Kierowco, proszę wysiąść. Muszę przetestować pańskie auto - mówi policjant
Czy policjant podczas kontroli drogowej ma prawo usiąść za kierownicą samochodu kontrolowanego kierowcy? Owszem, ma, ale w ściśle określonych przepisami warunkach.
Policyjna kontrola dla kierowcy to zwykle nic przyjemnego, najczęściej jest poprzedzona popełnionym wykroczeniem, a kończy się mandatem i punktami karnymi. Policjanci muszą mieć bowiem powód do zatrzymania samochodu, a o tym powodzie powinni od razu po zatrzymaniu poinformować kierowcę.
Trzeba przy tym pamiętać, że ponieważ rolą policji jest dbanie o bezpieczeństwo, powodem kontroli może być rutynowa kontrola obejmująca np. badanie trzeźwości czy badanie stanu technicznego samochodu.
Podczas kontroli policjant powinien się przedstawić, a jeśli kierowca sobie tego życzy - okazać służbową legitymację. Jeśli kontroli dokonuje policjant w cywilu - legitymację ma obowiązek okazać bez wezwania. Sama kontrola powinna być przeprowadzona w bezpiecznym miejscu.
Wszystkie te zasady kontroli szczegółowo reguluje Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego).
Niewiele osób wie, że policjant podczas przeprowadzanej kontroli ma prawo nie tylko usiąść za kierownicą kontrolowanego samochodu, ale nawet może nim kierować. Nie może to jednak być "widzimisię" policjanta. Przepisy, a konkretnie paragraf 11 wspomnianego wyżej rozporządzenia, ściśle określają, kiedy policjant może wykonać jazdę samochodem kontrolowanego kierowcy.
Kontrolujący może kierować kontrolowanym pojazdem w zakresie posiadanego uprawnienia do kierowania pojazdami, jeżeli jest to niezbędne dla:
- dokonania sprawdzenia stanu technicznego pojazdu, w szczególności skuteczności działania hamulców albo sprawdzenia masy lub nacisku osi pojazdu;
- sprowadzenia pojazdu w miejsce, w którym nie utrudnia on ruchu ani nie zagraża jego bezpieczeństwu, jeżeli pojazd został zatrzymany do kontroli w okolicznościach, o których mowa w § 4 ust. 4, albo w związku z podejrzeniem, że kierujący znajduje się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu
Wspomniany paragraf 4 ust. 4. mówi z kolei o zatrzymaniu samochodu po pościgu, a także takiego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że pochodzi z przestępstwa lub że znajdują się w nim osoby, które popełniły przestępstwo.
Policjant, który stwierdzi, że samochód jest w opłakanym stanie technicznym, np. ma w widoczny sposób zużyte hamulce, może dokonać jazdy testowej. Policjant może również poprowadzić samochód celem ustawienia go na wadze, by stwierdzić, czy nie jest przekroczona dopuszczalna masa (to dotyczy głównie kontroli samochodów dostawczych lub ciężarowych przeprowadzanych wspólnie z inspektorami ITD) oraz może zjechać z nim z drogi w bezpieczne miejsce, jeśli do zatrzymania doszło po pościgu lub jeśli kierowca w widoczny sposób jest pijany.
***
