Pas ruchu powolnego. Co to jest i jak go rozpoznać?

Na niektórych odcinkach dróg - często przed wzniesieniami na drogach ekspresowych, autostradach czy zwykłych drogach jednopasmowych - występuje niebieski znak D-13, który informuje o tym, że na lewym pasie można poruszać się z minimalną prędkością, a pojazdy, które ze względów konstrukcyjnych nie mogą jej osiągnąć, muszą trzymać się prawego, "powolnego" pasa jezdni.

Znak D-13 oznacza "początek ruchu pasa powolnego" - czyli pasa, po którym powinny poruszać się pojazdy, które nie są w stanie osiągnąć minimalnej prędkości określonej na znaku. Zwykle to prędkość w przedziale 40-80 km/h i najczęściej znak ten można spotkać w górach, przed większymi wzniesieniami. Chodzi oczywiście o to, by pojazdy takie jak ciężarówki czy autobusy nie wjeżdżały na lewy pas i nie blokowały szybciej jadących aut oraz by nie dochodziło do niebezpiecznych sytuacji spowodowanych przez znaczną różnicę prędkości. Pod znakiem D-13 może znajdować się tabliczka T-1a, która wskazuje odległość do jego początku. Znaki D-13 i D-14 mogą być stosowane zarówno na drogach jednojezdniowych, jak i dwujezdniowych.

Kto musi korzystać z pasa ruchu powolnego? Pojazdy, które na wzniesieniu nie są w stanie rozwinąć prędkości co najmniej określonej na znaku oraz rowery, jeśli nie są w stanie utrzymać prędkości minimalnej - o ile oczywiście ruch rowerów jest na danej drodze dozwolony.

Znak D-13 dotyczy też ciągników rolniczych. Koniec pasa ruchu powolnego zawsze jest oznakowany znakiem D-14. Należy pamiętać, że zjeżdżając z pasa ruchu powolnego na lewy pas, kierujący musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom jadącym tym pasem. Wynika to wprost z zapisów w ustawie Prawo o ruchu drogowym, która mówi, że powrót na lewy pas nie jest zmianą pasa ruchu, lecz włączaniem się do ruchu, identycznym jak np. wjazd na jezdnię z pobocza.

Za poruszanie się lewym pasem z prędkością mniejsza niż określona na znaku D-13 grozi mandat w wysokości 100 zł oraz 1 punkt. Warto też pamiętać, że na odcinku, który jest podzielony na dwie strefy - normalną i powolną - nie wolno wyprzedzać prawym, "powolnym" pasem. Na obu pasach ograniczenie prędkości maksymalnej jest identyczne i wynosi np. dla dwupasmowej drogi ekspresowej 120 km/h.

Co w sytuacji, gdy nasz pojazd może osiągnąć prędkość minimalną, a pas powolny nie jest zajęty przez wolniej jadące pojazdy? Zgodnie z zasadami ruchu drogowego kierujący może a nawet powinien z niego korzystać. Dopiero, gdy przed nim znajdzie się wolniej jadący pojazd, może wyprzedzić go pasem z wyznaczoną prędkością minimalną.

Warto pamiętać, że pasy ruchu powolnego spotykane są nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie, najczęściej na terenach górzystych czy w okolicach miast, gdzie minimalna prędkość wyznaczona na danym pasie ma pomóc w utrzymaniu płynności ruchu i ograniczeniu ryzyka wypadków.