Pasażer też może dostać mandat i to do 5000 zł. Nie uwierzysz, za co

Choć przepisy kodeksu drogowego traktują głównie o wykroczeniach popełnionych przez kierowców, rowerzystów lub pieszych, możemy w nich znaleźć również kilka zapisów mówiących o łamaniu przepisów przez pasażerów samochodów. Oczywiste jest to, że tego typu wykroczeń jest znacznie mniej niż tych dotyczących kierowców, jednak mandat dla pasażera w określonych przypadkach może być bardzo wysoki. Nie chodzi tu tylko o niezapięte pasy bezpieczeństwa podczas jazdy.

Najbardziej oczywistym wykroczeniem, za jakie pasażer może zapłacić mandat to niezapięte pasy podczas jazdy. Według przepisów zapięte pasy powinien mieć kazdy pasażer podróżujący samochodem, niezależnie od tego czy siedzi z przodu czy z tyłu. Jedynym dopuszczalnym wyjątkiem od tej reguły są pasażerowie posiadający zaświadczenie (orzeczenie) lekarskie, zezwalające na jazdę bez pasów z przyczyn zdrowotnych (na przykład po poważnym uszkodzeniu kręgosłupa), a także kobiety w widocznej ciąży, choć i w tym przypadku zaleca się, by kobiety korzystały z pasów.

Karą za niezapięte pasy jest oczywiście mandat - tu w wysokości 100 zł dla każdego pasażera z niezapiętymi pasami. Co mniej oczywiste, mandat za każdego niezapiętego w pasy pasażera zapłaci też kierowca, który dopuścił do takiego wykroczenia. Mandat wynosi 100 zł i 4 punkty karne, ale to kara za każdego pasażera z osobna. Jeśli więc pasażerów jadących bez pasów jest więcej, kierowca dostanie wielokrotność tego mandatu.

Tu na szczęście kierowca może też liczyć na pewne ustępstwa - policjant może zrezygnować z ukarania kierowcy mandatem jeśli ten upominał pasażera i nakazywał zapięcie pasów, a pasażer zignorował tę sugestię.  Trudno udowodnić taką sytuację policjantowi, ale jeśli pasażer przyzna się do tego, ze był upominany, ale nie zastosował się do sugestii, takie tłumaczenie powinno wystarczyć.

W kodeksie, ale tym razem nie drogowy, a wykroczeń znajdziemy też przepisy dotyczące jazdy po alkoholu, które dotykają również pasażera (a także właściciela pojazdu).Nie chodzi konkretnie o pijanego pasażera, a raczej o sytuację kiedy pasażer jest świadom, że kierowca wsiada za kierownicę po spożyciu alkoholu i na taką sytuację zezwala. Według przepisów pasażer, czy też właściciel samochodu ma obowiązek powstrzymania kierowcy przed jazdą jeśli ten jest pod wpływem alkoholu. Taka sytuacja może na przykład zajść po przysłowiowych "imieninach u cioci" lub każdej innej zakrapianej imprezie, gdy kierowca stwierdza, że do domu ma tylko kawałeczek "a jeden kieliszeczek jeszcze nikomu nie zaszkodził". Wtedy pasażer będąc świadom, że kierowca spożywał alkohol powinien powstrzymać go od jazdy. Mówi o tym art. 96 § 1 pkt 3 Kodeksu wykroczeń. 

W takiej sytuacji na pasażerze spoczywa duża odpowiedzialność, a jeśli pozwoli pijanemu wsiąść za kierownicę, powinien liczyć się z grzywną o wysokości nawet do 5000 zł. Sytuacja pasażera skomplikuje się jeszcze bardziej jeśli dojdzie do wypadku z winy pijanego kierującego. Wtedy pasażer może być nawet uznany za współwinnego doprowadzenia do zdarzenia i ponieść nie tylko odpowiedzialność karną, ale także finansową - pokryć koszty naprawy, lub też leczenia ofiar, czy odszkodowania za ewentualną śmierć.

Obowiązek powstrzymania przed jazdą dotyczy nie tylko pijanych kierowców, ale także tych, którzy nie mają uprawnień do prowadzenia pojazdów, a nawet wtedy kiedy pasażer (lub właściciel) ma świadomość, że pojazd nie został dopuszczony do ruchu - nie ma badań technicznych, dokumentów, rejestracji, jest niesprawny lub niekompletny.

Prawo przewiduje również zupełnie odwrotną sytuację, kiedy to kierowca jest trzeźwy, a pijany pasażer siedzący obok lub z tyłu powoduje zagrożenie w ruchu drogowym. W sytuacji gdy na przykład pijany (choć może być też trzeźwy) pasażer przeszkadza kierowcy w jeździe, zaciąga hamulec ręczny lub na przykład złapie za kierownice w panice i spowoduje zagrożenie w ruchu drogowym lub doprowadzi w ten sposób do wypadku naraża się na poważne konsekwencje. Jeśli tylko spowoduje zagrożenie lub złamie inne przepisy ruchu drogowego (np. spowoduje najechanie na linię ciągłą) dostanie mandat za dane wykroczenie powiększony o dodatkową kwotę 500 zł. 

Jeśli jednak przyczyni się do spowodowania wypadku, kara będzie znacznie bardziej surowa niż tylko mandat, bowiem za bezpośrednie przyczynienie się do wypadku grozi nawet trzy lata pozbawienia wolności, za przestępstwo narażenia człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Podsumowując wszystkie możliwe wykroczenia, za które pasażer może otrzymać mandat lub odpowiedzieć karnie mamy kilka pozycji. Oto one:

• dopuszczenie do prowadzenia pojazdu osoby, która nie posiada wymaganych uprawnień - 200 zł mandatu
• dopuszczenie do jazdy innego kierowcy, gdy pojazd nie posiada wymaganych dokumentów dopuszczających go do ruchu lub gdy pojazd nie jest wyposażony w wymagane przez prawo urządzenia i przyrządy - od 50 do 200 zł
• zaśmiecanie lub zanieczyszczenie drogi (na przykład poprzez wyrzucenie niedopałka papierosa lub opakowań po jedzeniu i piciu przez okno) - mandat to również 50-200 zł

W przypadku dopuszczenia kierowcy do jazdy gdy pojazd nie posiada dokumentów lub nie jest dopuszczony do jazdy pasażer odpowie jednak tylko wtedy, gdy jest on jednocześnie właścicielem, współwłaścicielem, lub użytkownikiem danego pojazdu, czyli ma świadomość o wspomnianych niezgodnościach. Trudno bowiem oczekiwać, by każdy pasażer miał świadomość i wiedzę na temat stanu technicznego lub prawnego danego pojazdu.