Jak sprawdzić ile mam punktów karnych i kiedy wygasną? Poradnik
Przed urlopowymi wyjazdami warto sprawdzić swój stan konta nie tylko w banku – dobrze zaplanowany urlop może popsuć utrata prawa jazdy wynikająca z przekroczenia limitu punktów karnych. Przypominamy, gdzie można sprawdzić liczbę punktów karnych oraz dowiedzieć się, kiedy zostaną usunięte z naszego konta.
Od września ubiegłego roku, gdy dokonano nowelizacji przepisów, punkty karne są ważne tylko przez 12 miesięcy, zamiast dotychczasowych 24 miesięcy. Przywrócono także możliwość zredukowania sześciu punktów karnych dzięki kursom doszkalającym organizowanym przez Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego. Zmiana ta była szczególnie pożądana przez branżę transportową, zmagającą się z niedoborem pracowników.
W aplikacji mObywatel, w zakładce "punkty karne", możesz sprawdzić aktualny stan swoich punktów karnych. Informacje są codziennie aktualizowane o godzinie 6 rano. Warto pamiętać, że tymczasowe punkty karne, dotyczące wykroczeń, za które nie uregulowano grzywny, wliczają się do maksymalnego dopuszczalnego limitu, czyli 24 punktów karnych dla kierowców z prawem jazdy dłużej niż rok (20 dla kierowców posiadających prawo jazdy krócej niż 12 miesięcy).
Choć prawo nie działa wstecz, nowelizacja ustawy wprowadza wyjątek - punkty karne przyznane przed 17 września 2023 roku również podlegają nowym zasadom, co potwierdza przykład wyżej podpisanego - kilka punktów, które miałem na koncie zostały skasowane przed terminem.
Gdy kierowca przekroczy limit punktów karnych, policja wysyła mu pismo oraz informuje odpowiedni urząd o skierowaniu na badanie psychologiczne oraz ponowne sprawdzenie kwalifikacji. Dodatkowo, kierowca zostaje poinformowany o zatrzymaniu uprawnień do kierowania pojazdami. Od tego momentu nie wolno mu prowadzić żadnych pojazdów, bez względu na kategorię posiadanego prawa jazdy.
Kierowca może samodzielnie wybrać placówkę, która przeprowadza badania psychologiczne. Kolejnym krokiem jest zapisanie się na egzamin teoretyczny i praktyczny w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego (WORD). Ważne jest, że jest to egzamin sprawdzający - w przypadku niezdania, uprawnienia zostaną cofnięte, co oznacza konieczność ponownego odbycia całego kursu na prawo jazdy.
Jeżeli prawo jazdy zostało zatrzymane z powodu punktów karnych, a kierowca posiadał kilka kategorii, np. A, B i C, musi zdać egzamin na każdą z tych kategorii. Istnieje również różnica w traktowaniu kierowców mających prawo jazdy krócej niż rok oraz tych, którzy posiadają je dłużej. Początkujący kierowca, w przeciwieństwie do doświadczonego, nie jest najpierw kierowany na badania i nie daje mu się szansy ponownego zdania egzaminu na prawo jazdy. Jeśli przekroczy limit punktów, od razu traci uprawnienia i musi ponownie udać się na kurs.
Od września 2022 roku obowiązują nowe zasady usuwania punktów karnych z ewidencji kierowców, mające na celu usprawnienie systemu i zwiększenie bezpieczeństwa na drogach. Punkty karne są usuwane (zgodnie z kolejnymi zmianami we wrześniu 2023 roku) po upływie roku od daty:
- uprawomocnienia się rozstrzygnięcia (np. wyroku sądowego).
- uiszczenia grzywny w drodze mandatu karnego.
W nowym systemie okres przedawnienia dla mandatów karnych zaczyna się od daty uiszczenia grzywny, a nie od daty wystawienia mandatu, jak to miało miejsce przed 17 września 2022 roku. Do momentu uregulowania mandatu punkty są przypisane do kierowcy, ale okres ich "ważności" nie jest liczony.
Przykład: Kierowca otrzymuje mandat za przekroczenie prędkości i uiszcza grzywnę po 6 miesiącach. Punkty karne zostaną usunięte po roku od daty uiszczenia grzywny, czyli po 18 miesiącach od wystawienia mandatu. Celem tych zmian było zwiększenie ściągalności mandatów karnych (wcześniej wynoszącej tylko 50 proc.) oraz motywowanie kierowców do szybszego regulowania należności.
