowanie ma tu jeden z wyjątków związanych z ruchem tramwajów, który mówi, że jeśli tramwaj znajduje się w sytuacji równorzędnej względem innego pojazdu (oba poruszają się drogą z pierwszeństwem pojazdu) to właśnie tramwaj będzie miał pierwszeństwo.

Mówi o tym art. 25 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo — także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo. Przepisu nie stosuje się do pojazdu szynowego, który ma pierwszeństwo w stosunku do innych pojazdów, bez względu na to, z której strony nadjeżdża.

---

To jedna z sytuacji w których najczęściej dochodzi do kolizji z tramwajem - kierowcy poruszający się na wprost drogą z pierwszeństwem są przekonani, że zgodnie ze znakami i ogólnymi zasadami są "na prawie" i mają pierwszeństwo. Nie spodziewają się że świadomy wyżej cytowanego zapisu PoRD motorniczy ma w tej sytuacji pierwszeństwo przejazdu i może kontynuować jazdę przed samochodem. 

Pytania na egzaminie na prawo jazdy dotyczące pierwszeństwa tramwaju na rondzie nastręczają wielu problemu kursantom - najłatwiej się na nich wyłożyć, bowiem wszystko zależy od okoliczności. Zastosowanie mają tu jednak zasady wypisane powyżej.

Weźmy pod uwagę sytuację podobną do pierwszej, opisanej na początku tekstu:

Tramwaj wjeżdżający na rondo z drogi opatrzonej znakiem ustąp pierwszeństwa przejazdu, nie ma pierwszeństwa przed pojazdami poruszającymi się po rondzie i musi zaczekać aż będzie miał miejsce by wjechać na rondzie. W sytuacji kiedy przed rondem nie ma znaku ustąp pierwszeństwa tramwaj ma pierwszeństwo wjazdu na rondo.

W sytuacji kiedy tramwaj zjeżdża z ronda obowiązują go takie same zasady jak kierowców poruszających się po rondzie, a skoro sytuacja jest równorzędna dla samochodów jak i tramwaju, to właśnie on ma pierwszeństwo, a samochody muszą się zatrzymać i go przepuścić.

Poniżej przypominamy wszystkie zasady dotyczące pierwszeństwa przejazdu tramwaju względem samochodów:

• Pojazd szynowy włączający się do ruchu, wyjeżdżając z pętli lub zajezdni, nie ma pierwszeństwa.
• Bezwzględne pierwszeństwo przejazdu ma tramwaj na skrzyżowaniu równorzędnym.
• Motorniczy wjeżdżający na rondo (bez znaku ustąp pierwszeństwa) ma zawsze pierwszeństwo.
• Na skrzyżowaniu okrężnym ze znakiem ustąp pierwszeństwa, tramwaj przepuszcza pojazdy znajdujące się już na rondzie, ale ma pierwszeństwo w przypadku zjazdu z ronda.
• Na skrzyżowaniu ze znakami, gdzie kierowca i motorniczy mają pierwszeństwo przejazdu, kierowca samochodu musi ustąpić.
• Na skrzyżowaniu opatrzonym sygnalizacją świetlną, przy zamiarze skrętu pojazdu i tramwaju, pierwszeństwo przejazdu jest po stronie tramwaju. 
• Na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną, kiedy pojazdy jadą prosto, a tramwaj zamierza skręcić, motorniczy powinien ustąpić pierwszeństwa.