Obowiązkowa wymiana prawa jazdy w 2023 r. Kogo dotyczy?

Przyzwyczailiśmy się do tego, że możemy legalnie jeździć, nie posiadając przy sobie dokumentu prawa jazdy. Pozwalają na to przepisy obowiązujące od 4 grudnia 2020 roku. Rzadsza styczność z dokumentem może jednak doprowadzić do sytuacji, w której kierowca zapomni o tym, że ważność prawa jazdy upłynęła.

Od 19 stycznia 2013 roku nie wydaje się w Polsce bezterminowych praw jazdy. Najdłuższy termin ważności dokumentu wynosi obecnie 15 lat. Osoby, które zdobyły uprawnienia wcześniej i posiadają dokumenty bez informacji o dacie ich ważności, też będą musiały odwiedzić urzędy. Wbrew swojej nazwie również takie dokumenty podlegają wymianie. Jak można przeczytać w rozdziale 19. ustawy o kierujących pojazdami, osoby, które mają dokumenty wydane do 18 stycznia 2023 roku muszą wymienić je "na prawa jazdy zgodne z nowym wzorem prawa jazdy określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 20 ust. 1 pkt. 1" wspomnianej ustawy.

W ustawie możemy przeczytać również, że wymiana jest dokonywana na wniosek osoby zainteresowanej, po uprzednim "uiszczeniu opłaty za wymianę prawa jazdy i opłaty ewidencyjnej, o których mowa w art. 10 ust. 1.".

Warto jednak zaznaczyć, że tzw. opłata ewidencyjna może niedługo zniknąć. W głośnym projekcie ustawy określanej jako "Lex Uber" oprócz proponowanych zmian dotyczących powrotu do rocznego okresu "przedawnienia" punktów karnych, pojawił się również zapis o zniesieniu opłaty ewidencyjnej. Sejm przyjął ustawę. Teraz trafiła ona do Senatu. Jest więc szansa duża szansa, że opłata zniknie.

Ustawa precyzuje że prawa jazdy, które wydane zostały do 18 stycznia 2013 roku, będą podlegały wymianie w okresie od 19 stycznia 2028 do 18 stycznia 2033 roku. Szczegółowe terminy określi minister właściwy do spraw transportu.

W obecnym roku obowiązek wymiany dokumentów dotyczy tych kierujących, którzy uzyskali terminowe prawo jazdy na okres trzech, pięciu lub dziesięciu lat, a teraz przypada termin wymiany. Procedura wymiany nie jest skomplikowana. Trzeba zacząć od wypełnienia wniosku o wydanie nowego dokumentu. Należy przedstawić przy tym dowód osobisty, zdać stare prawo jazdy i dołączyć fotografię o wymiarach 35 na 45 mm.

Jeśli wymiana dokumentu spowodowana jest przez problemy zdrowotne, do wniosku należy załączyć wyniki badań lekarskich.. Nie musimy tego robić w przypadku wymiany dokumentu ze względu na zmianę imienia czy nazwiska. Wypełniony wniosek wraz załącznikami można złożyć w odpowiednim urzędzie, wysłać pocztą lub za pośrednictwem platformy ePUAP. Decydując się na tę ostatnią opcję, należy jednak pamiętać o zeskanowaniu wszystkich wymaganych dokumentów.

Wymiana prawa jazdy kosztuje 100,50 złotych (50 groszy stanowi opłata ewidencyjna, która, jak wspomnieliśmy wyżej, może niedługo zniknąć). Jeśli potrzebne jest badanie lekarskie, trzeba zapłacić również za nie. Kwota to 200 złotych.

Datę ważności dokumentu można łatwo sprawdzić w rubryce nr 12 umieszczonej na tylnej stronie dokumentu. Ci, którzy mimo wszystko decydują się na jazdę z prawem jazdy, które straciło ważność, w przypadku kontroli traktowani są jak kierujący bez uprawnień. To zaś oznacza, że taki kierujący może otrzymać mandat w wysokości 1 500 złotych, ale w postępowaniu mandatowym kara może wzrosnąć nawet do 5 tys. złotych. W skrajnych przypadkach, kiedy sprawa trafi do sądu, kierowca może zostać ukarany nawet kwotą 30 tys. złotych. Nie bez znaczenia jest też zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, który w zależności od decyzji sądu może zostać nałożony na okres od sześciu miesięcy do trzech lat.

***