Nagrywanie policjanta w czasie kontroli drogowej. Co na to przepisy?
Teoretycznie nagrywanie policjanta podczas kontroli drogowej powinno być legalne i możliwe z punktu widzenia prawa, ponieważ funkcjonariusz policji to funkcjonariusz publiczny. Niestety w praktyce nie jest to tak proste jak w teorii. Poza tym do kwestii nagrywania, dochodzi jeszcze kwestia publikacji nagrania w internecie, a tu sprawa jeszcze bardziej się komplikuje.
Spis treści:
Kwestia nagrywania policjantów na służbie budzi pewne kontrowersje. Z jednej strony nie ma przepisów, które zabraniają nagrywania funkcjonariusza publicznego na służbie - na przykład podczas kontroli drogowej - ale z drugiej strony publikowanie ich wizerunku w internecie bez ich wiedzy i zgody jest nielegalne. To w końcu można nagrywać czy nie? Kiedy można upublicznić nagranie?
Nagrywanie policjanta tylko pod pewnymi warunkami
Samo nagrywanie policjanta na służbie jest dozwolone, ale tylko wtedy gdy robiąc to nie utrudniamy mu pracy. Mówi o tym Art. 65a. [Niestosowanie się do poleceń funkcjonariusza] kodeksu wykroczeń, traktujący o niestosowaniu się do poleceń funkcjonariusza:
Kto umyślnie, nie stosując się do wydawanych przez funkcjonariusza Policji lub Straży Granicznej, na podstawie prawa, poleceń określonego zachowania się, uniemożliwia lub istotnie utrudnia wykonanie czynności służbowych, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Jeśli nie będziemy się stosować do poleceń i utrudniać pracę w trakcie kontroli drogowej narażamy się więc na karę grzywny, a nawet areszt. Mandat według nowego taryfikatora wynosi aż 500 zł, ale to nie koniec konsekwencji które mogą nam grozić. Wszystko zależy od tego co zrobimy później.
Czy mogę udostępnić nagranie policjanta w internecie?
Dużo zależy też od tego czy zamierzamy upublicznić nagranie z policjantem w internecie. Po pierwsze o takim fakcie należy poinformować funkcjonariusza, który może udzielić zgody lub nie. Tu wypada wspomnieć o sprawie z września ubiegłego roku. Sąd w Lubinie zasądził 5 tys. zł zadośćuczynienia dla policjanta, który pozwał kierowcę za bezprawne upublicznienie nagrania z jego wizerunkiem w internecie, mimo że ten wielokrotnie wyraźnie wyrażał, że nie zgadza się na upublicznienie swojego wizerunku.
Poinformowanie policjanta o tym że jest nagrywany może w skrajnych przypadkach być potraktowane przez funkcjonariusza jako groźba i próba wywierania wpływu na wykonywane przez niego czynności a to z kolei może być potrakotwane jako przestępstwo z artykułu 224 kodeksu karnego:
§ 1. Kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe organu administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Tej samej karze podlega, kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej.
W takiej sytuacji grozi nam nie tylko grzywna ale również areszt i pozbawienie wolności nawet do trzech lat.
Aby móc udostępnić nagranie kontroli drogowej zawierające wizerunek kontrolującego nas policjanta musimy poinformować go o tym, a sam zainteresowany musi udzielić wyraźnej zgody na publikację wizerunku. W innym wypadku możemy mieć kłopoty.
Udostępniasz nagranie z wizerunkiem policjanta bez jego zgody? Czeka cię sprawa cywilna
Jeśli udostępnimy nagranie z wizerunkiem policjanta bez jego zgody, może on podjąć kroki prawne i założyć nam sprawę cywilną w oparciu o złamanie Art. 24 Kodeksu Cywilnego, który stanowi, że:
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Należy też pamiętać, że nie wystarczy zasłonić, czy rozmazać twarzy policjanta na nagraniu (np. tzw. "blur") bowiem ochronie podlega również jego głos. Jeśli więc udostępnimy i rozpowszechnimy nagranie, na który policjant może być rozpoznawalny przez wizerunek i głos (lub każde z powyższych osobno) będzie to naruszenie przepisów ustawy i możemy odpowiedzieć za to w sądzie.
Policja sama w sobie nie zajmuje się ściganiem takich wykroczeń i przestępstw, ale może to zrobić policjant, który jest "bohaterem" naszego filmu i dochodzić swoich praw na drodze cywilnej. W takich przypadkach wyroki sądu są zwykle jednoznaczne i oznaczają grzywnę dla nagrywającego i udostępniającego nagranie kierowcy. Dokładnie tak jak stało się w Lubinie, z tą różnicą, że wysokość kary finansowej może być różna.
Policjant każe wyłączyć i skasować nagranie? Czy może to zrobić?
W takich sytuacjach często dochodzi do tego, że policjant nakazuje zaprzestanie nagrywania, a nawet skasowanie nagranego materiału z pamięci telefonu. Zdarzały się nawet sytuacje gdzie policjanci lub funkcjonariusze innych służb publicznych za odmowę przerwania nagrania grozili gorszymi konsekwencjami, a nawet aresztowaniem. Takie działanie jest bezprawne - funkcjonariusz nie może zażądać takich działań, ani odebrać nam telefonu w celu wykasowania nagrania.
***
