Setki tysięcy zatrzymanych praw jazdy. A przepisy były niekonstytucyjne
13 grudnia Trybunał Konstytucyjny zakwestionował przepisy dotyczące zatrzymywania na trzy miesiące praw jazdy kierowcom, którzy przekroczyli prędkość w obszarze zabudowanym o ponad 50 km/h. Ilu kierowców czasowo pożegnało się z prawem jazdy na mocy niekonstytucyjnych przepisów? Czy orzeczenie TK oznacza, że zmotoryzowani przestaną wkrótce tracić uprawnienia za takie wykroczenie?
Przypomnijmy - Trybunał Konstytucyjny jednogłośnie orzekł, że zatrzymywanie prawa jazdy na trzy miesiące na mocy decyzji administracyjnej stoi w sprzeczności z art. 2 konstytucji, który gwarantuje każdemu obywatelowi prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy przez niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.
Opas dodaje, że "Policja nie stanowi prawa, a jest jego wykonawcą i działa na podstawie obowiązujących przepisów". Oznacza to, że z perspektywy policjantów drogówki wyrok TK nie ma wpływu na ich bieżącą służbę. "Piłka" jest teraz po stronie resortów Sprawiedliwości oraz Infrastruktury.
Wszystko wskazuje na to, że nieprędko. Sam wyrok Trybunału nie oznacza jeszcze, że ustawodawca musi pilnie dostosować przepisy do ustawy zasadniczej. Teoretycznie powinien uczynić to niezwłocznie, ale praktyka wskazuje, że wiele wyroków czeka na wykonanie całymi latami. Najstarszy z niewykonanych wyroków dotyczy zasad naliczania wysokości emerytur i wydano go w lutym 2010 roku.
Aktualna lista niewykonanych wyroków TK liczy sobie - uwaga - aż 43 pozycje. Jest wśród nich:
- 38 wyroków niewykonanych,
- 5 wyroków niewykonanych, w związku z którymi podjęto prace legislacyjne.
Szybkie tempo zmian w przepisach po wyroku Trybunału Konstytucyjnego jest o tyle mało prawdopodobne, że widmo czasowej utraty prawa jazdy za zbyt szybką jazdę w obszarze zabudowanym działa na kierowców mobilizująco.
W okresie od 1 stycznia do końca listopada bieżącego roku, za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o ponad 50 km/h zatrzymano w Polsce 24 642 prawa jazdy. Dla porównania, w całym ubiegłym roku były to 50 083 zatrzymane dokumenty. Widać więc, że w połączeniu z nowymi taryfikatorami mandatów, przepisy skutecznie tłumią zapędy kierujących. Nie zmienia to jednak faktu, że od 18 maja 2015 roku, gdy wprowadzono czasowe zatrzymywanie praw jazdy za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym, do końca listopada bieżącego roku, na mocy niekonstytucyjnych przepisów uprawnienia do prowadzenia straciło - uwaga - 288 618 kierowców.
W rozbiciu na poszczególne lata, dane dotyczące zatrzymań praw jazdy za +50 km/h w obszarze zabudowanym, prezentują się następująco:
- 2015 rok - 20 155 zatrzymanych praw jazdy,
- 2016- 33 038 zatrzymanych praw jazdy,
- 2017- 31 006 zatrzymanych praw jazdy,
- 2018- 25 886 zatrzymanych praw jazdy,
- 2019- 45 329 zatrzymanych praw jazdy,
- 2020- 58 479 zatrzymanych praw jazdy,
- 2021- 50 083 zatrzymanych praz jazdy,
- 2022 (pierwsze 11 miesięcy) - 24 642 zatrzymanych praw jazdy.
***
